TAHMİNLER ÇÖKTÜ
Programda 2023 sonuna kadar vergi affına gidilmeyeceği sözü de verildi. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin üçüncü YEP’i iş dünyasının da katıldığı toplantıda açıkladı. Albayrak, ekonomide yeni yaklaşımın isminin ‘yeni normal’ olacağını söyledi. Geçen yıl açıklanan ikinci YEP’te kamuoyuna ilan edilen hedeflerin tamamı dün açıklanan üçüncü YEP’le tümden çöktü. Bir önceki YEP’te Türkiye’nin bu yıl yüzde 5 büyüyeceği tahmini yapılırken, yeni YEP’te büyüme tahmini yüzde 0.3’e düşürüldü. Ancak bu tahminin tutturulmasının da çok zor olduğu belirtiliyor.
Büyümenin yanı sıra milli gelir, işsizlik, enflasyon, borçlanma gereği, dış ticaret başta olmak üzere makro ekonomiye ilişkin hiçbir tahmin tutturulamadığı gibi salgının da etkisiyle yanılma oranı olağanüstü boyutlara çıktı. Bir önceki programda bu yıl milli gelirin 812 milyar dolara, kişi başına gelirin de 9 bin 738 dolara çıkacağı tahmini yapılmıştı. Ancak yeni açıklanan programda milli gelirin tahmin edilenden 110 milyar dolar daha aşağı düşerek 702 milyar dolara gerileyeceği, kişi başına gelirin de bin 357 dolar azalarak 8.381 dolara ineceği ortaya konuldu.
Programa göre 2023’te Türkiye ekonomisinin büyüklüğü 875 milyar dolara çıkacak. Ancak bu düzey bile Türkiye ekonomisinin 11 yıl geriye düşeceğini gösteriyor. Çünkü 2012 yılında milli gelir 877 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu.
İŞSİZ İÇİN UMUT YOK
Programdan iş bekleyen milyonlarca işsize de umut çıkmadı. Aksine işsizliğin tahmin edilenden de daha yukarılara çıkacağı resmen ilan edildi. Yeni açıklanan programda işsizliğin yüzde 13.8’e tırmanacağı 2021’de yüzde 12.9 olacağı, 2023 sonunda dahi yüzde 10.9’la çift hanede kalacağı ilan edildi.
DOLAR TAHMİNİ
YEP’te dolar kuruna ilişkin resmi bir tahmin yer almadı. Ancak programdaki makro tahminler üzerinden yapılan hesaplamalar, YEP’te tahmini ortalama dolar kurunun 2020 için 6.91 TL, 2021 için 7.68 TL, 2022 için 7.88 TL, 2023 için de 8.02 TL alındığını ortaya çıkardı. İkinci YEP’te kamu kesimi borçlanma gereğinin milli gelire oranı 2020 için yüzde 3 olacağı, 2021 yılında yüzde 2.8’e düşeceği tahmini yapılırken yeni açıklanan YEP’te 2020’de borçlanma gereğinin 3.1 puan birden artarak yüzde 6.1’e çıkacağı, 2021’de de yüzde 4.5’te seyredeceği tahmini yapıldı.
