Avrupa’nın en genç nüfusuna sahip olan ülkemizde adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre 2024 yıl sonu itibarıyla Türkiye'nin toplam nüfusu 85 milyon 664 bin 944 kişi iken 15-24 yaş grubundaki genç nüfus 12 milyon 763 bin 159 kişi oldu. Genç nüfus, toplam nüfusun %14,9'unu oluşturmakta.
Aile, eğitim, sosyal çevre, gelir adaletsizliği gibi birçok neden ne yazık ki gençlerin ta kendisini bir suç çemberi içinde bulmasına neden oluyor. Özellikle aile içinde beklediği sevgi ve desteği bulamayan gençlerin sokaklarda var olabilme hikayeleri başta kendi akranları olmak üzere birçok kişinin hayatını karartma noktasına kadar getirebiliyor.
TÜİK tarafından hazırlanan, güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuk istatistiklerine göre 2020-2024 yılları arasında suça sürüklenen çocuk sayısı neredeyse bir kat arttı.
Ülkemizdeki güvenlik birimlerine getirilen çocuk sayısının ne olduğunu, suça sürüklenen çocuklardaki suç dağılımını, genç nüfustaki yaş dağılımı ve suçla mücadelede yapılmasına gerekenleri birlikte değerlendirelim.
Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısı 612 bin 651 oldu
Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısı 2024 yılında, 2023 yılına göre %9,8 oranında artarak 612 bin 651 oldu. Bu olaylarda çocukların 279 bin 620'si mağdur olarak 202 bin 785'i suça sürüklenme sebebiyle (kanunlarda suç olarak tanımlanan bir fiili işlediği iddiasıyla), 96 bin 438'i bilgisine başvurma amacıyla, 18 bin 561'i kayıp (hakkında kayıp müracaatı yapılıp daha sonra bulunan) olması sebebiyle, 8 bin 729'u kabahat işlediği iddiasıyla, 6 bin 518'i ise bu nedenlerin dışında kalan diğer nedenlerden dolayı güvenlik birimlerine geldi veya getirildi.
I. Tablo, Suça Sürüklenen Çocuk ve Mağdur Sayısı
Suça sürüklenen çocukların %40,4'ü yaralama olayına karıştı
Güvenlik birimine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olayların 202 bin 785'i suça sürüklenme nedeni ile gerçekleşti. Bu çocukların %40,4'üne yaralama, %16,6'sına hırsızlık, %8,2'sine uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, satmak veya satın almak, %4,6'sına tehdit, %4,2'sine genel tehlike yaratan suçlar, %26,0'ına ise bu nedenlerin dışında kalan diğer suçlar isnat edildi.
Tablo 2, Suça sürüklenen çocuklara isnat edilen suç türü dağılımı
Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların %45,6'sını mağdur çocuklar oluşturdu
Güvenlik birimlerine mağdur olarak gelen 279 bin 620 çocuğun %86,1'ini suç mağduru, %13,8'ini takibi gereken olay mağduru çocuklar oluşturdu. Suç mağduru olarak gelen 240 bin 872 çocuğun %55,3'ü yaralama, %10,8'i cinsel suçlar, %9,5'i göçmen kaçakçılığı, %8,0'ı aile düzenine karşı suçlar, %16,5'ine bu nedenlerin dışında kalan diğer nedenlerden dolayı mağdur oldu.
Tablo 3, Suç mağduru çocukların mağduriyet nedenlerine göre karıştığı olay sayısı
Türkiye'nin genç nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek
AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranları incelendiğinde, 2024 yılında genç nüfus ortalaması %10,7 oldu. AB üye ülkeleri arasında en yüksek genç nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla %12,6 ile İrlanda, %12,3 ile Hollanda ve %12,2 ile Danimarka olduğu görüldü. Genç nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla %9,2 ile Bulgaristan, %9,5 ile Litvanya, %9,7 ile Malta ve Slovenya olduğu görüldü. Türkiye'nin genç nüfus oranının %14,9 ile AB üye ülkelerinin genç nüfus oranlarından daha yüksek.
Tablo 4, Genç nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkeleri ile karşılaştırması
Genç nüfusun %30,5'inin 15-17 yaş grubunda
Genç nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2024 yılında genç nüfusun %30,5'inin 15-17 yaş grubunda, %19,9'unun 18-19 yaş grubunda, %28,8'inin 20-22 yaş grubunda ve %20,8'inin ise 23-24 yaş grubunda yer almakta.
Tablo 5, Yaş grubuna göre genç nüfus oranı
Ceza Kanununda Yeni Bir Düzenleme Şart!
Türk Ceza Kanunda Yaş Küçüklüğünün düzenleme alına alındığı ilgili maddesinde; fiili işlediği sırada onbeş yaşını doldurmuş olup da onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında suç, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde onsekiz yıldan yirmidört yıla; müebbet hapis cezasını gerektirdiği takdirde oniki yıldan onbeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Diğer cezaların üçte biri indirilir ve bu hâlde her fiil için verilecek hapis cezası oniki yıldan fazla olamaz. Şeklinde düzenleme altın alınmış.
Bu nedenle özellikle 18 yaş altı gençlerdeki suç işleme eğiliminin en fazla olduğu 15-17 yaş arasındaki “çocuklar” için yeni düzenleme şart. Her ne kadar infaz yasasında cezasızlık algısının ortadan kaldırılması için birtakım çalışmalar yürütülmekte olsa da ceza adalet sistemi içerisinde özellikle mağdur ailelerinin hak arayışlarına etki edecek bir dizi düzenleme gerekiyor.
Suç işleme saiki ile hareket eden çocukların değil, geleceğe güvenle bakan evlatlarımızın sokaklarda rahatça hareket edebilmesi, özgürce okula, çarşıya – pazara gidebilmesi için özellikle 15-17 arası suça sürüklenen çocuklarda yapılacak düzenlemeler ile yaşanabilecek mağduriyetlerin önüne hemen şimdi geçilmeli.
