Toplu Konut İdaresi (TOKİ), Milli Emlak’a ait arsalar için 9 Temmuz’da İstanbul ve Ankara  merkezli olarak internetten de izlenebilen müzayede gerçekleştirdi. Arsaları alanların neler yaptığını, devletin malının bazı yerlerde nasıl yok pahasına gittiğini, satışlarda neler olduğunu öğrendiğinizde “Vah ülkeme vah” diyorsunuz.

İstanbul’da bir yandan “Deprem olacak” deniliyor, bir yandan da deprem olduğunda insanların toplanacağı alanlar satılıyor. Açıkçası toplanma alanları bu gidişle kalmayacak.

ANKARA’DA SKANDAL SATIŞ

Elimdeki belgelere göre 12 Eylül 2019 tarihinde, Hazine’ye ait 19 adet taşınmazın Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından peşin olarak satılması kararlaştırdı. Ankara Büyükşehir’in ihalesini yapacağı Keçiören-Ayvalı 91977 Ad, 1 parsel, 5 bin 455 metrekarelik arsanın 4 bin 228 metrekaresi konut alanıydı. Muhammen bedeli 17 milyon 123 bin 400 TL olarak belirlendi ve bu fiyatla satışa çıkarıldığı ilan edildi. Milli Emlak adına yapılacak  bu satışlardan elde edilen paranın yüzde 80’i Hazine’ye, yüzde 20’si ise satışı yapan belediyeye kalıyor.

Satış ihalesinin yapılacağı gün ne olduysa oldu, sözünü ettiğimiz 17 milyon 123 bin 400 lira satış bedelli arsa, satış listesinden çıkarıldı. Satış işi Ankara Büyükşehir Belediyesi’nden alınıp TOKİ’ye devredildi. İşte bundan sonrası daha da ilginç.

HİKAYE BAŞLIYOR

Aradan yaklaşık 10 ay geçti. 9 Temmuz 2020 tarihinde TOKİ bu arsanın da içinde bulunduğu 199 adet arsayı satışa çıkardı. 10 ay önce 17 milyon 123 bin 400 liraya satışa çıkarılan Keçiören-Ayvalı’daki arsanın, satış fiyatı bu kez 9 milyon 513 bin lira olarak belirlendi. Üstelik 17 milyon liraya satışa çıkarıldığında paranın peşin olması hükmü yer alırken, TOKİ’nin satışında ise yüzde 25’i peşin, kalanı 60 ay vade ile ödenmesi yer aldı. Arsa 7 bin liralık artışla 9 milyon 520 liraya verildi. Oysa, 2018 yılının Nisan ayında, bu arsanın 4 bin 500 metrekarelik yan parseli 18 milyon liraya Hazine tarafından yine ihaleyle satılmıştı.

Gerçek fiyatı 25 milyon civarında olan arsanın nasıl 9 milyon 520 bin liraya satıldığını varın siz hesaplayın. Devletin sadece bu olaydaki kaybı bile skandalın boyutunu ortaya koyuyor. Alan kişinin bu işten ne kadar kar ettiğini, bina yaptırılınca kaç daire kalacağını kaba taslak hesapladığımızda bugünkü rayiçle yaklaşık 30 milyon lira kar elde edeceğini, kamunun da yarı yarıya zarar ettiğini de belirtmiş olalım.

NELER OLUYOR?

İstanbul’daki talanı, rantı en çok gündeme getiren isimlerin belki de başında CHP İstanbul Milletvekili  Gürsel Tekin geliyor. TOKİ’nin müzayedesinde olup bitenleri yerinde görmek için 9 Temmuz’da ihale yapılan salondaydı. Devletin arsa satışlarında dönen oyunları ‘Organize işler’e benzetti. Devlet, arsa satabilir. Ama, İstanbul gibi yerde, deprem toplanma alanlarını birilerine satıyorsanız burada da iyi niyet aranmaz. Arsa satışındaki dümenleri “Organize işler” diye yorumlayan Gürsel Tekin’i dinliyorum:

-Organize işler 1: Arsa satışları daha çok anahtar teslimi yapılıyor. Yani,  bir arsanın örneğin yüzde 80’i devlete, yüzde 20’si şahsa aitse,  satışa o hissedarın dışında kimse giremiyor. Dolayısıyla belirlenen satış fiyatının üzerine çıkılmıyor ve muhammen bedelle arsanın tamamı kapatılmış oluyor.

-Organize işler 2- Önce arsayı 10 yıllığına, 20 yıllığına kiralıyorlar. Devlet o arsayı satışa çıkarıyor ve satışta öncelik kiracının olduğu için arsa bu kişiye satılmış oluyor. Burada da büyük rantlar dönüyor.

- Organize İşler 3- İmar planında yeşil alan, spor alanı olarak belirlenmiş yerleri alınıyor. Yeşil alan., belediyenin dışında kimsenin işine yaramıyor. Ama, aldıkları bu yeşil alan için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurup plan değişikliği yapılıyor ve aynı yer bu kez konut ya da ticaret merkezine dönüştürülüyor. Bunun son örneği de İzmir’in Karşıyaka İlçesi’ne bağlı Mavişehir’de yaşandı. Öyle ki deniz seviyesinin bile altında kalan arsa, hatta denizin içi bile yüksek fiyatla satıldı. Arsayı alanlar bakanlıktan garanti alıyor. Peki, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, bunların böyle olduğunu bilmiyor mu? Ranta niçin engel olmuyor?

-Organize İşler 4- İmarsız yerler alınıyor. Sonra bunun imarı çıkarılıyor. Böylece büyük kazançlar elde ediliyor.

- Organize İşler 5- İstanbul ve Ankara’da devletin kurumlarının yüzde 70’i kiracı durumda. Arsa devletin ama vatandaşa kiracı oluyor.

DEVLET ZARARDA 

Gürsel Tekin, “Balıkesir’in ilçesinde deniz kenarında, 55 dönümlük bir yer 13 milyon liraya satıldı. Bu yerin değerini herhangi bir emlakçıya sorsanız en az 90 milyon lira edeceğini söyler. Satışlar, hep değerinin çok altında. Bakanlıkta imar değişikliği yaptırıp metrekaresi 10 lira olan arsa birden bin liraya yükseliyor” diyor.

Sonuçta, büyük bir talan, vurgun ve rant var. Seyretmeye devam!