Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve T.C. Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Selma Metintaş, COVID-19’da ve grip enfeksiyonunda ana bulaşma yolunun virüsü taşıyan kişilerin konuşma, öksürme ve hapşırması sırasında ortaya çıkan damlacıklar olduğunu söyledi.

KIŞ AYLARINDA SOLUNUM YOLUYLA BULAŞAN HASTALIKLAR YAYGINLAŞIR

Prof. Dr. Selma Metintaş, dünyanın olağanüstü günlerden geçtiğini belirterek, şunları söyledi:

“Son yüzyılın ikinci büyük pandemisinin sürdüğü bu günlerde her yaş grubundan insan pandeminin neden olduğu sorunlarla yaşamını devam ettirmeye çalışıyor. Her yıl sonbahar ve kış aylarında solunum yoluyla bulaşan hastalıklar yaygınlaşır. Bu durum, COVID-19’la birlikte diğer hava yoluyla bulaşan hastalıkların birlikteliğine neden olacaktır. Önümüzdeki günlerde bu sorunu artan oranda yaşayacağız. Yani toplum içinde SARS-CoV-2 virüsü pandemisi devam ederken, aynı zamanda toplumda grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan virüslerle de infekte olmuş bireyler toplumda artan oranda karşımıza çıkacaktır. Bu tür durumlarda hangi virüs ya da bakterinin infeksiyonlarda etken olduğunu kesin bilmek için uygun laboratuvar testlerinin yapılması gerekir. Bu etkenlerin çoğu burun ve boğazın arkasında büyük miktarlarda bulunduğundan test numuneleri, burun ve / veya boğaz sürüntü örnekleri alınarak yapılabilir."

FOTO: SÖZCÜ


CORONA VİRÜSÜ KURU ÖKSÜRÜK ŞEKLİNDEDİR

Prof. Dr. Selma Metintaş, kişilerin konuşma, öksürme ve hapşırması sırasında ortaya çıkan damlacıklarla kirlenen yüzeylerle temas eden ellerin ağız, burun ya da gözlere dokunulması ile de hastalığın bulaşabildiğini söyledi. Hastalık belirti ve bulguları açısından COVID-19, grip ve diğer solunum yolu hastalıklarının birbirinden ayrılabileceğini belirten Prof. Dr. Metintaş bu özellikleri şöyle sıraladı:

* Hastalık işaret ve bulguları: COVID-19’da bulunabilen ateş, terleme, öksürük, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, yorgunluk, kas/vücut ağrısı gripte de bulunur. Buna karşılık, COVID-19’da öksürük kuru öksürük şeklindedir. COVID-19’da görülen koku ve tat duyusu kaybına diğer solunum yolu enfeksiyonlarında rastlanmaz. Çocuklar dışında ishal, bulantı ve kusma gibi gastrointestinal semptomlara gripte rastlanmaz. Solunum sıkıntısı, göğüs ağrısı, semptomlu veya semptomsuz oksijen satürasyon düşüklüğü COVID-19’da daha fazladır. Grip çocuklarda, COVID-19 yaşlılarda daha ağır seyreder.

* Hastalığın başlangıcı: COVID-19’da hastalık temastan 2-14 gün sonra, gripte ise hastalık temastan 1-4 gün sonra açığa çıkar.

* Bulaşkanlık: COVID-19 daha fazla bulaşkan olup, bulaşkanlık 10 gün ve hatta daha uzun sürer. Belirti göstermeyip, virüsü taşıyan bulaştırıcılarda bulunmaktadır. Gripte bulaşkanlık genellikle 5-7 gündür. Semptomsuz bulaşkanlık olmaz.

* Risk grupları: COVID-19’da yaşlı bireyler, kalp, akciğer hastalığı bulunanlar, diyabet ve obezitesi olanlar daha risklidir. Gripte ise en riskli grup küçük çocuklar ve kronik hastalığı olanlardır.

* İyileşme: COVID-19’da iyileşme hastalarda birkaç günden haftalara veya aylara kadar uzar. Gripte ise iyileşme süresi daha kısa olup, birkaç gün ile 2 hafta arasında değişir.

* Tedavi: COVID-19 için kesinleşmiş bir tedavi bulunmamaktadır. Grip için bazı etkenlerde etkili olabilecek anti-viral ilaçlar vardır.

* Korunma: COVID-19’da korunma için henüz geliştirilmiş bir aşı bulunmamaktadır. İnfluenza için her yıl yapılan, ölüm riskini azaltan bir influenza aşısı bulunmaktadır.” dedi.

SOSYAL MESAFE, MASKE VE HİJYEN

Prof. Dr. Metintaş solunum yolu hastalıklarından korunmak için yapılması gerekenleri ise şu şekilde sıraladı:

* En önemli korunma yolu solunum yolu enfeksiyonlarına maruz kalmaktan kaçınmaktır.

* Ev dışı her ortamda bireyler arasında 1,5 metre sosyal mesafe kuralı, maske ve iyi el yıkama en önemli korunma yoludur.

* Bireyler her gün sağlıklarını izlemeli, hastalık belirtilerinin varlığını takip edip, belirti varsa ateşlerini ölçmelidir.

* İyi vatandaşlık gereği hastalık bulgusu olanların durumunu aile ve işyerlerine bildirip onları korumaya almaları gerekir.

* Hasta olan kişiler, bol sıvı almalı, iyi beslenmeli ve kendisine iyi bakmalıdır. Ateş olması veya durumun kötüleşmesi halinde sağlık personeline haber verilmelidir.

* Solunum yolu hastalıklarına yatkınlığı artıracağından sigara veya nargile içme bırakılmalıdır.