Normal şartlarda her türlü listeye girmeyi gururla açıklayan Türkiye bu sefer sessiz kaldı. Avrupa bu duruma sessiz kalamadı.
Türkiye’yi dünya lideri yapacaklarını söylemişlerdi ama ne yalan söyleyeyim “çöp” konusunda olacağı hiç aklıma gelmemişti.
★★★
Avrupa Birliği’nin istatistik kurumu Eurostat, 2022’de ihraç edilen 32 milyon ton atığın en fazla Türkiye’ye gönderildiğini açıkladı.
Yaklaşık 3.5 milyon ton atık alan Hindistan ikinci sırada... Türkiye onların üç katından fazla...
Çöpünü biz alırız. Mültecisini biz alırız. Ama onlar bizi Avrupa Birliği’ne almazlar. Çok ayıp ediyorlar.
★★★
Yine de dişimizle tırnağımızla kazıya kazıya aldık bu payeyi... İlmek ilmek ördük tüm süreci... Kısa zamanda büyük işler başardık. Uğraşıyoruz 2005 yılından beri...
Türkiye nasıl dünya devi oldu çöpte? Önceleri Çin alıyordu bu atıkların kallavisini... “Dünyanın enayisi ben miyim?” deyip 2018 yılında
yasakladı...
★★★
Diğer dev Malezya da Çin’i örnek alıp azalttı... Çöp alımını tamamen bitirmeyi hedeflediğini açıkladı. Rakipleri bir bir silinince Türkiye açık ara liderliği aldı.
Sahi Avrupa neden kendi dönüştüremiyor da bize yolluyor? Bizim teknolojimiz onlardan daha mı iyi? İlla vardır bir sebebi... Çok da karışmamak gerekli...
★★★
Sadece Avrupa da değil... Tunus, Tayland gibi ülkelerden bile atık ithal ediyoruz. Atık deyince metal, kağıt, plastik...
Sanki kendi çöpümüzün tamamını geri dönüşümde kullanabiliyormuşuz gibi gemilerle balya balya getiriliyorlar.
Peki, kimler getirtiyor? Hangi işlemlerden geçiriliyor? Geri kazanım nerelerde kullanılıyor? Yok! Ticari sır! Kamuoyundan gizleniyor.
★★★
Şöyle bir örnek verelim... Uluslararası Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, Türkiye plastik atıkları geri dönüştürme konusunda en başarısız ilk 20 ülke arasında...
OECD verileri Türkiye’nin çöpünün sadece yüzde 1’ini geri dönüşüme yolladığını, gerisini ise katı atık sahasına gönderdiği belirtiliyor.
Hadi onlar yabancı kaynaklar... Belli ki kıskanıyorlar.
Türkiye İstatistik
Kurumu’na göre bile bütün çöplerin sadece yüzde 15’i geri dönüşüme gönderiliyor. Bunların çoğunu kağıt ve türevleri oluşturuyor.
★★★
Bu başarının mimarlarından Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un başarısı yok sayılamazdı. İstanbul Belediye Başkanlığı’na aday yapıldı.
Oysa kendisi hedefin “sıfır atık” ithalatı
olduğunu defalarca
anlattı. Sözde alım kotası falan azaltıldı. İthalat daha da arttı.
Çevre örgütü Greenpeace bile dayanamadı, “Türkiye çöplük olmasın” kampanyası başlattı.
Soran olursa ortamlarda “çevreyi koruyoruz” dersin. Çöp ithal edersin. Tebriklerimi lütfen kabul edin.
