Kapandıktan sonra, 2003’te Adnan Menderes Üniversitesi’ne (ADÜ) devredilerek “Sümer Kampüsü” olarak kullanılmaya başlanan tesisin Sanayi Müzesi’ne dönüştürülmesi, Balo Salonu’nun restore edilmesi gibi girişimlerin sonuçsuz kalması Nazilli sakinlerince eleştirildi.
Sanayi Müzesi yapılması için Nazilli Belediyesi, ADÜ ile İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün 2021 yılında imzaladığı protokolün daha fazla zaman kaybedilmeden hayata geçirilmesini isteyen vatandaşlar, “Atatürk Devrimlerinin, bir ülkeyi yeniden ayağa kaldırmak için uyguladığı ekonomik kalkınma planlarının en kıymetlilerinden olan Nazilli Sümerbank Basma Fabrikası ekonomik ve ulusal bağımsızlığın da simgesiydi. Binlerce kişinin hatıraları olan fabrikanın şimdi ki görüntüleri, terk edilmiş hali, sahip çıkılmamasına çok üzülüyoruz” dedi.
“MÜZE OLSUN”
Fabrikanın hastanesinde doğup, lojmanlarında büyüdüğünü, dedesi, babası ve kapanma sürecine kadar kendisinin de fabrikada çalıştığını söyleyen Nazilli Sümerbanklılar Derneği Başkanı İlhan Öden, bu önemli eserin daha fazla harap edilmemesini istedi.
Öden, “Atatürk’ün fabrikasında binlerce insanın hatıraları var. Bu ülkenin en önemli miraslarından birisidir. Genel durumu hiç iyi değil ve her geçen gün daha kötüye gidiyor. Tapusu ve kullanım hakkı ADÜ’de. Fabrika olarak ayağa kaldırılması artık mümkün değil, müze olarak düzenlenebilir. Arşivindeki 55 bin desen günümüz teknolojisine uyarlanarak hem kayıt altına alınmış olur, hem de küçük hediyeliklerde kullanılarak müze için gelir elde edilmiş olur” önerisinde bulundu.
ATATÜRK, “HER FABRİKA BİR KALEDİR” SÖZLERİYLE AÇTI
Cumhuriyetin dev projesi olarak adlandırılan Nazilli Sümerbank Fabrikası’nın temeli “Ekonomik bağımsızlık olmadıkça, ulusal bağımsızlık olmaz” ilkesiyle, Sovyetler Birliğinden kredi ve teknik destek alınarak 25 Ağustos 1935 yılında atıldı.
230 bin metrekare arazi üzerinde yer alan fabrikanın yapımı 18 ay sürdü. Hastalığına rağmen açılışı 9 Ekim 1937 günü Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından yapıldı.
Türkiye’nin devlet eliyle kurulan ilk basma fabrikasıydı. Sadece üretim yapılan bir fabrika değil, kültür sanat etkinliklerinin, baloların yapıldığı, sinema filmlerinin gösterildiği bir kültür merkezi; 7 delikli golf sahası, basket, futbol sahalarının, boks ringi, tenis kortu ve paten pistinin olduğu bir spor kompleksi, rekreasyon düzenlemeleriyle bir yaşam merkeziydi.
İşçi Radyosu, Gıdıgıdı Mizah Dergisi vardı. Her biriminden çalışmaların yapıldığı bir okul; kısacası Atatürk’ün tüm yurda yaygınlaştırmayı hayal ettiği, buna fırsat bulamadan aramızdan ayrıldığı ‘Sosyal Fabrika Projesi’ydi.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Her fabrika bir kaledir” sözleriyle açılışını yaptığı son fabrikaydı.768 tezgahı ile günde 62 bin metre dokuma üretilen, binlerce genç kıza iş ve meslek sahibi olma olanağı sağlayan, fabrika 2002 yılında kapatıldı, 2003’te ADÜ’ye devredildi. Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünce “Doğal Sit-Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tescil edildi.
22 Haziran 2020 tarihinde Balo Salonu’nun restorasyonu için sponsor firma ile anlaşma imzalandı. 6 Eylül 2021 Tarihinde ise Belediye, ADÜ ve Kültür Müdürlüğü protokolü ile Müze oluşturulması kararlaştırıldı.
[old_news_related_template title="Diyanet şaşırtmadı: Atatürk yine yok" desc="29 Ekim 2021’de Cumhuriyet’in 98. yıldönümünde yayımladığı hutbede Atatürk’ün adını anmayan Diyanet İşleri Başkanlığı, 18 Mart Çanakkale Zaferi ve Şehitleri Anma Günü'nde de bunu sürdürdü. Diyanet, Çanakkale Zaferi dolayısıyla hazırladığı cuma hutbesinde cumhuriyetin kurucusu ve Anafartalar kahramanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü yine anmadı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/03/18/iecrop/depophotos_17458542_16_9_1647597541.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/gundem/diyanet-sasirtmadi-ataturk-yine-yok-7018940/"]
