Rusya ile yaşanan krizin başladığı günün ertesi AKP grubunda konuşan Başbakan Davutoğlu, Türk jetleri tarafından uçağın vurulmasıyla ilgili “Emri bizzat ben verdim” açıklamasıyla salonda alkışlar koptu. Neyi alkışladılar? Kötü dış politikamızı mı? Suriye’de bataklığa gömülmemizi mi? Yoksa batacak şirketleri mi?
Kraldan çok kralcılar çıktı. Türk mallarını Rusya almazsa başka ülkelere satarız dediler. Ruslar gelmezse ülkeye başka turistlerin geleceğini ilan ettiler. Malı başka kimse almadı. Başka turist de gelmedi.
Nitekim aradan 280 gün geçtikten sonra ilişkileri 24 Kasım 2015 öncesine döndürmek için yapmadığımız kalmadı. İşin komiği o gün alkışlayanlar yine alkışladılar. Bu sefer de barışmamızı alkışladılar.

280 günün acısı

İhracatçıdan, yaş meyve sebze üreticisine, turizm sektöründen dış müteahhide, tekstilciden hazır giyimciye tüm halkımızın sıkıntı yaşamasına yol açanlar aradan geçen 280 günden sonra kahraman edasıyla çıktılar, konuştular, alkış aldılar.
Ne oldu 9 Ağustos St. Petersburg zirvesine kadar geçen 280 günde?
Türkiye’nin yurtdışı müteahhitlik sektörü iş hacminin yaklaşık 5 milyar dolarla neredeyse dörtte birini oluşturan Rusya pazarı bu yıl altı ayda adeta sıfırlandı.
Ekonomik ilişkilerde en büyük hasarın yaşandığı bir diğer alan da turizm oldu. Geçen yıl ilk altı ayda Türkiye’yi ziyaret eden Rus turistlerin 1 milyon 454 bin 618 olan sayısı, bu yıl aynı dönemde tam yüzde 87.4 azalarak 183 bin 828’e geriledi. Başka deyişle Türkiye’ye geçen yıla göre 1 milyon 270 bin 790 daha az Rus turist geldi.

Nasıl değil neden ödendi?

Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı yaklaşık 3 milyar, bu ülkeden ithalatı 13.1 milyar ve ikili dış ticaret hacmi 16 milyar dolardı. Buna göre ikili dış ticaret hacmi iki yıl öncekinin yaklaşık yarısı düzeyine indi.
Türkiye’nin Rusya’ya ihracatının bu ülkeden yaptığı ithalatı karşılama oranı geçen yıl ilk altı ayda yüzde 16.5 düzeyinde bulunuyordu; bu yıl yüzde 9.5’e geriledi. Yani biz az aldık ama onlar daha da az aldı, fark zarar hanemize yazıldı.
Özür dilendi, tazminat ödendi, Rusya ile barışıldı. Arada ekonomi ağır hasara uğradı, iş yapan battı, kalanlar borçlandı.
Bu faturanın neden ödendiğini bilmiyorum ama nasıl ödendiğini biliyorum; Şak, şak, şak, alkışlarla!