2017 yılında 2 bin 179 orman yangınında 11 bin 604 hektar ormanımız yandı. 2018 yılında yangın sayısı 2 bin 14 oldu, 5 bin 607 hektar ormanlık alan kül oldu. 2019 yılında yangın sayısı 2 bin 85’i buldu, 9 bin 522 hektar ormanımızı kaybettik. Bu yıl 11 Ekim 2020 tarihi itibariyle orman yangını sayısı 2 bin 919’a yükseldi, yanan alan 15 bin 127 hektarı geçti. Ormanlarımızı yeterince koruyamadığımız da sayılarla ortaya çıkıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı geçen yıl 11 Kasım’ı “Milli Ağaçlandırma Günü” ilan emiş ve 11 milyon fidanın “Geleceğe Nefes” etkinliği adı altında toprakla buluşturulduğunu açıklanmıştı. Bugün saat 11.11’de 81 il ve 922 ilçede fidan dikilecek. Hedef tam 83 milyon fidan dikilmesi. Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, bu yıl farklı bir uygulama daha başlatıyor. İlkokul ve ortaokul öğrencilerine 12 milyon adet tohum dağıttırdı. Öğrenciler gelecek yıl o tohumdan çıkan fidanı belirlenen alana dikecek. Kuşkusuz bunlar güzel şeyler.

EVLADI GİBİ

17 Şubat-4 Mart 1923 tarihleri arasında toplanan İzmir İktisat Kongresi’nde “Türkiye halkı, servet itibari ile bir altın hazinesi üzerinde oturduğuna vakıftır. Ormanlarını evladı gibi sever, bunun için ağaç bayramları yapar; yeniden orman yetiştirir” kararı alınmıştı. Cumhuriyet’le birlikte başta okullar olmak üzere değişik kurum ve kuruluşlar tarafından fidan dikim şenlikleri yapılıyor. 21 Mart tarihi de “Ormancılık Günü ve Ağaç Bayramı” olarak kutlanıyor. Ülkemiz ormancılarının da girişimleriyle Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2012 yılında, 21 Mart’ı, “Uluslararası Orman Günü” olarak kabul ve ilan etti.

21 Mart Ormancılık Günü ve Ağaçlandırma Bayramı’na rağmen, 11 Kasım’ın “Milli Ağaçlandırma Günü” olarak ilan edilmiş olmasını 1924 tarihinde kurulan Türkiye Ormancılar Derneği (TOD) yöneticileri “Düşündürücü” buluyor. 21 Mart Ormancılık gün ve haftalarında 2003-2019 yılları arasında toplam 192 milyon adet fidan ücretsiz olarak dağıtıldı. Okul, mezarlık, ibadethane, hastane ve yol kenarlarını ağaçlandırma çalışmaları yaptı.

DİKİLSİN DE...

Ülkemizde ormanlık alanlarda fidan dikimleri yörenin iklim, yükselti, toprağın tavda olup olmadığına bağlı. Fidanların büyüme döneminin sona erdiği yani kış uykusuna yattığı sonbahar ve fidanların kış uykusundan çıktığı, tomurcukların patladığı ilkbahar ayları arasında dikilmesi gerekiyor. Tüplü fidanlar yılın her mevsimi dikilebiliyor ama bunun da koşulları var.

11 Kasım 2019 tarihindeki “Milli Ağaçlandırma Günü” adı altında düzenlenen etkinlikte, aynı gün 11 milyon fidanın dikilmesi girişimine dikim için uygun ortam olup olmadığının dikkate alınmadığı eleştirileri olmuştu. Bugün yapılacak dikimle ilgili olarak Türkiye Ormancılar Derneği’nin görüşünü aktaralım:

“2019 yılında olduğu gibi 2020 yılı da oldukça kurak ve sıcak geçti. Ülkenin önemli bir bölümünde fidanlar kış uykusu olarak adlandırılan döneme henüz girmedi. Bugün farklı coğrafi bölge ve yüksekliklerdeki toprakların dikim için uygun olup olmayacağı henüz belli değil.  Aynı günde rekor kırmak hedefiyle aceleyle fidan dikilmesi hatalı uygulamalara yol açacak ve bu fidanların yaşama şansını düşürecektir.”

ONUN YERİNE

Aynı günde milyonlarca fidan dikilmesi yerine her il için uygun dikim zamanlarının belirlenmesi, planlamanın buna göre yapılması ve fidan dikimlerinin çocuklara, gençlere ve tüm topluma; ormanların özelliklerinin ve sunduğu hizmet ve fonksiyonların anlatıldığı şenlik havasında yapılması kuşkusuz daha anlamlı olacaktır. Bu etkinlikler sadece fidan dikimiyle sınırlı kalmamalı, ormancılık uygulamalarının anlatıldığı festivallere dönüştürülmeli.

“Geleceğe Nefes” kampanyası kapsamında toplanan bağışlar orman ekosistemlerimizin artmasını sağlayacak şekilde öncelikle yeni orman tesisi çalışmalarında kullanılmalı. Tartışmalara meydan verilmemesi için de bağışlarla oluşan kaynağın ve harcamaların şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması son derece önemli. Dernek yöneticileri de “Fidan dikmek gibi kutsal bir görev siyasallaştırılmamalı. Ormancılıkta toprakla buluşturulan fidan sayısının değil, ormanlaştırılan alan miktarı önemlidir” görüşünde.

GEÇEN YILA BAKILMALI

Ülkemizde her yıl milyonlarca adet fidan dikiliyor. Yeterli bakım olmadığı için bir yıl sonra geride sadece tabela kalıyor. Fidan dikilsin ama bakımı yapılmıyorsa onca emek de, para da boşa gider. Geçen yıl fidan dikilen 11 milyon adet fidandan acaba kaçı tuttu.

Ülkemizin ormanlarını, bu değerli varlığımızı yok eden maden ve enerji şirketleri ile ormanlara zarar veren tüm diğer etkenlere karşı koruyan, fidan dikerek orman varlığına katkı sağlamak isteyen herkese minnet borçluyuz.