“Yıllar önceydi. New York’ta çok başarılı bir emlak geliştiricisi Donald J. Trump olarak nam salmıştım. Tam da bu Birleşmiş Milletler kompleksinin yenilenmesi ve yeniden inşası için teklif verdim.
Bunu çok iyi hatırlıyorum. O zaman dedim ki: ‘Bütün işi 500 milyon dolara yaparım, her şeyi yenilerim. Harika olacak.’
Onlar ise farklı bir yol izlemeye karar verdiler; O yol çok daha pahalıydı…Sonunda devasa bir maliyet yaşadılar. Bu bina için 2 ile 4 milyar dolar arasında harcama yaptılar. Üstelik benim söz verdiğim mermer döşemeleri bile alamadılar.”

★★★
Daha geçen hafta Donald Trump yürüyen merdivenleri çalışmayan, prompter’ı sürekli bozulan BM Genel Kurulu’nda kendisini dinleyen milyonlara böyle seslenmişti.
Trump’ın bu sözleri, onun kendisini önce müteahhit sonra siyasetçi gördüğünün kanıtıydı.
Ve bugün, Gazze’de konuşulan barış planı gündemdeyken bu, ayrı bir anlam kazanıyor.
★★★
Trump ve Netanyahu’nun imzaladığı plana göre, Gazze’de iki yıl süren yıkıcı savaşın ardından bir ateşkes ve yeniden inşa süreci başlayacak.
Ancak Gazze’de yalnızca ateşkes ilan etmekle işler bitmiyor; çünkü ortada neredeyse hiçbir altyapı ya da üstyapı kalmadı.
Plan, Araplar’ın parasıyla önce güvenlik ve insani yardım, sonra altyapının (su, elektrik, kanalizasyon) kurulması, ardından konut, okul, hastane, liman, yol ve enerji tesislerinin yeniden inşasını öngörüyor.
Kısacası, Trump’ın ekonomik kalkınma planıyla Gazze sıfırdan kurulacak.
★★★
Fakat sahadaki gerçek şu! 2023 Ekim-2024 Aralık arasındaki bombardıman sonucu en az 39 milyon ton beton yıkıntısı oluştu.
Bu molozların taşınması için 2.1 milyon damperli kamyon seferi gerekecek.
Kamyonların kat edeceği toplam mesafe 29 milyon kilometre. Yani Dünya’nın çevresini 737 kez dönmek demek.
Mevcut kapasiteyle enkazın temizlenip işlenmesi 37-40 yıl sürebilir.
Üstelik bu yıkıntının altında kimliği belirsiz insan kalıntıları, asbest gibi zehirli maddeler ve patlamamış mühimmatlar bulunuyor.
★★★
Bugün Gazze’nin yeniden inşasını konuşuyoruz ama Trump ailesinin iştahını kabartan manzara pek de insani değil.
Yıkıntıların yerini alacak yeni kuleler, oteller, alışveriş merkezleri ve özel gümrükten muaf ekonomik bölgeler... Ailenin ise bu alanda şöhreti var.
- Büyük oğlu Donald Trump Jr. yıllardır Dubai, Katar ve Suudi Arabistan’daki lüks konut ve otel projelerinde Trump markasını tanıtıyor, fuarlara katılıyor.
- Ortanca oğlu Eric Trump, Trump Organization’ın uluslararası operasyonlarını yönetiyor; Cidde ve Dubai’de Dar Global gibi ortaklarla yeni gökdelen projelerine imza atıyor.
- Damadı Jared Kushner, Affinity Partners adlı fonu aracılığıyla Suudi Arabistan’ın kamu yatırım fonundan 2 milyar dolar, Katar ve BAE’den ise ek 1.5 milyar dolar sermaye topladı. Bu fonlarla Belgrad’dan Dubai’ye kadar Körfez sermayesiyle gayrimenkul yatırımları yaptı.
Şimdi, Trump’ın barış planı ile açılacak devasa yeniden inşa ihaleleri için gereken finansmanı Körfez’den sağlamak mümkün görünüyor. Körfez sermayesinin Gazze için 70-100 milyar dolarlık yatırım yapacağı telaffuz ediliyor.
★★★
Ortadoğu’nun “modern şehirlerinden biri” inşa edilecek. Gazze halkı da muhtemelen Körfez’deki diğer dev projelerde çalışan Bangladeş, Sri Lanka, Pakistanlılar gibi birer inşaat işçisine dönüşecek.
Gazze’de barış ve yeniden inşa süreci kuşkusuz insani bir zorunluluk.
Fakat asıl kazananın kim olacağı sorusu, Trump’ın BM’deki ‘mermer döşeme’ hikâyesini hatırlatıyor.
Barış planı sahada uygulanırsa, tıpkı BM binasında olduğu gibi, bu kez Gazze’nin yeniden inşasında Trump ailesi başrolde olabilir.
Bakalım barışın faturası kimin kasasına kesilecek.