Üstelik geçen yılki sonbahar hüznüne eklenen Covid-19 pandemisinin hâlâ devam etmesinin bugünlerde de karamsarlığımızı daha da artırdığını belirten Uzman Psikolog Selin Karabulut, önerilerini şöyle sıraladı:
YENİ DÜZENE ALIŞIN
Sonbaharın duygu durumumuzla olan ilişkisi bu derece yakınken, Covid-19 önlemlerine, gevşeyen sosyal mesafe kurallarına, farklı hastalık varyantlarının ortaya çıkışına, yeni getirilen seyahat kurallarına, hâlâ kullandığımız maskelere uyum sağlamaya çalışıyoruz. 1.5 senedir kapalı olan okullar nihayet açıldı. Okulu unutan, ruhsal ve fiziksel anlamda oldukça zor günler yaşayan öğrenciler ve velileri yeni bir telaş yaşıyor. Yüz-yüze eğitime, okulda dikkat edilecek yeni hususlar ve yeni kurallara, değişen gündelik alışkanlıklara da uyum sağlamaya çabalamalıyız.
KURALLARI UNUTMAYIN
Salgından korunmak için bilim insanlarının önerdiği önlem ve kurallara en yüksek seviyede dikkat etmek önem taşıyor. Bu durumdan ötürü uzun zamandır hissettiğimiz bıkkınlık, tükenmişlik, motivasyon düşüklüğünü normal kabul etmekle birlikte, kendimizi ve çevremizdekileri korumak adına üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmek durumunda olduğumuzu da bu vesile ile hatırlatmak isterim.
NELER YAPMALISINIZ?
1-İnsanın gündelik hayatı rutinleşmiş ise kendi işlerine, öz bakımına, zevklerine, hobilerine, sosyal çevresine ayırdığı zaman yeterli değilse, sonbahar ve pandemi şartlarından duygusal olarak daha fazla etkileneceklerini söyleyebiliriz.
2-Geçmişte veya güncel olarak psikiyatri tedavisi görmüş, ilaç kullanmış kişilerin de bu şartlar altında sonbahar depresyonu ve pandemi koşullarından daha çok etkilenebilecekleri söylenebilir.
İYİ BESLENİN, İYİ UYUYUN
3-Yeterince dinlenemeyen, iyi beslenemeyen, iyi uyuyamayan kişilerin yaşadığı fiziksel sıkıntılar, bir süre sonra, sonbahar ve pandemi şartlarıyla birlikte duygusal sıkıntılar yaratabilecektir. İyi uyuyan, sağlıklı beslenen, sevdiği kişilerle iletişim halinde olan kişilerin ruh sağlığı görece daha iyi olacaktır.
4-İş dışında uğraşı, hobisi, zevki olan kişilerin (Sanat, müzik, üretim, gönüllü işler...) sonbahar ve pandemi şartlarının duygusal etkilerinden daha az zarar görebileceğini söyleyebiliriz.
ÇOCUKLARINIZA DESTEK OLUN
5-Görece sosyal insanların, gezmeyi, insanlarla iletişim halinde olmayı tercih eden kişilerin, pandemi şartlarına uygun yeni sosyalleşme planları yapması, bağlantılarını koparmak yerine yüz yüze görüşmeden kaçınarak başka iletişim yollarını tercih ederek ilişkilerini sürdürmesi yerinde olacaktır.
6-Okula gitmeyen-gidemeyen çocuklarımızın hareketsiz kalmaları, sağlıksız beslenmeleri, sosyal çevre ve arkadaşlarından uzakta kalmaları da onları bu şartlarda daha savunmasız kılacaktır. Bu yüzden çocukların hem bedensel hem de duygusal dünyalarına ayrıca dikkat etmek ve önlemler almak gerekebilir.
BU BELİRTİLER VARSA DİKKAT!
7-Kış ayları canımızın daha az bir şeyler yapmak istediği aylardır. Kimi zaman boş boş oturup sessizliği dinlemek bile bize iyi gelebilir. Minimum düzeyde enerji harcamak, temel ihtiyaçlarımızın karşılanmasına dikkat etmek özellikle pandemi sürecinde önem taşımaktadır.
8-Can sıkıntısı, karamsarlık, hüzün, dikkat dağınıklığı, iştahın ve uykunun bozulması gibi belirtiler, eğer gündelik hayatımızdaki işlevselliğimizi bozmaya başladıysa, örneğin çalışamaz hale geldiysek, muhakkak bir psikiyatri uzmanına başvurmamız gerekir.
