Türkiye için 2019, dış kaynak bulmanın çok zor olacağı bir yıl olacak. Dış borç ödemelerinin finansmanı için yabancı yatırımcıya her zamankinden daha fazla ihtiyaç var. Çünkü toplam 448.4 milyar dolar olan dış borçlar Türkiye’yi zorlayacak konuların başında geliyor. Bu borcun 306 milyar doları özel sektöre, 137 milyar doları kamuya, 5.5 milyar doları ise Merkez Bankası’na (TCMB) ait. Uzmanlar, borç ödemelerinin yüksek olduğu aylarda döviz ihtiyacı artacağı için kurlarda dalgalanma olabileceği uyarısında bulunuyor.

MARTTA YOĞUNLAŞACAK

TCMB verilerine göre, 2018 Ekim ayı itibarıyla orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine bir yıl ya da daha kısa süre kalan toplam 173 milyar 847 milyon dolar dış borç ödemesi var. Kamuda; genel yönetim, finansal kuruluşlar ve kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ile Merkez Bankası ve özel sektörde ise bankalarla reel sektör ekim ayına kadar bu borcu ödemekle yükümlü. Stokun 18.5 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurtdışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşuyor.

Yılın ilk aylarında dış borç ödemeleri düşük seyrediyor ancak mart ayında merkezi yönetimin, nisan-mayıs aylarında da bankaların yüklü dış borç ödemeleri var. İç borç ödemeleri ise ocak ayında nispeten düşük ama şubat ayından itibaren program daha yoğun gözüküyor. TCMB’nin 2018 Ekim ayı verilerine göre, özel sektörün ocak-ekim dönemini kapsayan 10 ay içinde 50 milyar 943 milyon dolar tutarında yurtdışı kredi borcunun vadesi gelecek. Hazine verileri ise aynı dönemde merkezi yönetimin 8 milyar dolar dış borç geri ödemesi olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla bu dönemde vadesi gelen dış borç en az 59 milyar dolar tutarında olacak. Bu ay bankaların 3.1 milyar dolarlık, şirketlerin ise 1.7 milyar dolarlık dış borç ödemesi bulunuyor. Merkezi yönetimin ödemesi ise 344 milyon dolar ile çok daha sınırlı boyutta.

2 AYDA 16.2 MİLYAR dolar

Şubat ayındaki ödemeler de bankalar ve şirketler için 2.2 milyar dolar ve 1.3 milyar dolar ile nispeten düşük. Ancak mart ayında merkezi yönetimin dış borç ödeme tutarı 2 milyar 254 milyon dolara çıkıyor. Ödenecek olan bu tutarın 1.6 milyar doları anapara, 660 milyon doları ise faiz.

Nisan ve mayıs aylarında ise 5.1 ve 6.2 milyar dolar ile bankaların dış borçlanma ihtiyacının belirgin olarak yükseleceği anlaşılıyor. Bu iki ayda kamu 2.5 milyar dolar, şirketler ise 2.3 milyar dolar dış borç ödemesi yapacak. Nisan ve mayısta toplam ödeme 16.2 milyar doları bulacak.

banka

DÖVİZ İHTİYACI ENDİŞE YARATIYOR


2019’un ilk ayında borçlanma programının nispeten sakin olması Hazine, bankalar ve şirketlere, borç ödemelerinin daha yoğun olduğu sonraki aylara hazırlık yapma için fırsat veriyor ancak bunun için yabancı yatırımcı ilgisinin artması gerekiyor. Global risk iştahının da zayıf seyretmesi durumunda borçlanma ihtiyacının artacağını belirten uzmanlara göre sonraki aylara yönelik endişeler yükselecek.