Rehberlik, teftiş ve denetim faaliyetlerinin düzenli ve etkin bir şekilde yerine getirilmesi için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlandı. Genelgede, yurttaşlara verilmekte olan hizmetlerin yerinde izlenmesi, denetimlerde saptanan hata ve eksikliklerin giderilmesi, görevlendirmelerde liyakata önem verilmesi, kaynakların kullanılmasında tasarrufa uyulması, teknolojik olanakların da kullanılarak denetim dışı alan bırakılmaması istendi.

Teftiş/denetim birimlerindeki çalışmaların izlenmesi ve eşgüdümü için Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (DDK) Başkanlığına görev verildi. Sözü edilen birimler, yıllık faaliyet raporlarını DDK’ya gönderecek.

DEVLETİN BAŞINA GELMEDİK KALMADI

Denetimsiz demokrasi ve devlet olmaz. Cumhurbaşkanlığının denetimle ilgili 2024/14 sayılı genelgesinin amacı muğlak, kapsamı belirsiz. Bu genelgenin, muhalefet elindeki belediyelere yönelik olarak yeni bir “Demoklesin kılıcı” misyonuyla çıkarıldığı izlenimi de konuyu yakından bilenler tarafından belirtiliyor.

Çünkü AKP kadroları, iktidara geldikleri günden beri devletteki denetim birimlerini etkisizleştirmek için yapmadıklarını bırakmadı. Teftiş kurullarını (turist rehberi misali) rehberlik birimlerine çevirdi. Örneğin; Sayıştay’ın denetim raporlarının gereğini yapmamakta ısrar edildi. Tüm kamu kurum ve kuruluşlarındaki teftiş birimlerini adeta felç ederek; etkin denetimden uzaklaştırıldı.

Bu anlayış yüzünden devletin başına gelmedik belâ kalmadı. Örneğin askeriyedeki eğitim ve terfi sistemindeki denetimsizlik yüzünden kahraman Türk Silahlı Kuvvetlerimize sızan tarikat ve cemaatler 15 Temmuz 2016 kalkışmasına cüret edebildi. Yalnız Silahlı Kuvvetlerimizde değil, özellikle Milli Eğitim ve Sağlık bakanlıkları halen FETÖ benzeri tarikat ve cemaat yapılanmalarının kuşatması altında ve denetimden uzak biçimde yönetiliyor. Okullarda tarikatların cirit atması ve sağlık kuruluşlarındaki son skandallar buna örnektir.

BUNLAR YAŞANMAZDI

Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu’nda uzun dönem üye olarak görev yapan, denetimle ilgili kitapları bulunan emekli Mülkiye Başmüfettişi Recep Sanal, şunları söyledi:

“Devletteki denetim birimleri zamanında etkili çalıştırılsaydılar bunlar yaşanmazdı. Denetim birimlerinin ve denetim elemanlarının asli görevi hırsız ve ahlaksız kamu görevlileri hakkında idari, adli ve mali yönlerden işlem yapılmasını sağlamaktır. Devletin birçok kurumu etkisiz hale getirildi. Şimdi, yıllardır harabeye çevrilen devleti tamir ediyormuş gibi görünüyorlar. 

 İktidardaki siyasiler şimdiye kadarki yıkımın sorumluluğunu ve işbaşına getirdikleri yandaş bürokratları da masum gösterebilmek için yıllardır horlayıp etkisiz hale getirdikleri denetim birimlerinin ve denetim elemanlarının üzerine yıkmaya çalışıyorlar. Bence bu Genelgenin bunca sene sonra çıkarılmasının amaçlarından biri de budur.”

YENİ ALINACAK MÜFETTİŞLER

Bu duyuru dikkatimi çekti. Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı’na 25 Müfettiş Yardımcısı alınacak. Bunun için başvurular 13 Aralık’ta son bulacak. Ardından adaylar sözlü sınava alınacak.

Peki yarışma sınavına kimler katılacak? Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu’na alınacak olanlar müfettiş yardımcısı olacağına göre bunların mezun olduğu fakültelerin de özellikli olması gerekir. Sağlık Müfettiş yardımcılığı için sınava kimlerin başvuracağına bakalım hangi fakülte mezunlarıymış:

- Bilgisayar Mühendisliği bölümü, İnşaat Mühendisliği bölümü, Endüstri Mühendisliği bölümü, Kimya Mühendisliği bölümü, Biyomedikal Mühendisliği bölümü, Makine Mühendisliği bölümü, İstatistik bölümü, Mimarlık, Eczacılık ve Hukuk fakültelerinden veya bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilmiş yurt içi ve yurt dışındaki en az lisans düzeyindeki öğretim kurumlarından mezun olmak.

-Son başvuru tarihi itibarıyla geçerlilik süresi dolmamış KPSS sonuçları esas alınmak kaydıyla; KPSSP1, KPSSP3, KPSSP4 ve KPSSP12 puan türlerinin herhangi birinden en az 80 puan almış olmak.

BAKANLIK NE DİYOR?

Müfettiş yardımcılığı sınavına esas girmesi gereken Doktor ve İdari Bilimler Fakültesi Mezunları yok. Bir Müfettiş, “Acaba Endüstri Mühendisi, Makine Mühendisi v.b. mühendisler Sağlık Bakanlığında hangi konularda denetim yapacaklar, tıp ve idari alanda üniversite bitirmemiş biri, mesleği teknik mühendislik olan biri, sağlık ve sağlık idaresi konularına nasıl vakıf olur ve çözüm getirir bunu anlamak çok güç. Yoksa işe alınması gereken mühendisler mi var?” diyor.

Merak ettiğimiz bu konuyu Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı Erkan Hacıfazlıoğlu’na sordum. Şunları söyledi:

“Doktor, eczacı, kimyacı, siyasal, iktisadi ve idari bilimler mezunu müfettişlerimiz var. Bakanlığımızın inşaat işleri oluyor, inşaat mühendisine, ambulansla ilgili işlerimiz oluyor makine mühendisine, hemen her yerde otomasyon sistemimiz var. Bunlarla ilgili bilgisayar mühendisine ihtiyacımız oluyor. Yani alınacak bazı branşlarda müfettişe çok ihtiyacımız bulunuyor. Bu konuda geri kaldığımız alanlarda müfettiş yardımcıları alacağız. Bu olayın arkasında başka bir niyet aranmamalı.”

Evet, iddiaya karşı, bakanlık yetkilileri de bunu söyledi. Ülkemizde denetim sistemi etkisizleştirildi. Buna rağmen mücadele eden kamu görevlileri olduğunu da unutmayalım. Yenidoğan çetesinin ortaya çıkarılmasında Sağlık Müfettişlerine görev verildiğinde gösterdikleri çaba ve gizliliğe inanılmaz bir biçimde uyulması da örnek bir uygulamaydı.