Kadın girişimciliğinde cesaretlerin kırılmaması gerektiğini söyleyen KAGİDER Başkanı Sanem Oktar “Kadın olmadan bir toplum eksiktir, yarımdır. Bu dünyayı kurtaracak olan da yine kadınlardır” dedi

Demet CENGİZ
demetcengiz@sozcum.com

O ülkemizdeki ender seri kadın girişimcilerden biri. “Büyütüp başarıyla sattığım şirketlerim oldu ama iki tane de batırdığım şirket var” diyecek kadar da samimi. O kadın gücüne ve bu gücün hayatı değiştirip, dünyayı daha iyi bir yer haline getirebileceğine inanıyor. Birkaç ay önce Kadın Girişimciler Derneği’nin (KAGİDER) Başkanlık koltuğuna oturan Sanem Oktar ile zor konuları konuştuk.

“Benim de başarısız girişimlerim var” derken kadınlara cesaret vermek ister gibisiniz.
- Evet. Çünkü daha çok başarıyı konuşup, hiç hata yapmamışız gibi davranıyoruz. Önemli olan düşmek değil, düştükten sonra yerden kalkabilmek, uzun yolu yürüyebilmek.

Kadınları cesaretlendiren ve mentorluk yapabilen dernekler bu açıdan çok önemli.
- Kesinlikle. Bankam bana 2010 yılında kadın girişimciler yarışmasına girmemi önermişti. İlk 10’a kalınca KAGİDER üyeliği kazanmıştım. Kadın girişimci olarak kendimi yalnız hissediyordum. Üye olunca gökyüzünde yalnız gezen yıldızlardan olmadığımı anladım.

AKILLI ŞİRKETLER

Kadınla ilgili her konuda ülkece çok iyi yerlerde değiliz. Neler yapılabilir?
- Kadın-erkek oranı ne kadar eşit ise o kadar çok farklı liderlik becerileri ortaya çıkıyor. Fortune 500’deki ilk 250 şirket, neden diğer 250’den daha önde? Oralarda kadın-erkek oranları birbirine daha yakın çünkü. Kadın-erkek yönetici, çalışan sayıları birbirine yakın olanlar ‘akıllı’ şirket olarak anılıyor. Kadın ile birlikte kullanılan dil de değişiyor. Kadın olmadan bir toplum eksiktir, yarımdır. Bu dünyayı kurtaracak olan da yine kadındır. Bu yüzden kadının toplumdaki varlığını artıracak, iş gücüne katılımını ve girişimlerini teşvik edecek önlemler almalı, gerekirse pozitif ayrımcılık yapmalıyız.

KAGİDER’in kreş projesi ne aşamada?
- Biz burada dünyayı inceledik ve bizim geleneksel aile yapımıza uygun modeli beliremeye çalıştık. Anne-Kreş-Devlet üçgeninde herkes birbirinden faydalansın. Belediyelerle de birlikte çalışıyoruz. Çünkü kreş annenin önünü açıyor.

KADIN ÇAĞI GELİYOR

 İyimser misiniz peki?
- Önümüzdeki çağ, kadın çağı olacak. Merkel, Clinton, Lagarde gibi kadın lider örneği çoğalacak. Ülke ve uluslararası kurumların yönetiminde daha çok kadın bulunacak. Türkiye’nin liderliğinde G20’ye paralel W20 kuruldu. Bu tarihi bir olaydır.

Kadın dili barışı da getirebilir mi? Ataerkil dünyada ne çok savaş gördük.
- Kadınla beraber dil değişiyor, dedim. Şu anda bu çok önemli. Barış dili olmalı. Barışta da kadınların rolü büyük olacak.

HOBİ

- Bir dönem oyuncu, sonra da izleyici olarak tiyatro... Oyunculuk kanınıza bir kez girdi mi, hayatınızın her alanı sahneye dönüşüyor. Ferhan Şensoy’un küçük sahnesinde başladım, iki yıl profesyonel oyuncuydum. Sonra iş hayatını tercih ettim.
- Ailemle yeni yerler keşfetmeyi, uzak yerlere gitmeyi ve güzel yemekler tatmayı seviyorum. Hobilerim kızlarımı da etkiledi; büyük kızım Berfin şu an aşçılık okuyor, küçük kızım Derin ise oyuncu olmak istiyor.

BAŞARININ SIRRI

- Çalışmak, çalışmak, çalışmak ve bir işi severek yapmak. Başka da bir formül bilmiyorum ben.
- Doğru hedef belirlemek, doğru şeye inanmak önemli. Hedef bir hayaldir. Siz bir rüyaya inanırsanız dünya size yol gösterir.
- Sabır ve inanmak başarıya giden yolda çok fark ediyor.

YETENEK AVI

- İnsanların yeteneklerinden çok; öğrenme isteklerine, sorun çözme becerilerine ve kararlılıklarına, farklı şeyler arasında bağlantı kurma becerilerine ve alçak gönüllüklerine bakıyorum. Böyleleri önleri açıldığında birer lider olabiliyor.
- Asıl konu yeteneği fark etmek değil, kaybetmemek. Ekibimin önünü açmak ve inisiyatif vermek, şirket için ödüllendirme mekanizmaları koymak benim yöntemim.

PİŞMANLIK

- Hatalarımı seviyorum, çünkü beni ben yapan hatalarım. Şimdi dönüp baktığımda yanlışlarımın bana neler kattığını görebiliyorum.
- Bu yüzden, pişmanlıklarım yok, ama “Acaba nasıl olurdu?” dediğim bir şey var. Girişimci olmak yerine hayatıma oyuncu olarak devam etseydim nasıl olurdu? Açıkçası merak ediyorum.

KULAĞA KÜPE

- Her hata bir fırsat, önemli olan hatanın size ne dediğini anlayıp öğrenmek.
- Bir şeyi çok istersen yaparsın. Sana nasıl olmayacağını söylerler, sen onlara nasıl yapıldığını göster. Bunun için çok çalışman gerekebilir ama inancını asla kaybetme.
- Hayat bizim için fırsatlarla dolu önemli olan kafamızı kaldırıp umutla ve güvenle oraya yürümek. Hayatta ölümden gayri her şeyin bir çaresi var.

ŞANS

- Kendimi hep şanslı hissetmişimdir ama şunun da farkındayım: şans aslında fırsatları yaratabilme ve görebilme becerisidir. Hiç bilet almazsanız piyango size çıkmaz.  “Ben şansızım” demek yerine, “Ne yapsaydım farklı olurdu” demek bana daha doğru geliyor.
- Başkalarını değiştiremeyiz ama kendimizi geliştirebiliriz. Kurban psikolojisinden çıkıp “Ben ne yapabilirim?” diye sormalı.

SOSYAL MEDYA

- Sosyal medya, dünyayı zaman ve mekandan bağımsız küçük bir köye çevirdi. Bilgi artık hiç kimseye ait değil, ortak akıl ile üretiliyor ve paylaşılıyor. Hem üretici hem de tüketiciyiz.
- Daha özgür ve demokrat bir toplum için şeffaflık önemli. Sosyal medyanın bunu sağladığına inanıyorum. Ben, kişisel olarak Facebook, Twitter ve Instagram’ı kullanıyorum.

SOSYAL SORUMLULUK

- KAGİDER’de olma nedenim kadın gücüne inanmam. Beni en çok heyecanlandıran çalışmalar; iş hayatına yeni girmiş ya da işlerini geliştirmek isteyen kadınlara mentorluk verdiğimiz, onlarla birlikte var ettiğimiz projeler.
- Kadın olmak da, kadın girişimci olmak da çok emek istiyor. Ben hep “Keşke biri bana yardım etseydi” derdim. Şimdi o desteği girişimci olmak isteyen kadınlara vermeye çalışıyorum.

İŞ HAYAT DENGESİ

- Şanslı bir kadınım; beni destekleyen bir eşim, kızlarım ve annem var. Üniversite yıllarından beri hep aynı anda birden fazla şey yaptım. Bu, bana enerji kattı, hayatımı zenginleştirdi.
- Haftaiçi hepimiz yoğunuz ama haftasonu evde Derin ve Gökhan ile zaman geçirmek önemli. Evde sinema gecesi, Pazar günü ailece yemek gibi ritüellerimiz var. Desteğini esirgemeyen annem sayesinde, özellikle ev organizasyonu yapabiliyorum.