Herbert George Wells okuyordu.

Bilim kurgu’nun öncülerinden biri olan Wells, yıllar yıllar sonra Hollywood tarafından sinemaya uyarlanan “Doktor Moreau’nun Adası, Görünmez Adam, Zaman Makinesi” gibi efsane romanları kaleme almıştı.

Bu fütürist İngiliz yazarın “The Outline of History” isimli eserini Fransızca baskısından okumuş ve çok etkilenmişti, Türkçe’ye tercüme ettirmişti, Nutuk’ta bile önemle bahsettiği bu kitap “kalıcı barış için birleşik dünya devleti” kavramını anlatıyordu.

Sorbonne profesörü Henri Poincare’in kuramsal fizik kitaplarını okuyordu.

Albert Einstein’ın uzay-zaman-mekan teorilerini okuyordu.

Havacılık öngörülerinin temelinde bu bilim insanların etkisi vardı.

1932 yılında, o dönemin en büyük matematikçilerinden Ordinaryüs Profesör Ali Yar’ı davet etti, Çankaya Köşkü’nde ağırladı, liselerde okutulmak üzere “astronomi” kitabı yazmasını rica etti.

Ordinaryüs bir yıl çalıştı, 1933’de “Kozmografya”yı yazdı.

Devlet Matbaası tarafından basıldı.

Kopernik’ten Galileo’ya, Newton’dan Kepler’e, gezegenlerden yıldızlara, galaksilerden meteorlara, güneş tutulmasından meridyenlere kadar, gökbilim’e dair her şeyi anlatıyordu.

Bu kitabın basımıyla beraber, astronomi dersi lise üçüncü sınıflarımızda zorunlu ders olarak okutulmaya başlandı.

Aydınlanma devrimiyle pırıl pırıl parlayan genç Türkiye Cumhuriyeti’ndeki bu gelişmeler, dünyada astronomi bilimiyle ilgilenen herkesin dikkatini çekiyordu.

İngiliz gökbilimci Percy Wilkins onlardan biriydi.

1956 yılında, uluslararası kabul gören “Ay atlası”nı hazırladı.

Ve, hayranlığının işareti olarak, Ay yüzeyindeki en büyük ikinci kratere, 29 kilometre çapındaki kratere “Atatürk krateri” adını verdi.

★

Mustafa Kemal Atatürk’ün hem dünya’ya hem ay’a damgasını vuran astronomi/havacılık vizyonu, kadınlara da fırsat eşitliği yarattı.

★

Nüzhet Gökdoğan.

İlk kadın gökbilimcimiz oldu, 1933.

Bedriye Gökmen.

İlk kadın pilotumuz oldu, 1933.

Yıldız Uçman.

İlk kadın paraşütçümüz oldu, 1935.

Eribe Kartal Hürkuş.

Maalesef, ilk kadın hava şehidimiz oldu, 1936.

Sabiha Gökçen.

Dünyanın ilk kadın savaş pilotu oldu, 1937.

★

(İsimlere dikkatinizi çekerim.

Gökdoğan, Gökmen.

Yıldız, Uçman, Kartal.

Hürkuş, Gökçen.

Hepsi gökyüzüyle alakalı.)

★

“Ev hanımı olmak, iş kadını olmaktan çok daha elzemdir, bakan veya belediye başkanı olmaktan çok daha elzemdir, seçimde hiçbir kadın adaya oy vermeyeceğim.”

Havacılık ve Uzay Fakültesi dekanı, 2018.

★

“Bir Türk vatandaşını uzaya göndereceğiz, hatta hatta belki bayanlardan bile ben adayım diyen vardır.”

Asrın lideri, 2021.

★

İleri demokrasiyle bir asır geriye, cümleten hayırlı uçuşlar...

Kemerleri bağlamasanız da olur.