Sayıştay’ın 2022 yılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) denetim raporu yayımlandı.
Raporda, Cumhurbaşkanlığı izni alınmadan bazı kişilerin toplu taşıma hizmetinden ücretsiz yararlanması mevzuata uygun bulunmadı.
“YETKİ CUMHURBAŞKANINA AİT”
Raporda, ücretsiz tarife belirleme yetkisinin Cumhurbaşkanına ait olduğu belirtilerek “Bu düzenlemelere rağmen idarece, mevzuatında yer almadığı halde, Cumhurbaşkanınca alınmış bir karar olmaksızın, bazı günlerde tüm kişilere, bazı günlerde ise belirli bazı kesimlere (öğrenci ve sınav görevlileri, meclis üyeleri ve muhtarlar gibi) ücretsiz olarak hizmetten yararlanma hakkı tanındığı, geçiş bedellerinin belediye bütçesinden ödendiği görülmüştür. Kamu kurumları tarafından herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli mal ve hizmet temini yasaklanmıştır. Bu bağlamda mevzuatta taşıma hizmeti bedellerinde indirim yapılabileceğine dair hüküm bulunmayan günlerde (YGS-LYS-YKS vs. gibi), ücretsiz-indirimli yararlanma hakkı tanınmayan kişilere (sınav görevlileri ve öğrenciler, meclis üyeleri ve muhtarlar gibi), meclis kararı ile uygulanan genel indirimler/ücretsiz kullanımların mevzuatta herhangi bir karşılığı olmadığından, bu şekilde bir uygulama yapılması da uygulamadan kaynaklanan bedellerin belediye bütçesinden ödenmesi de mümkün görülmemektedir” denildi.
İBB: ÜST KAMU YARARI VAR, DEVAM EDECEĞİZ
İBB verdiği yanıtta toplu taşımanın bir kamu hizmeti olduğunu, dini-milli bayramlar, okulların açıldığı ilk gün ve sınav günleri gibi hareketliliğin en üst düzeye ulaştığı günlerde trafik yoğunluğunun azaltılarak yolcuların toplu ulaşım araçlarına yönelmesi adına ücretsiz yolculuklar yaptırıldığını aktardı.
Bu konuda meclis ve UKOME kararları alındığı hatırlatılarak “Ücretsiz yolculuklar gerçekleştirilmesi hususunda üstün kamu yararı görülmesi nedeniyle meclis kararları doğrultusunda uygulamaya devam edileceği” ifade edildi.
Sayıştay da “Söz konusu uygulamalar idarenin takdir hakkı kapsamında görülmekte olup, bulgunun hiçbir yerinde söz konusu uygulamalara son verilmesi gerektiği yönünde bir öneride bulunulmamıştır. İdarenin toplu ulaşım hizmetlerinde uygulamış olduğu indirimli veya ücretsiz tarifelere hukuki dayanak kazandırılması gerekmektedir. Meclis ve UKOME kararı alınması tek başına yeterli değildir. İdarenin uygulamış olduğu söz konusu indirimli veya ücretsiz tarifelere hukuki dayanak kazandırmak adına, Cumhurbaşkanı Kararı alınmasını teminen Cumhurbaşkanlığı ile gerekli yazışmaları yapması, alınacak Cumhurbaşkanı Kararına istinaden işlem tesis etmesinin” uygun olacağı kaydedildi.
İSPARK DA RAPORA GİRDİ
Mevzuat hükümlerine aykırı olarak alınan bir kararla, İSPARK AŞ otoparklardan meclis üyeleri, muhtarlar, hakim ve savcılar müfettişler, fahri konsoloslar, gazeteciler, milletvekillerinin ücretsiz yararlanması mevzuata aykırı bulundu.
“EĞİTİM DESTEĞİ MEVZUATA AYKIRI”
Raporda, üniversite öğrencilerine Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu aracılığı olmadan eğitim desteği ödemesi yapılması mevzuata aykırı bulundu.
İBB savunmasında “Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanun’un 2’nci maddesi anlamında yoksul, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs ya da kredi adı altında bir ödeme yapmadığını, üniversitelerde okuyan ve maddi imkânlarının kısıtlı olması nedeniyle öğrenimlerini sürdürmekte zorlanan üniversite öğrencilerine ve ailelerine 5393 sayılı kanuna dayanılarak nakdi (sosyal) yardım yaptığını” bildirdi.
Sosyal yardım yapmanın belediyenin görev ve sorumlulukları arasında olduğunu vurguladı. Üniversite öğrencilerine ve ailelerine yapılan ödemelerin; burs veya kredi gibi belirlenmiş periyotlarla ve miktarlar şeklinde yükseköğrenim öğrencilerine sağlanan yardımlardan farklı olduğu kaydedildi.
Sayıştay da “ İdarece tekrar eden periyotlar veya tek seferde aynı kişilere ödemede bulunulması, Yükseköğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanun’un 2’nci maddesindeki düzenlemeye aykırı olup, yardıma muhtaç öğrencilere verilecek burs ya da yardımların Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu aracılığıyla yapılması uygun olacaktır” denildi.
YEM DAĞITIM USULÜ UYGUN BULUNMADI
Belediye tarafından hayvan sahiplerine verilmek üzere gerçekleştirilen sığır süt yemi ihalesi kapsamında dağıtılan yemlerin laboratuvar analizlerinin yapılmadığı, destekten faydalananların yem dağıtım tarihlerinde hayvan varlığına ilişkin sorgulamaların da gerçekleştirilmediği belirlendi.
İBB, Sayıştay’a gönderdiği savunmada, yem alınan firmanın başka bir kamu idaresinin iştirak şirketi olduğunu ayrıca piyasada faaliyet göstermesi sebebiyle bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından denetimlerinin gerçekleştirildiğini bildirdi.
Yine yüklenici ile yapılan sözleşmede laboratuvar muayenesinin zorunlu olmadığı kaydedildi.
Ayrıca yem dağıtım aşamasında hak sahipleri ile aktif olarak dağıtım esnasında resmi belgelerinin imzalanmasından ve yem verilmeden önce hayvan varlığının tekrar tespit edildiği, hayvanı olmayan veya hayvanlarını sattığı tespit edilen üreticilere yem desteği verilmeyerek keyfi durumun resmi tutanakla kayıt altına alındığı da iletildi.
Sayıştay'dan İBB raporu: 'Mevzuata aykırı'
Sayıştay, İBB’nin üniversite öğrencilerine verdiği eğitim desteğini, Cumhurbaşkanlığı izni alınmadan bayramlarda ve sınav günleri toplu taşımanın ücretsiz yapılmasını, hayvan sahiplerine dağıtılan yem desteğindeki bazı uygulamaları mevzuata aykırı buldu.