Sen danışmanlarının hepsini senin dümen suyunda giderek seni kızdırmamaya çalışanlardan seçersen papağan besle daha iyi... Maliyeti ucuza gelir!
Cumhurbaşkanı’nın sorunu da bu olsa gerek... Ne derse; “evet efendim, sepet efendim”... Değil işte! Takılmışlar faize, kapılmışlar rüzgâra, savrulup gidiyorlar.
İlla para politikasıyla işi götürecekseniz bizim durumumuzda olan bir ekonomide dövizin durumu ekonominin amiral gemisi ise faiz ancak vapurdur.
Tarihi 2016 Ekim ayının başına çekelim... Şirketin 100 milyon dolar borcu olsun. O tarihin kuruyla 300 milyon lira eder. Faizler fazladan 2 puan yüksek olsa ödeyeceği ekstra miktar 1.5 milyon lira... Dolar kuruyla hesaplarsan bugün fazladan bulması gereken para 60 milyon lira!
Bu şirket ne yapacak? Hilafsız söyleyeyim, batacak!

Faizi benden dinleyin

Şimdi size faizi anlatayım. Nasıl oluşuyor? Okuyucu sana yazıyorum, danışman sen oku!
Bankalar mevduat toplayacaklar ki kredi versinler. Önce enflasyona bakıyorlar. Enflasyon kaç? Yüzde 9 civarı... Parasını faize yatıran haliyle getiresinin enflasyondan yüksek olmasını talep eder. Tadını kaçırmayıp onu da sadece yüzde 1 ile sınırlayalım. Topla kaç oldu? Yüzde 10...
Tabii talep edilen net getiri yüzde 10’da... Bankalar devlet adına yüzde 15 stopaj kesiyor, size paranın yüzde 85’ini veriyor. Yani kaç faiz vermesi gerekir ki yüzde 10 net getiri versin? Yüzde 11.77 teklif etmeli. Küçük paralara az verip maliyetleri de düşürüyorlar.

Döviz enflasyonu, enflasyon faizi...

Bir de topladığı mevduatın yüzde 10’unu zorunlu karşılık olarak ayırıyor. Bankaya maliyet yaklaşık yüzde 13’e geliyor. Bankalar bu işi babalarının hayrına yapmadığına göre, binlerce kişiye maaş ödediğine göre, cebinden kira, elektrik, donanım, yazılım parası çıktığına göre kâr koyacak elbet.
Bir de patlayan krediler var. Bu pay onları da kapsayacak. Haliyle genel kabul görmüş pay olan ortalama 3.5 puan koysa bile kredi faizleri yüzde 16.5’dan başlayacaktır.
Enflasyon neden artıyor? Her haltı ithal ettiğimiz için döviz yükselince enflasyon da artıyor. Faizler neden artıyor? Anlattım, enflasyon yükselince faizler de artıyor.
Peki, ne yapmak gerekir? Ekonomi yönetimini silme değiştirmek gerekir. Danışmanları da atlamamak elzemdir.