Rize için Çaykur’un önemi büyük. İnsanların aş ve iş kapısı. Kadrolu çalışanlar dışında her yıl yaklaşık bin 500 işçi de mevsimlik olarak alınıyor. Bunların alımında usulsüzlük, kayırma olmaması için bugüne kadar hep noter huzurunda kura çekiliyor, kurada isimleri çıkmayanlar da sonuca razı oluyordu. Ama AKP’nin Rize’deki yeni yönetimi işçi alımlarının kura ile değil, mülakatla yani kendilerinin verdiği isimlerin alınması için diretiyor. O yüzden işe girmek için başvuran 53 bin kişiden bin 500’ünün alımının nasıl olacağı konusunda yönetim bir türlü karar veremiyor. Bu durum, başta Rize olmak üzere Artvin, Trabzon ve Giresun’da gergin bir ortam oluşmasına neden oluyor.
Kısa adı Çaykur olan Doğu Karadeniz Bölgesinde başta Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun illerinde devlet adına çay alımı yapan Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün, 2025 yılı Doğu Karadeniz yaş çay kampanyasına sayılı günler kaldı. Ama, mevsimlik işçilerin nasıl alınacağı konusunda henüz bir karar verilmiş değil. Bu durum kaosu artırıyor.
53 BİN KİŞİNİN GERGİN BEKLEYİŞİ
Çaykur, bölgedeki toplam 46 çay fabrikasında başta emeklilik olmak üzere vefat ve çeşitli nedenlerle boşalan kadrolara noter huzurunda çekilişle işçi alımı yapıyor. Ancak bu yıl AKP’nin Rize il yönetimi, alımların kura ile değil, mülakatla gerçekleştirilmesinde ısrarcı oldu. O yüzden 2025 işçi alımları bir türlü gerçekleştirilemedi.
İşveren konumundaki Çaykur Genel Müdürlüğü, Doğu Karadeniz bölgesindeki 4 ildeki 40 çay fabrikasına mevsimlik işçi alımlarını noter huzurunda kura yöntemiyle alırken, üniversite mezunları olan Ziraat ve Orman Mühendislerini de en son 15 yıl önce KPS Sınavı ile almıştı. Çaykur yeni alımları bu koşullarda gerçekleştirmek istese de AKP yeni yönetimi bu alım politikasına şiddetle karşı çıkıyor. Bin 500 mevsimlik işçinin tamamını mülakatla yani kendi kontrolü altında aldırmak istiyor.
OLUMSUZ ETKİLENİR
Çaykur’a ait fabrikalara mevsimlik işçi olarak girmek isteyenlerin sayısı 53 bine ulaştı. Geçen yıl bu sayı 30 bini bulmuştu. AKP’nin, işçi alımının mülakatla yapılmasında ısrarcı olması hem bölgeyi hem de Çaykur’u etkiliyor. Nitekim, işçi alımında ortaya çıkan yeni durumun yarattığı rahatsızlık Tarım ve Orman Bakanlığına da bildirildi. Yani işçi alımına tam anlamıyla siyaset sokulmak istenmesi vatandaşlar arasında da huzursuzluk kaynağı oldu.
CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı ve Rize İl Başkanı Saltuk Deniz gelişmeleri yakından izliyor, önceki yıllarda olduğu gibi işçi alımlarının yine noter huzurunda yapılacak kura ile belirlenmesini istiyor. İktidara yakınlığı ile bilinen Öz Gıda İş Sendikası gelişmeleri sessizce izliyor, AKP il yönetiminin istediği mülakatla işçi alımlarına destek vermiyor. Tek Gıda İş sendikası Rize Bölge Başkanı Ahmet Feyiz de kura yönteminden vazgeçilmemesinden yana
SADECE AKP’LİLERİ ALMAK İSTİYORLAR
CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı, AKP İl yönetiminin, partileri için çalışan kişilerin işe alınmasının yolunu açmak için mülakatta ısrar ettiğini belirtiyor, istedikleri kişilerin işe alınmasını sağlamak için göstermelik bir mülakat yapılmasını gündemde tuttuğunu söyledi. Böyle bir uygulamanın AKP yöneticilerini de zora sokacağı bir gerçek. Bu düşüncelerinden henüz net bir biçimde vazgeçilmemesi yüzünden işçi alımı da zamanın gelmesine rağmen bir türlü gerçekleştirilemiyor.
İşe alınması öngörülen bin 500 mevsimlik işçi yaklaşık 6 ay çalışıyor. Bu insanların emeklilikleri yok. Çünkü bir yıl işe girenin, ikinci yıl işe alınması da mümkün olmuyor. Yani 6 aylık çalışmalarla emekliliğinin gelmesi kolay değil. Çaykur’da yaklaşık 9 bin kadrolu çalışan bulunuyor.
O SÖZ YERİNE GETİRİLMEDİ
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Kamuya personel alımında mülakat sisteminin kaldırılacağını” söylemişti. Ancak bu söz bir türlü yerine getirilmedi. Kamu Personeli Seçme Sınavında yüksek puan alanlar, mülakatta eleniyor ve yerlerine iktidara yakın olan kişilerin alındığı öne sürülüyor. Bu durum, ister istemez toplumda kutuplaşmalara neden olduğu gibi devlete olan güven de sarsılıyor.
CHP, mülakatın kesin olarak kaldırılmasından yana. Bu vaat her fırsatta dile getiriliyor ve AKP’nin mülakat ısrarı eleştiriliyor. Mülakat mağdurlarının yaşadıkları da milletvekilleri tarafından dile getiriliyor, bu yönde yapılan eylemlere de destek olunuyor. AKP, mülakatı kaldırmayı bir tarafa bıraktığı gibi, noter huzurunda kura ile işçi alımını kaldırıp onların da mülakatla alınması yöntemini getirmek istiyor.
ÇAYKUR 3 YILDIR KÂR EDİYOR
Çaykur 2022 ve 2023 yıllarından sonra 2024 yılında da kâr açıkladı. 2022 yılında 60 milyon lira, 2023 yılında 69 milyon lira kâr açıklamış, 2024 bilanço döneminde kârını 73 milyon liraya yükseltti. Çaykur Genel Müdürü Yusuf Ziya Alim, Çaykur’da kâr etmeyi artık gelenek haline dönüştürme arzusunda oldukları belirtti. Alim, tasarrufa dönük politikaların tüm çalışanlarca özümsendiğini kaydetti.
CHP Milletvekili Tahsin Ocaklı, Çaykur’un kâr etmemesi için bir neden olmadığını, zarar açıkladığı yıllar incelendiğinde spor kulüpleri, bazı vakıf ve derneklere kaynak aktarmasından zararın kaynaklandığı öne sürdü.
Bölge insanı, yeni işçi alımlarının mülakatla yapılmasının “AKP’li olanın işe alındığı” anlamına geldiğinin farkında. Bu haksızlık ve adaletsizliğin son bulması da yöre halkının temennisidir.