YEŞİL MERCİMEK ZİRVEDE
Türkiye’nin 81 ilinde 3 bini aşkın satış noktasıyla hizmet veren Tarım Kredi Kooperatifi yetkilileri tarafından yapılan açıklamada, 16 Ekim tarihinden itibaren bazı gıda ürünlerinde indirim yapılacağını duyurmuştu. Açıklamada, “Peynir, pirinç, nohut, mercimek, ayçiçeği yağı, salça, çay, un gibi temel ihtiyaç ürünleri ile deterjan, sabun, kâğıt peçete ve kâğıt havlu gibi temizlik ürünlerinde yüzde 50’ye varan indirim yapılacaktır” ifadeleri kullanıldı.
6 Ekim sabahı Tarım Kredi Kooperatifi mağazaları önünde uzun kuyruklar oluşturan vatandaşlar bekledikleri indirimi bulamadı. Aradan geçen 20 günde ise özellikle bakliyat ürünlerinde yaşanan fiyat değişimi dikkat çekti. 20 günün zam şampiyonu yeşil mercimek oldu. 16 Ekim’de 32.90 liraya satılan bir kilogramlık yeşil mercimeğin fiyatı 6 Kasım’da yüzde 24.3’lük artışla 40.90 liraya çıktı.
Bakliyatta fiyat değişimi dikkat çekti
Tarım Kredi Kooperatifi mağazalarında 20 günlük sürede en fazla fiyatı artan ürün yeşil mercimek olurken, bakliyat ürünlerinde yaşanan fiyat değişimi de dikkat çekti. Fiyatı en fazla artan ikinci ürün ise pirinç oldu. 16 Ekim’de 87.90 liraya satılan 2.5 kilogramlık pirincin fiyatı, yüzde 22.2’lik zammın ardından 107.50 liraya kadar çıktı. 5 litrelik ayçiçek yağı, tuvalet kağıdı ve çayın da aralarında bulunduğu bazı ürünlerde ise fiyat değişimi olmadı.
‘Bütçeyi devamlı kısıyoruz tezgahlara bakıp geçiyoruz’
Daha hesaplı olduğu için semt pazarlarını tercih eden, ürünleri tek tek alsa dahi zamlara yetişemeyen dar gelirli, artık file ve pazar arabalarını dolduramadan evinin yolunu tutuyor. Pazar bütçesini kısmak, bir kilogram yerine 250 gram peynir almak zorunda kalan vatandaş, “Tezgahlara bakıp bakıp geçiyoruz. Adeta tezgahları yalıyoruz” diyerek pahalılıktan dert yanarken, esnaf da ürünlerini satamamaktan şikayet ediyor.
DOMATES 30 TL
Eskişehir’de kurulan semt pazarlarındaki durgunluk, vatandaşın düşen alım gücünü ve artan maliyetleri gözler önüne serdi. Vatandaşlar, pazar fileleri doldurmak için en az cüzdanlarında 500 TL olması gerektiğini belirtirken, 150-200 liralık bütçesi olanlar ise gramla ya da tane hesabı ile alışveriş yapabiliyor. Gıda enflasyonundaki yükseliş dikkat çekerken, semt pazarlarında ve marketlerde zam şampiyonu olan domates, bu hafta 30 lira ile tezgahlarda yerini aldı. 10 liranın altında sebze ve meyvenin bulunmadığı semt pazarlarında, 10 liranın altında sadece yeşillikler satılıyor.
‘Emekliyim, maaş pazara yetmiyor’
“Pazarda her şey çok pahalı. Cennet hurmasının kilogram fiyatı 50 lira olur mu? Ben emekliyim aldığım maaş, çarşı-pazar ihtiyaçlarına yetmiyor. Eve rahatlıkla sebze ve meyve girmiyor. Para yok ki, nasıl girsin? Biz de tezgahlara bakıp bakıp geçiyoruz. Adeta tezgahları yalıyoruz.”
‘Fiyatlar artacak kış zor geçecek’
“Fiyatlar aldı başını gidiyor. Bütçeyi devamlı kısıyoruz. Tahminimce fiyatlar daha da artacak. Bu kış çok zor olacak. Bu hafta pazar için ayırdığım bütçe 225 lira. Eskisi gibi öyle tepsi ile menemenler yapamıyoruz. 670 lira oldu 12 kiloluk tüpgaz. Bir kilo aldığım peyniri, zamlar yüzünden 250 gram alabildim.”
‘Menemen maliyeti 100 lirayı buluyor’
“Pazarın tenhalığından, insanların alım gücünün olmadığı belli oluyor. Millet bakıp geçiyor. İstediğimiz meyve ve sebzeyi alamıyoruz. Tezgahlara bakıyoruz. Domatesin kilosu 30 lira. Menemen yapmaya kalksan, domatesi, soğanı, biberi, yağı, yumurtası
en az 70 lira ile 100 lira tutar. Allah yardımcımız olsun.”
‘Pazar çantası en az 500 liraya dolar’
“Pazarda çok sayıda tezgah kurulmamış. Pazar çantası ancak 500 liraya dolar. Meyveler 30 lira. Vatandaşın alım gücü zaten yok. Alıyoruz mecburen ama kısıtlı. Her hafta aldığımız standart meyve ve sebzeleri alabiliyoruz. Tüm çeşitlerden alamıyoruz. Almaya kalksak en az 500 lira harcamamız gerekiyor.”