İçişleri Bakanı sokağa çıkma yasağı uygulanmasına ilişkin gece yarısına doğru genelge yayımlıyor ama bu konuda CHP’li Büyükşehir Belediye Başkanlarına hazırlıklı olmaları için bilgilendirme gereği bile duyulmadı. Sonra, halk sokağa dökülüyor. Deneyimli siyasetçi Kemal Anadol, “Sokağa çıkma yasağı ilan edip herkesi sokağa çıkaran bu kadar marifetli bir iktidar olamaz! Türkiye yönetilemiyor. Bütün alınan önlemler bir gecede boşa gitti. İngiltere’de Boris’in yapamadığı sürü bağışıklığını genelgeyle iki saatte becerdiler. Artık Bilim Kurulu taca atılmıştır” diyor.
YASAYA UYULMUYOR
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da İçişleri eski Bakanı İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de uzun süredir “Tam karantina” uygulanması gerektiğini belirtiyorlardı. İl İdaresi Kanunu valiye, il hıfzıssıhha kuruluna yetki veriyor. İktidar, muhalefeti dinleme gereği duymuyor. Artık iş çığırından çıkmaya başlayınca, sonunda yasak getirdiler ama bu kararla da halkı sokağa döktüler.
İçişleri Bakanlığı’nca koronavirüs salgını çerçevesinde alınması gerekli önlemler konusunda 13 Mart’tan bu yana valiliklere 16 genelge ve ek genelge gönderildi. Bunları yürürlükteki mevzuat açısından inceleyen emekli/deneyimli Mülkiye Başmüfettişi Mahmut Esen şu hataları belirledi:
-Tehlikeli genel sağlığı ilgilendiren genelgeler; Sağlık Bakanlığı yerine, Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulu tavsiye kararları doğrultusunda İçişleri Bakanlığı’nca yayımlandı.
-Genelgelerde alınacak önlemler konusunda karar almaya yetkili organlar ve uygulanacak yaptırım konuları yeterince açıklığa kavuşturulmadı.
-Bulaşıcı ve salgın hastalıklar konusunda yapılacak işler, kamunun vermesi gereken sağlık hizmetleri konusunda temel mevzuat 24.04.1930 gün ve 1593 sayılı “UMUMİ HIFZISSIHHA KANUNU” ile düzenlenmiş olmasına rağmen bu dikkate alınmıyor.
O KURULUN YETKİSİ YOK
-Vali tarafından tek başına verilmesi gereken kararlar için idare kurullarından karar alınması isteniyor. Oysa İller İdaresi Kanunu’nun 11/C maddesindeki “İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir. Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır” kuralı var. İl valisinin bu görev ve sorumluluğunu il idare kurulu ile paylaşması söz konusu olamaz.
- Cumhurbaşkanının talimatlarıyla illerde oluşturulan, başkan dışında henüz üyeleri dahi kesinleşmemiş olan pandemi kurullarında yürütme nitelikli bir dizi kararlar alınıyor. Bu kurulun yaptırım gücü/yetkisi olmamasına rağmen, birçok yerde il hıfzıssıhha kuruluna ait yetkileri kullanıyor.
- Bu kurullar, koronavirüs Bilim Kurulu’nda olduğu gibi uzmanlardan oluşmalı ve danışma organı niteliğinde olmalı. Böylece kurul kararları hukuka ve yasaya da uygun olur. Pandemi konusunda uzmanlardan oluşması gereken kurul, ancak tavsiye niteliğinde karar alabilir. İl hıfzıssıhha kurulunda kararlar bağlayıcı olur. İller İdaresi Kanunu’nun 11/C maddesine göre verilmesi gereken kararların da il idare kurulu yerine vali tarafından alınması gerekir.
Genelge ve ek genelgeleri incelediğimizde, bazılarına numara bile verilmediğini de gördük. Devlet hizmeti ciddiyet ister. “Ne var bunda” deyip geçiştirilmemeli.
-CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, projelerini en çok beğendiği başkanların belki de başında Amasya’nın Merzifon Belediye Başkanı Alp Kargı geliyor. Kargı, belediye olanaklarıyla yoksul yurttaşlara yalnız kuru gıda değil, yaş sebze ve meyve de dağıtıyor. Bu uygulamasıyla da yine bir ‘ilk’e imzasını attı.
- İzmit’in CHP’li Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet, vatandaşa dağıttığı gıda destek kolilerini küçük esnaftan satın alması esnafa can suyu oluyor. Esnaftan alınan, ihtiyacı olan vatandaşa dağıtılıyor. Kolilerin üzerinde başkanın adı değil, “İzmit halkının hediyesidir” yazıyor. Yani, başkanın derdi reklam değil, hizmet.
- Rize’nin Fındıklı ilçesi Belediye Başkanı Ercüment Şahin Çervatoğlu’nun, “Evde kal, imeceye katıl, maske üret” çağrısı büyük destek buldu. Hazırlanan maskeler, dağıtılıyor, üretimi devam ediyor. Başkan, su fiyatlarında yüzde 50 indirim yaptı, belediyenin kiracılarından kira almamaya başladı. Yaşlılara ev hizmetini ise ilk o uygulamaya koymuştu.
