SÖZCÜ’nün ‘Bedava Maskede Ölümcül Şüphe’ başlığıyla kamuoyuna duyurduğu maske skandalının perde arkasından Devlet Malzeme Ofisi (DMO) üzerinden kurulan rant çarkı çıktı. Hükümetin her 5 maske ihracatına karşılık 1 maskenin DMO’ya hibe olarak verilmesi şartını fırsata çeviren firmalar, ucuz ve kalitesiz maskeleri üretip DMO’ya hibe olarak veriyor. Kaliteli maskeleri ihraç eden firmalar bu firmaların hibe hakkını satın alıp şartı yerine getiriyor. Kaliteli maskeler yurt dışına, kalitesiz ve riskli maskeler hastanelerle yoksul halka gidiyor. Rantçılar halkın sağlığını riske atıp köşeyi dönerken doktorlar, hemşireler ve hastalar virüs kapıyor.

ÇARK BÖYLE İŞLİYOR

Ahlaksız rant çarkını SÖZCÜ’ye anlatan ihracatçı firmalar, hibe maske üzerinden yeni bir sektör oluştuğunu, hükümete yakın olduğu söylenen bazı firmaların DMO’ya kolaylıkla kalitesiz maskeleri verebildiklerini iddia ettiler. İhracatçılar rant çarkının nasıl işlediğini şöyle anlattılar:

“Hiçbir firma ihraç ettiği kaliteli maskeyi DMO’ya bedava vermek istemiyor. Çünkü verirse ihracatta rekabet imkanı kalmıyor. Firma maliyeti tutturabilmek için piyasadan hibe verebileceği ucuz maske arıyor. DMO ile anlaşmalı sadece hibeye çalışan firmalar var. Hibe hakkı devredilebiliyor. O firmalar DMO’ya örneğin 1 milyon maske hibe vermiş. İhracatçının da 300 bin hibeye ihtiyacı var. Firmanın DMO’daki 300 bin hibe hakkı sistem üzerinden devralınıp şart yerine getiriliyor. İhracatçı 300 bin hibeye karşılık 1.5 milyon kaliteli maskeyi ihraç ediyor. Ne olduğu belirsiz 300 bin maske de kamu hastanelerindeki sağlık personeline, yoksullara ve halka bedava gönderiliyor.”



KORUYUCULUĞU YÜZDE 45

İhracatçıların verdiği bilgilere göre, yüksek koruyuculu N95 maskeler 1.75 lira, cerrahi maskeler de 42 kuruş bedelle yurt dışına ihraç ediliyor. Buna karşılık hibe edilen kalitesiz N95 maskeler 45 kuruşa, cerrahi maskeler 10-11 kuruşa piyasadan toplanıp DMO’ya veriliyor. Bir firma yetkilisi, hibe dışında piyasada satılan maskelerin çoğunun da iddia edildiği gibi yüzde 99 koruma sağlamadığını, testlerde bu oranın yüzde 45’lere kadar düştüğünü söyledi.

5 KAT YERİNE 3 KAT


Bir firma yetkilisi, DMO’ya bedava verilen ve başta doktorlarla hemşireler olmak üzere sağlık personelini virüsten korumak için kullanılan N95 maskelerinin maliyeti düşürmek için 5 kat yerine 3 kat üretildiğini, kullanılan malzemenin de çok kalitesiz olduğunu söyledi. Hibe cerrahi maskelerin çoğunda da filtre özelliği olan kumaşların kullanılmadığını belirten yetkili, “Bu maskelerin çoğu bakteriyi tutmuyor, aksine yayıyor. N95 maskeleri kullanan sağlık personelinin hayatı ciddi tehlikede. Kötü cerrahi maskeleri kullanan covidli hastalar virüs yayıyor. Devletimiz sanki aciz kalmış gibi 15 kuruşluk maskeyi bedava getirmeye çalışırken insanlar ölüyor” dedi.

[old_news_related_template title="Bedava maskede ölümcül şüphe" desc="Hibe adı altında DMO’ya verilen maskelerin bazılarında ciddi kalite ve sağlık sorunu yaşandığı yüze oturmayan maskeler yüzünden hekimlerin hayatının tehlikede olduğu iddia edildi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/04/08/iecrop/02-etkiliyontem-12cm_16_9_1617921390.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/bedava-maskede-olumcul-suphe-6362227/"]

[old_news_related_template title="Salgını yanlış maske hortlattı" desc="Kâr hırsı yüzünden 3 kat diye satılan maskelerde asıl filtre görevi gören “meltblown” kumaşın kullanılmadığını ortaya çıkaran Tüketici Hakları Derneği’nin Gaziantep Şube Başkanı Bülent Yılmaz, salgının sahte maskelerden yayıldığını iddia etti." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2020/09/21/iecrop/0-1_16_9_1600723517.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2020/ekonomi/salgini-yanlis-maske-hortlatti-6048683/"]

 

[old_news_related_template title="Maskede 1 milyar dolarlık fırsat kaçtı" desc="SEİS Başkanı Demir, maske ihracatına getirilen yasak ve hibe kararları yüzünden en az 1 milyar dolarlık ihracat fırsatını kaçırdıklarını söyledi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/04/01/iecrop/maske-dolar-euro_16_9_1617314619.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/ekonomi/maskede-1-milyar-dolarlik-firsat-kacti-6348528/"]

[old_news_related_template title="'Kurtçuklu maske' deneylerine tepki" desc="Sosyal medyada, sıcak su buharına tutulan maskelerden kurtçuklar çıktığı iddialarına uzmanlar tepki gösterdi. " image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2021/04/06/iecrop/detay-kopya-8_16_9_1617700809.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/kurtcuklu-maske-deneylerine-tepki-6356733/"]