Seçim döneminde düşük faizli kredi musluklarının açılması yatırım ve istihdam getirmedi. Düşük faizli krediyi alan firmalar, dövize yatırım yapmayı tercih etti.Merkez Bankası’nın araştırmasına göre, 2022’nin ilk 6 ayında, kredi/satış oranını artıran firmaların net döviz alımı yüzde 773 arttı.
Merkez Bankası, ‘Ani Kredi Büyümesi ve Firma Davranışı: Bir Vaka Analizi’ başlıklı bir araştırma yayımladı. 10 Ekim’de yayımlanan araştırmada, uygulanan seçim ekonomisi nedeniyle geçen seneki gibi ‘aşırı’ ve ‘seçici olmayan’ kredi büyümesinin, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde verimlilik artışına neden olmadığı yönündeki bulguları teyit ettiği vurgulandı.
Merkez Bankası araştırmasına göre, 2022 yılının ilk 6 ayında, 2021’in aynı dönemine göre kredi/satış oranını artıran firmaların net döviz alımı yüzde 773, azaltan firmaların net döviz alımı ise yüzde 151 arttı.
FİNANSAL İSTİKRARI BOZDU
Merkez Bankası’nın yaptığı araştırmada kredilerdeki ‘aşırı’ büyümenin fiyat istikrarı ve finansal istikrarda bozulmalara yol açarak ekonomiyi dış şoklara karşı savunmasız hale getirdiğinin vurgulanmasıyla ekonomide son 2 yılda yaşananların adeta kısa bir özeti sunuldu.
Araştırmada “Daha fazla kredi kullanan KOBİ’lerin ithalat, yurt içi girdi alımı, vadesinden önce yabancı para cinsi borç kapatma ve net döviz alımlarını artırdığı, daha fazla kredi kullanan büyük firmaların ise döviz alımlarını artırma eğiliminde olduğu görülmektedir” ifadelerine yer verildi.
İHRACATA YANSIMADI
Sonuçların, görece daha fazla kredi kullanan firmaların net döviz alımlarını ortalamada yaklaşık 28 bin dolar artırdıklarını gösteren araştırmada, “Özetle, ilgili dönemde daha fazla kredi kullanan firmaların bu kullanımı satış ve ihracat performanslarına yansıtamadığı; bunun yerine ithalat, vadesinden önce yabancı para borç kapatma ve net döviz alımlarını artırdıkları görülmektedir” denildi.
Daha fazla yatırım, istihdam ve büyüme getireceği vaadiyle uygulanan düşük faiz politikası sayesinde şirketlerin kullandığı krediler, ekonomi politikalarının yarattığı belirsizlikle beraber finansal işlemlere yöneldi. Bir başka ifadeyle, yatırıma gideceği söylenen krediler, dövize yöneldi.