Hazine ve Maliye Bakanlığı Merkezi Yönetim Borç İstatistikleri’ne göre, 2017’de 388 milyon TL ile sembolik bir tutarla başlayan dövize endeksli borçlanma hızla artarak, 2022’nin Temmuz sonunda 506 milyar 10 milyon TL’ye (yaklaşık 28 milyar dolar) ulaştı.
Bu tutar Hazine’nin iç ve dış toplam 3 trilyon 620 milyar 729 milyon TL’ye ulaşan borçlarının yüzde 30.2’sini oluşturuyor. Hem dış hem de iç borçlanma sonucu merkezi yönetim borçlarının döviz oranı ise yüzde 67.6’yı buluyor.
KAMU DA DOLARİZE OLDU
Hazine yurt içi piyasalardan döviz ve altın cinsi borçlanmayı 2000’li yıllarda bırakmıştı. Mali disiplin sağlamak amacıyla 2012 yılı itibarıyla iç piyasalardan sadece TL borçlanıldı. 2017 yılına gelindiğinde ise bu strateji terk edildi. Hazine istatistiklerine göre, 2018 sonunda yurt içi piyasalardan 5.8 milyar lira tutarında döviz ve altın cinsi borçlanıldı. İçeriden dövizle borçlanma 2019 itibarıyla hızla artış gösterdi. İktisat teorisyenlerince, bir ülkenin yurtiçi piyasalarda yerli para birimi ile sabit faizle ve uzun vadeli borçlanamaması durumuna ‘yurt içi orijinal günah’ olarak tanımlanıyor ve ekonominin dolarize olduğunu gösteriyor.
‘TL’ye dön’ çağrıları anlamsız kalıyor
Ekonomist Mahfi Eğilmez, Hazine’nin iç borçları konusuna bloğunda yer verdiği yazısında, iç borçlanmanın yabancı parayla yapılmasının dolarizasyon olgusunu besleyen yanlış bir politika olduğunu belirtiyor. “Bir devlet, kendi yurttaşlarından, kendi bastığı para dışında bir parayla borçlandığı zaman kendi bastığı paraya güvenmediği mesajını vermiş olur” ifadelerini kullanan Eğilmez’e göre kendi yurttaşlarından TL dışında bir parayla borçlanan devletin yurttaşlarına TL’ye dönmeleri yolunda yapacağı çağrılar da anlamsız kalıyor.
[old_news_related_template title="Prof. Dr. Özgür Demirtaş 'Faiz yalanı' başlıklı video yayınladı: 'Şimdi daha günahkârız'" desc="Prof. Dr. Özgür Demirtaş, 'Faiz yalanı' adlı videoda hükümetin uyguladığı yeni faiz politikasının başladığı Eylül 2021 ile bugünü karşılaştırdı. Sonuçta, Merkez Bankası politika faizlerini indirmesine rağmen halkın, şirketlerin, devletin kullandığı tüm piyasa faizlerinin yükseldiğini ortaya koyan Demirtaş şu yorumu yaptı: 'E hani Nas. Tüm piyasa faizleri Eylül 2021'den bu yana artmış. Şimdi daha günahkarız.' " image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/08/19/iecrop/ozgur-demirtas_16_9_1660887381.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/prof-dr-ozgur-demirtas-yalanlari-tamamen-imha-edecegim-eylul-2021e-gore-simdi-daha-gunahkariz-7316365/"]
[old_news_related_template title="İş Bankası Genel Müdürü'nden faiz açıklaması" desc="Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, bankanın 98. kuruluş yıldönümü aracılığıyla yaptığı açıklamada, 'Sorunların çözümü için ‘Merkez Bankası faizi indirsin, yükseltsin’ noktasının çok ötesindeyiz' dedi." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/08/25/iecrop/06-hakanaran1_1605312_16_9_1629944677-880x495-1_16_9_1632901336_16_9_1661425813.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/is-bankasi-genel-mudurunden-faiz-aciklamasi-7328246/"]
