Birleşmiş Milletler (BM) 76. Genel Kurul’una katılmak üzere gittiği New York’tan 23 Eylül’de ayrılan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çantasında ne var?

Birden çok konu olduğu açık ancak birisi öne çıkıyor:

BM çatısı altında gelişmekte olan ülkelere dağıtılacak 100 milyar dolarlık yeşil fon...

★★★

Erdoğan New York’a hareket etmeden önce; ABD Başkanı Joe Biden ile bir görüşmesi olacak mı sorusu pek önemliydi.

Zaman içinde sönümlendi.

New York’ta açılışı yapılan Türkevi’nde gerçekleşen kabuller öne çıkartıldı.

Erdoğan-Biden teması gerçekleşmedi.

Biden’ın ilgi merkezi değişti.

★★★

BM Genel Kurulu’na ev sahipliği yapan Biden, New York’ta bulunduğu sırada iki lider ile yüz yüze görüştü; bunlardan biri Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih’di.

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre görüşmede, bölgesel diplomatik ilişkilerin geliştirilmesi ve işbirliğinin derinleştirilmesi gündeme gelmiş.

10 Ekim’de yapılması planlanan Irak seçimlerinin güvenilir bir şekilde gerçekleştirilmesi için sarf edilen çabalar ve alınan önlemlere yer verilmiş.

★★★

BM bayrağı önünde çekilmiş fotoğrafları servis edilen Biden-Salih buluşması; ABD’nin Orta Doğu gündemi hakkında bir fikir veriyor.

Irak yönetiminde etnik ve dini ayrılıklara dayalı üçlü bir yapı görev alıyor.

Cumhurbaşkanı Kürtler’den, Başbakan Şiiler’den, Meclis Başkanı Sünniler’den atanıyor.

★★★

Suriye ve Mısır’a; Afganistan’a; hatta Mozambik’e kadar yayılan etnik ve dini çatışma iklimi, Amerika’nın 2003 Irak işgalinden sonra ana akımlaştı...

Amerika bu işgalin bedelini ödemeye devam ediyor:

Amerikan askerlerinin de bulunduğu Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Uluslararası Erbil Havaalanı’na bombalı saldırılar sürüyor.

★★★

Biden’ın New York’ta görüştüğü bir diğer lider; Asya Pasifik’te Çin’e karşı “nükleer caydırıcılık” stratejisi olarak yorumlanan güvenlik işbirliği anlaşması AUKUS’u imzaladığı Avustralya Başbakanı Scott Morrison’du.

AUKUS; ülkelerin isimlerinin kısaltmasından (Australia-AU, United Kingdom-UK, United States-US) oluşuyor.

Biden New York’tan Washington’a döndüğünde İngiltere Başbakanı Boris Jonhson’ı da Beyaz Saray’da kabul ederek, AUKUS Paktı ile görüşmeyi tam tur tamamladı.

★★★

Biden’ın küresel gündeminin şifrelerini okumayı burada kesip, Türkevi’ne dönelim...

İngiltere Başbakanı Johnson, Washington ziyareti öncesi Türkevi’nde Erdoğan ile görüştü.

Basına kapalı ve 40 dakika süren kabulde, Erdoğan’a New York heyetinde yer alan bakanlar eşlik etti.

★★★

New York’taki Türkevi’ni açan Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın duasına “Amin” diyenler arasında bir yabancı vardı, dikkatinizi çekmiştir.

Erdoğan’ın yanında oturan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres da ellerini açarak duaya
eşlik etti...

★★★

Erdoğan, 19-22 Eylül tarihleri arasında gerçekleşen New York programına “Daha Adil Bir Dünya Mümkün” kitabının tanıtımını da almıştı.

20 Eylül’de Türkevi’nde lider eşlerine bir davet veren Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan da “Afrika Seyahatlerim” kitabını tanıttı.

Ekim başında piyasaya çıkacak kitabın geliri, Ankara’da kurulan “Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Evi”ne gidecek...

★★★

Türkevi’nin geleni gideni çok renkliydi...

Emine Erdoğan da BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı (COP26) Başkanı ve Birleşik Krallık Milletvekili Alok Sharma’yı kabul etti.

Sharma’dan, 1-12 Kasım tarihlerinde Glasgow’da yapılacak COP26 konferansına davet teklifi aldı.

Hakikaten merak ediyorum; ABD’nin küresel gündemi ile bu denli ayrışan Türkiye; “az gelişmiş ülke” statüsüne mi çekildi?

★★★

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) 2021 raporuna göre, dünyada karbon emisyonu toplam 33 milyar ton. Türkiye’nin yılda 506 milyon tonla bundaki payı yüzde 1.5.

Küresel ısınmaya yaptığı katkı düşük olsa da; hızla artıyor.

★★★

Zengin ülkelerin 100 milyar dolarlık destek paketinden yararlanmak için bu veriler yeterli değil.

Dünyanın 20. büyük ekonomisi olmadığını da kabul edip, G20’ye el sallamak gerekecek.

Kaldı ki Türkiye’nin “gelişmiş ülke” statü değişikliği için 2018 yılından beri küresel kurumlarla temasları olduğu biliniyor.