CHP Genel Başkan Yardımcısı, İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Fethi Açıkel başkanlığındaki CHP Bilim Platformu tarafından, Türkiye’deki yaşlı sorunları, yaşlı politikasındaki hatalar, Covid-19 sürecinde bu sorunların derinleşmesi ve Türkiye’de nüfusun hızla yaşlandığı ve buna yönelik alınması gereken önlemlere dair kapsamlı bir Politika Notu hazırlandı.

Hazırlanan rapora göre nüfus hızla yaşlanırken politikaların bu hıza uygun planlanmadığı; yaşlılara yönelik hizmetlerin pek çok kurum tarafından dağınık bir şekilde verildiği vurgulandı.

YAŞLILAR İÇİNDEKİ YOKSULLUK ORANI YÜZDE 20

Türkiye’de yaşlılar içindeki yoksulluk oranı yüzde 20’ye yaklaştığı belirtilen raporda, yaşlı vatandaşların emekli maaşlarının düşük olması nedeniyle çalışmak zorunda kaldığı ve yüzde 92'sinin de kayıt dışı çalıştığı belirtildi. Pandemi sürecinden en çok yaşlı kesimin etkilendiği açıklanan raporda vatandaşların işlerine gidememe ve gelirlerini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalındığı vurgulandı.

Yaşlı vatandaşların 2003 yılında ülke nüfusunun yüzde 10,2’sini oluşturduğu ifade edilen raporda, 2040 yılında bu oranın yüzde 16,3’e ulaşacağı ve acil önlem paketlerinin devreye konulması gerektiği belirtildi. Açıkel’in hazırladığı çalışmada, özetle şu tespitlere yer verildi:

1,5 MİLYON YAŞLI TEK BAŞINA YAŞIYOR

"2019 yılı itibariyle 65 yaş üstü 851 bin kişi istihdamdadır. Fakat kayıt dışı çalışanlar göz önünde bulundurulunca bu sayının daha çok olduğu düşünülmektedir. İstihdamda olduğu bilinen yaşlı vatandaşlarımızın yüzde 92’si kayıt dışı olarak çalışmaktadır. 2018 ve 2019 yıllarında 65 yaş üstü 213 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiştir. 65 yaş ve üzerindeki çalışan vatandaşlarımızın yüzde 65,5’i tarım sektöründe, yüzde 27,3’ü hizmet sektöründe, yüzde 4,7’si sanayide ve yüzde 2,5’i inşaatlarda çalışmaktadır.Tarım sektöründeki yoğunluk düşük ücretle ve kayıt dışı çalışmanın yaygın olduğunun bir göstergesidir."

TEK BAŞINA YAŞAYAN YAŞLILARIN ÜÇTE İKİSİ KADIN

"Aile içinde yaşlı bakımı üstlenenlerin yarısından fazlasını kadınlar oluşturuyor. Evde bakım yardımının yalnızca çok muhtaç ailelere veriliyor olması, pek çok ailede kadınların bu görevi ücretsiz olarak yerine getirdiği anlamına geliyor. Bu durum, kadınların yaşlılıklarında yoksulluk içinde yaşayacakları anlamına geliyor. Türkiye’de en yoksul kesim yaşlı kadınlar. Türkiye’de tek başına yaşayan 1.5 milyon yaşlı vatandaş vardır. Bunların üçte ikisini kadınlar oluşturmaktadır."

65 YAŞ ÜSTÜ KİŞİLER 5 YILDA YÜZDE 22 ARTTI

"Sokağa çıkma yasakları boyunca 65 yaş üstü vatandaşlarımız, sağlık hizmetlerine, ambulans hizmetlerine, eczanelere erişimde sıkıntılar yaşamış, banka ve devlet dairesi gibi kurumlarda işlemlerini gerçekleştirememiş ve mağdur olmuşlardır.Dünya genelinde 1950’den bu yana yaşlı nüfus oranı 2,5 kat artarken, Türkiye’de bu oran 5 kattan fazla artmıştır. Türkiye, yaşlı nüfusunun süratle artışıyla birlikte dünyanın en hızlı yaşlanan ülkelerinden biri hâline gelmiştir. 65 yaş üstü vatandaşlarımızın sayısı, son 5 yılda yüzde 22 artış göstermiştir."

YAŞLI BAĞIMLILIK ORANLARINDA ARTIŞ

"2019 yılında yüzde 13,4 olan yaşlı bağımlılık oranının, 2030’da yüzde 19,6’ya, 2080 yılında ise yüzde 43,6’ya çıkması beklenmektedir. Bağımlılık oranlarının artışı, kamu gelirlerini azaltırken, sosyal güvenlik sistemlerine ciddi baskılar oluşturmaktadır. Nüfusun yaşlanması iş gücünde azalmaya neden olmakta, sağlık harcamalarının da artmasına zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle sosyal devlet modeli çerçevesinde, yaşlıların bakımı ve korunması için şimdiden tedbir alınmaz ve politikalar uygulamaya konulmaz ise, ülkemizin yaşlanan nüfus sorunu bir sosyal ve ekonomik girdabın içine girecektir."

TÜRKİYE, 44 ÜLKE İÇERİSENDE 40. SIRADA BULUNUYOR

"AKP, yaşlılarımıza rahat koşullarda huzur içinde bir emeklilik dönemi sunmak yerine, ağır koşullarda çalışmaya devam etmek zorunda bırakmaktadır. Türkiye’de ücretlerin genel olarak düşük olması ve güvencesiz çalışmanın yaygınlığı, emekli maaşının aktif çalışma dönemindeki ücretlerden düşük olmasına neden olmaktadır. Ülkemizde emeklilerin yaşadığı zorluklar, emeklilerin durumunu ölçen uluslararası karşılaştırmalara da yansımıştır. Türkiye, 44 ülkede emekliliği sağlık, mali durum, maddi refah ve yaşam kalitesine göre ölçen Natixis Küresel Emeklilik Endeksi’nde 40. sırada bulunmaktadır. 37 ülkede emekliliği yeterlilik, sürdürülebilirlik, dürüstlük ve doğruluk kriterlerine göre sıralayan Melbourne Mercer Endeksi’nde ise sondan üçüncü sırada yer almaktadır."

ALZHEİMER ÖLÜMLERİ ARTIYOR

"Türkiye’de 700 bin civarı demans hastası olduğu ve bunların yarısının Alzheimer hastası olduğu tahmin edilmektedir. Alzheimer’dan ölen yaşlıların sayısı da her yıl artmaktadır. 2012 yılında Alzheimer’dan ölenlerin sayısı 7 bin 524 iken bu rakam 2018’e gelindiğinde 13 bin 767’ye ulaşmıştır."

YAŞLILAR İÇİNDEKİ YOKSULLUK ORANI YÜZDE 20’YE YAKLAŞTI

"Türkiye’de yaşlılar içindeki yoksulluk oranı yüzde 20’ye yaklaşmıştır. Sokağa çıkma yasakları boyunca 65 yaş üstü vatandaşlarımız, sağlık hizmetlerine, ambulans hizmetlerine, eczanelere erişimde sıkıntılar yaşamış, banka ve devlet dairesi gibi kurumlarda işlemlerini gerçekleştirememiş ve mağdur olmuşlardır."

[old_news_related_template title="Emeklilik sistemlerine corona virüsü etkisi" desc="Küresel insan kaynakları ve yönetim danışmanlığı firması Mercer, ‘Küresel Emeklilik Endeksi Raporu’nun sonuçları açıklandı. Endekse göre corona virüsü emeklilik sistemlerini zorluyor." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2020/10/22/iecrop/emekli_16_9_1603366545.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2020/sigorta/emeklilik-sistemlerine-corona-virusu-etkisi-6093260/"]