Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye Maarif Vakfı’na Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinden 1.8 milyar TL aktarılmasına karar verdi. Resmi Gazete’de yayımlanan karar, CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun Ensar ile Türgev’e yapılan milyon dolarlık bağışları sorguladığı döneme rast geldi.

Vakfa aktarılan kaynak tartışılıyor. Tartışılmalı da.

Ancak Türkiye Maarif Vakfı zaten iktidarın altı sene önce TBMM’de kabul edilen kanunla kurduğu, kuruluş sermayesini Milli Eğitim Bakanlığı’nın verdiği bir vakıf.

Türkiye Maarif Vakfı, AKP’nin, “Gülen Cemaati” ile fiili koalisyonu sürerken (FETÖ diye anmıyorlardı o zaman) yol verdiği, övdüğü yurtdışındaki okullara alternatif eğitim kurumları oluşturmak, mevcutları da bünyeye toplamak amacıyla kuruldu. Söz gelimi geçen yıl ağustos ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan “FETÖ’nün Etiyopya’daki tüm okullarının geçtiğimiz hafta Türkiye Maarif Vakfımıza devredildiği bilgisini paylaşmaktan memnuniyet duyuyorum” açıklamasını yapmıştı.

GENİŞ İMKANLAR

Türkiye Maarif Vakfı’nı kurmak üzere çıkarılan yasa, vakfa geniş mali olanaklar tanıyor. Türkiye Maarif Vakfı, Hazine’den, kamu kurumlarından, uluslararası kuruluşlardan, bağış, yardım alabiliyor. Özel sektörden aldığı bağışlar yüzde 100 vergiden muaf oluyor. Şirket kurup şirketlere ortak olabiliyor.

Vakıf yöneticileri 72 yaşına kadar görevde kalabiliyor, diplomatik pasaport taşıyabiliyor. Mütevelli Heyete ödenecek huzur hakkını Milli Eğitim Bakanı belirliyor.

BÜTÇE VERİLERİ

Türkiye Maarif Vakfı’na zaten 2018 yılından bu yana bütçeden -bir yıl hariç- düzenli olarak kaynak aktarılıyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerini çıkardım. Buna göre Türkiye Maarif Vakfı’na bütçeden 2018 yılında 102.8 milyon TL, 2020 yılında 259 milyon TL, 2021 yılında 1 milyar 77 milyon TL kaynak aktarıldı. Bu yılın dört aylık bütçe gerçekleşmelerine göre ise toplam 346 milyon TL aktarım yapıldı. (Şubat ayında 100 milyon, mart ayında 96 milyon, nisan ayında da 150 milyon TL)

Toplama bakıldığında, bütçeden 2018-2022 döneminde vakfa aktarılan kaynak 1.8 milyar TL. Bu tutar, yeni Cumhurbaşkanı kararı ile Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinden 2022 için yükseltilen 1.8 milyar TL’ye denk. Kolombiya’dan, Moritanya’ya faaliyet gösteren vakfa kamudan aktarılan toplam tutarın 3.6 milyar TL’nin çok üzerinde olduğu tahmin ediliyor.

FAALİYET RAPORU

Türkiye Maarif Vakfı, eğitimde “alternatif” ya da “paralel eğitim” gibi nitelemelerle eleştiriliyor. CHP, kanun çıktıktan sonra düzenlemenin Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na aykırılığı gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. Yüksek Mahkeme bu talebi reddetmişti. Yüksek Mahkeme, iptal gerekçesinde, Türkiye Maarif Vakfı’nın hem Vakıflar Genel Müdürlüğü hem de Denetim Kurulu denetimine tabi olduğunu belirtmiş ve “Dava konusu kuralların vakıf yöneticilerinin kişisel menfaatleri doğrultusunda kamu kaynaklarının gerçek ve tüzel kişilere kullandırılmasına sebebiyet vermesi söz konusu değildir” demişti.

Bu durumda, ilköğretim okullarının ihtiyaçları için -yasak olmasına rağmen- velilerden zorla bağış toplanan bir sistemde, yurtdışındaki okullar için faaliyet gösteren bir vakfın milli eğitim bütçesini sorgulamak meşrudur.

Baktım ama internet sitelerinde faaliyet raporlarını bulamadım.

Türkiye Maarif Vakfı gelir ve giderlerini kamuoyuyla paylaşabilir mi?