ENFLASYON ORANI KAÇ OLDU?
Aralık ayı enflasyon TÜİK tarafından 3 Ocak 2021 Pazartesi günü duyuruldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), aralık ayı enflasyon verilerini açıkladı. Yıllık enflasyon yüzde 36,08 ile son 19 yılın zirvesine yükseldi.
Aralıkta aylık enflasyon yüzde 13,58 ile tarihi seviyeye ulaştı.
ENFLASYON ORANI BEKLENTİSİ KAÇTI?
İstanbul Ticaret Odası (İTO) İstanbul'da perakende fiyatların aralık ayında yüzde 9.65 arttığını hesaplamıştı. İstanbul'daki artış Türkiye genelindeki fiyat artışıyla büyük ölçüde örtüşüyor. Ekonomistlerin tahminleri de aralıkta TÜFE'nin ortalama yüzde 9'lar civarında artacağı yönünde oluştu. TÜFE'nin Aralık ayında yüzde 9 artması halinde 2021 yılı Temmuz-Aralık dönemini kapsayan 6 aylık TÜFE yüzde 20.42'ye, yıllık enflasyon da yüzde 30.59'a çıkacak.
REUTERS ARALIK AYI ENFLASYON BEKLENTİSİ ANKETİNİ AÇIKLADI
Reuters'ın 13 katılımcıyla gerçekleştirdiği ankette Aralık ayı için yıllık enflasyon tahminleri yüzde 26,4 ila yüzde 37,3 arasında değişiyor. TÜFE en son Mayıs 2003 döneminde yüzde 30.7 artış kaydetmişti. Aylık enflasyonun ise yüzde 9 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor, tahminler yüzde 5,5 ila yüzde 14,6 bandında yer alıyor.
Ankara'da gıda fiyatlarının aylık yüzde 25 arttığını, yıllık olarak Kasım'daki yüzde 27'den Aralık'ta yüzde 55'e yükseldiğini açıklayan Türk-İş'e göre gıda enflasyonunda en son “Kasım 1987 seçimlerini izleyen Aralık 1987'de” bu denli yüksek bir artış gerçekleşmişti.
‘OCAKTA HAFİF GERİLEYEBİLİR'
TL'deki hızlı değer kabının gıda, çekirdek mal ve enerji fiyatlarına yansımalarıyla Aralık'ta çift haneli bir enflasyon rakamı görülebileceğini ifade eden Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler, kurun güncel seviyelerde seyretmesi halinde Ocak ayında yıllık enflasyonun hafif gerileyebileceğini belirtti.
“Dolar/TL kurunun rekor seviyelerden geri çekilmesi ile Ocak'ta belli ürünlerdeki fiyat artışlarının bir kısmının geri alınması gözlenebilir. Fakat yüksek maliyetten edinilen hammaddeler, yeni yıl ile elektrik ve doğalgaz gibi enerji fiyatlarında yapılması muhtemel artışlar ve hizmet enflasyonu üzerindeki gecikmeli kur etkileri Ocak ayında enflasyondaki gerilemeyi sınırlayabilir. Ocak ayından sonra ise gecikmeli kur etkileriyle enflasyon bir süre daha yükselişini sürdürebilir.”
2021 NASIL GEÇTİ?
Nisan ayına kadar yedi aylık yükselişin ardından tüketici enflasyonu Mayıs'ta tam kapanma tedbirlerinin etkisiyle yüzde 16,59'a düşmüştü. Ardından enflasyon belirgin bir yükseliş eğilimine girdi ve TL'deki değer kaybının etkisinin fiyatlara yansıması ile Kasım'da yüzde 20'nin üstüne yükseldi.
TCMB yılın Ekim ayı sonunda yayımladığı enflasyon raporunda 2021 için enflasyon tahminini yüzde 18.4'e olarak belirledi. Hükümetin 2022-2024 yıllarını kapsayan planını içeren OVP'ye göre sene sonu enflasyon tahmini yüzde 16,2 seviyesindeydi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın düşük faiz politikası endişeleriyle yükselen dolar/TL geçen hafta tarihi zirve olan 18,4 seviyesine ulaştı. Erdoğan'ın TL'deki değer kaybını durdurmak için açıkladığı mevduata döviz koruması ile birlikte kamu destekli şekilde TL'deki rekor değer kaybı yerini genel olarak sert değer kazancına bıraktı.
Üretim, ihracat ve cari dengede fazla verilmesini öngören ekonomik plan çerçevesinde TCMB politika faizini Eylül ayından beri 5 puan düşürerek yüzde 14 seviyesine çekti. TCMB enflasyonun kısa vadede oynak bir seyir izlemesini beklediklerini fakat geçici unsurların etkisini kaybetmesi sonrasında parasal duruşun enflasyonun düşüş eğilimine dönmesini sağlayacak bir tampon işlevi göreceğini belirtti.
YÜZDE 30 BEKLENTİSİ
Erdoğan TL'nin değer kazanmasına ardından sanayici ve esnafa, fiyatları artış yaptıkları hızda indirmeleri için çağrıda bulundu. Dün bazı marketlerde yüzde 30'a ulaşan indirim yaptıklarını açıkladılar.
Ekonomistler TL'deki geçen haftaki sert değer kazançları öncesi enflasyonun önce yüzde 30'a ardından yüzde 40'a doğru yükselmesini bekliyorlardı.
Ankara için dün açıklanan Türk-İş verileri sonrası ise ekonomistlerin büyük bölümü yıllık enflasyonun bu ay yüzde 30'u geçmesini bekliyorlar.
Yıllık enflasyonda sınırlı düşüş ya da yükselişlerle yüzde 30 civarı seyrin bir kaç ay daha devam etmesi genel beklenti olmaya devam ederken olası düşüşler için ise ekonomistler fiyat indirimelerinin ne boyutta olacağını izliyorlar.
Reuters anketindeki 2022 sonu enflasyon tahmini sorusuna cevap veren dört ekonomistin medyanı yüzde 24,85 seviyesinde oluştu.
TÜİK, Aralık ayı enflasyon verisini 3 Ocak Pazartesi günü saat 10.00'da açıklayacak. (REUTERS)
MOOD’S ENFLASYON TAHMİNİNDE BULUNDU
Moody's müşterilerine ilettiği 8 Aralık tarihli notta, “Kasım'da yüzde 21.3 olan tüketici fiyatları enflasyonunun gelecek aylarda yüzde 25 seviyelerine, hatta üzerine çıkmasını bekliyoruz” dedi. Kurum, 2022 sonundu ise enflasyonun yüzde 17-18 seviyesinde olacağı tahmininde bulundu.
Moody's ayrıca, TL'deki değer kaybının dolarizasyonu artırdığını; ancak şimdiye kadar “mevduatların çekilmesine dair bir işaret olmayan bankacılık sistemine güvenin güçlü kalmaya devam ettiğini” söyledi.
YÜZDE 11 BÜYÜME TAHMİNİ
Moody's bu yıl için yüzde 11 olarak tahmin ettiği reel GSYH büyüme oranının 2022'de yüzde 4'e yavaşlamasını beklediğini belirtirken; kalıcı yüksek enflasyonun ekonomik büyümeye zarar verebileceğini söyledi.
TCMB'nin bir sonraki para politikası toplantısı 16 Aralık'ta yapılacak.
