Geçen hafta Jackson Hole toplantılarında sunulan bir raporda gelişmiş ülkelerin pandemi yardımlarını bir an önce kesmesi gerektiğine dikkat çekilerek, “Yoksa bu ülkelerde  enflasyon ve faizin yükselmesi halinde Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için feci sonuçları olacak; sermaye çıkacak ve kur patlayacak” denildi.

Pandemideki mali politikaların küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) üzerindeki etkisini ölçmeyi hedefleyen raporu hazırlayan akademisyenler arasında yer alan Maryland Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şebnem Kalemli Özcan, “Gelişmiş ülkelerde verilen destekler görevini tamamladı. Gelişmekte olan ülkelere zarar vermeden sona erdirilmeli. Ayrıca gelişmiş ülkelerin uyguladığı mali politikalar sadece kendi işlerine yaradı, hatta gelişmekte olan ülkelere negatif etki yaptı” dedi.

Prof. Dr. Şebnem Kalemli Özcan


KOBİ’LERİ KURTARDI

“COVID çağında maliye politikası” başlıklı raporda, gelişmekte olan ülkelerde destek verilmeseydi KOBİ’lerdeki iflas oranının yüzde 9 daha yüksek olacağına dikkat çekildi. 64 ülkeden 36 sektörün mercek altına alındığı rapordaki bazı tespitler şöyle:

■ Maliye politikasının yanlış hedeflenmesi sonucu dağıtılan fonların çoğu ihtiyacı olmayan firmalara gitti.

■ Başta gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere COVID-19 birçok ülkede talep kısıtlamasına neden oldu.

■ Küresel olarak maliye politikası COVID-19’un yol açtığı ekonomik darboğazın sadece yüzde 8’ini dengelemeye yardımcı oldu.

■ Ancak mali destekler başta küçükler olmak üzere birçok ülkede istihdam kaybını önledi.


En az pandemi yardımı yapan ülkeler arasındayız


Rapora göre gelişmiş ülkelerin şirket ve hane halklarına yaptıkları toplam yardım gayri safi yurtiçi hasılalarının (GSYH) ortalama yüzde 15.93’üne ulaşırken, gelişmekte olan ülkelerde bu oran yüzde 4.93 gibi düşük bir oranda gerçekleşti. Türkiye, 26 gelişmekte olan ülke arasında vatandaşlarına en az destek yapan sondan 10’uncu ülke oldu. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) yayınladığı raporda, pandemide hükümetin verdiği desteğin 17.47 milyar dolar olduğu, bunun da Türkiye GSYH’sinin yaklaşık yüzde 2.5’ine denk geldiği belirtilmişti.