Jeopolitik bu kurum (Amerikan Barron’s dergisinin isimlendirilmesiyle) “Gölge CIA” olarak biliniyor. Wikileaks de, 26 Şubat 2012’de Stratfor’un beş milyondan fazla e-posta mesajını yayınlayarak iddiayı güçlendirdi...
1996 yılında kurulan şirket, bireysel ve (Goldman Sach, Coca Cola, Bank of Amerika gibi) kurumsal müşterileri için (genellikle güvenlik ve risk analizi hakkında) “istihbaratları raporları” yazıyor.
Kurucusu; (Frankfurt Okulu’nun Siyaset Felsefesi üzerine tez yazmış) uluslararası ilişkiler strateji uzmanı George Friedman! Gerek Stratfor ve gerekse bazı kitaplarını eşi Meredith Friedman ile çalıştı. (“Savaşın Geleceği” kitapları dilimize çevrildi.)
Şuraya gelmek istiyorum:
Stratfor, küresel tahmini dördüncü çeyrek raporunu 27 Eylül 2021 tarihinde yayınladı.
Otuz sayfalık raporu daha yeni okuyabildim. Peki, “Gölge CIA” dünyanın ekonomi-politiğini nasıl okudu? Özet sunayım...
Ülkemiz hakkındaki siyasi değerlendirmesinden başlayayım: (Stratfor, Türkiye’de “TR 705”, “TR 325”, “TR 326” gibi kodlar verdiği isimlere yüksek paralar ödüyor. Eee istihbarat ruh çağırarak yapılmıyor!)
Türkiye’de yükselen siyasi dalgayı, “yerlicilik” (nativism) olarak görüyor. Ki buna siz “ulusalcılık- millicilik” diyebilirsiniz.
Stratfor, yerliciliğin Türk siyasetini ele geçirdiği belirtiyor. Siyasi partilerin 2023 seçimlerinden önce destek kazanmak için yerlicilik rüzgârından yararlanmaya çalışacağını kaydediyor. AKP’nin bu sebeple mülteciler konusunda önleyici tedbirler alacağını vurguluyor.
Türk ekonomisine hiç değinmeyen Stratfor; Türk dış politikasında dair AKP’nin temkinli olacağını Mısır ile müzakereler yoluyla ilişki kurup, Suriye ve Libya’da askeri çatışmalardan kaçınacağını öngörüyor...
Ya dünya?
COVID İLE YAŞA
Stratfor, pandeminin yarattığı küresel ekonomideki belirsizliğin tamamen ortadan kalkmayacağını ancak “COVID ile yaşa” stratejisinin uygulanacağını düşünüyor. Buna rağmen (örneğin) Avrupa’daki sert pandemi kurallarının turizm gelirlerini düşürmeye devam edeceğini yazıyor.
Raporda ağırlık Çin üzerine!
ABD’nin Asya’ya odaklanacağını; Çin ile mevcut ticaret anlaşmasının 2022 yılında biteceğini ve Washington’un sert çizgisini sürdüreceğini, iklim değişikliği gibi tüm konularda ikili işbirliği alanının sınırlayacağını belirtiyor.
Çin’i hedefe koyup yatırımcıları kaçırmak için başta tedarik zinciri olmak üzere “aman riskten kaçının” diyor Stratfor!
Hong Kong’da 19 Aralık’taki Pekin ile demokrasi yanlısı aktivistlerin karşı karşıya geleceğini bunun siyasi ve ekonomik tehdidi artıracağını öngörüyor!
Gerginlik alanı olarak Avrasya’yı görüyor:
ABD-Rusya arasındaki kötüleşmesinin devam edeceğini; Ukrayna’dan Belarus’a kadar bölgede hegemonya konusunda gerginlikle yaşanacağını hesap ediyor. Rusya’nın Belarus’taki askeri varlığını artırmaya devam ettirirken, ABD’nin Ukrayna ile “stratejik ortaklığını” canlandıracağını belirtiyor.
Rusya’nın Google, Apple ve Facebook gibi Amerikan teknoloji devleri üzerindeki baskısının devam edeceğini söylüyor.
Keza: İran’da iktidar değişikliğine rağmen ABD’nin bu ülkeye bakışının pek değişmeyeceğini düşünüyor.
Stratfor, pek bilinmedik değerlendirmeler yapmıyor aslında...
SÜNNİ DEVLETLER
Stratfor raporundaki her ülkeyi yazmayayım; Türkiye’yi yakından ilgilendirenleri özetleyeyim. Örneğin:
Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki “Sünni devletlerin” ideolojik farklılıkları bırakarak ekonomik büyümeye odaklanarak uzlaşacaklarını tahmin ediyor.
Kuzey Afrikalı rakipler Fas ve Cezayir’in diplomatik çatışmalarına devam etmelerine rağmen anlaşmalarının mümkün gözükmediğini düşünüyor.
İsrail’in, Hamas’a karşı sert stratejisini sürdüreceğini belirtiyor.
Afganistan’da Taliban’ın, gıda ve sağlık krizleriyle başa çıkmak için insan yardıma muhtaç olduğunu bu sebeple ılımlı politikalar takip edeceğini öngörüyor. Ama Tehrik-i-Taliban Pakistan’ın (Pakistan Talibanı), Kabil ile İslamabat arasında sürtüşme kaynağı olabileceğini tahlil ediyor.
Güney Amerika’da hem siyasi hem de ekonomik krizlerin Arjantin, Brezilya ve Şili’de endişe kaynağı olduğunun altını çiziyor.
14 Kasım seçiminden sonra Arjantin’in IMF ile yine masaya oturabileceğinin istihbaratını veriyor. (Zambiya örneğin veriyor: “IMF müzakeresi ile, 2021’in sonunda veya 2022’nin başında yapısal uyum programıyla dış borcunu yeniden yapılandırılacaktır.”)
Şili’de bu ay yapılacak seçimi sağlık, eğitim ve su hakları sorunları dile getiren solcu Gabriel Boric’in kazanacağını tahmin ediyor.
Stratfor’un da hedefinde Venezuela var. 21 Kasım’da Venezuela’da yapılacak yerel seçimin şeffaf olmaması durumunda Meksika ile müzakerelerin kesintiye uğrayacağını vurguluyor!
Stratfor raporunun ne kadarı doğru?
Unutmayınız ki; her savaş aldatmaca üzerine kuruludur...
