Sayıştay, pazarlık usulü ihalenin doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden, yapı, can, mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde ya da idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine, ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması halinde yapılabileceği belirtti.
ÖRNEKLER VEREREK AÇIKLADI
Pazarlık usulüyle yapılan ihalelerin, belediyenin süreklilik arz eden ya da öngörmesi olağan olan işler kapsamında olduğuna dikkat çeken Sayıştay, Atakum İlçesine yapılacak olan 1 milyon 130 bin lira bedelli kütüphane binası, Samsun Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kullanılmak üzere 13 milyon 558 bin 442 lira verilen 16 adet hazır beton mikser alımı ile 18 milyon 900 bin liraya alınan 30 Adet 8,5 metre alçak tabanlı otobüs ihalelerinin pazarlık usulüyle yapıldığını tespit etti.
BELEDİYE PAZARLIK USULÜ İHALELERİ SAVUNDU
AKP'li belediye ise pazarlık usulüyle verdiği ihaleleri savunarak, kütüphane inşaatı ile ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığının destek ve katkılarının 2021 yılı programı ve devamında yer alabilmesi için projesinin ivedilikle hazırlanması gerektiğini öne sürdü.
Belediye, pandemi nedeniyle uygun özellikte iş makinası, kamyon ve değişik sınıflardaki vasıtaların temininde zorluk çekildiğini, ihale maliyetlerinin yükselmesi nedenleriyle idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıktığını vurguladı.
30 adet 8,5 metre alçak tavanlı otobüs alımı işinde ise, araç filosunun yüzde 40’ı 12 metrelik araçlardan oluştuğunu, otobüs hat güzergahlarında dar sokaklar bulunduğundan manevra kabiliyetlerinin sınırlı olduğunu, hat sayısının arttığını ama otobüs sayısının aynı kaldığını belirterek 8,5 metrelik araçların kent merkezinde kullanımı, trafik sorunlarını da azaltacağını ileri sürdü.
SAYIŞTAY SAVUNMAYI KABUL ETMEDİ
Belediyenin yaptığı savunmayı kabul etmeyen Sayıştay, kütüphane binası projesini ihalesinin 2021 Haziran ayında yapıldığına dikkat çekerek, bakanlığın 2021 yılı bütçesinde bu projenin yer alabilmesi için 2020 yılı içinde kesinleşmesi gerektiğini vurguladı.
"KABUL EDİLEBİLİR DEĞİLDİR"
16 Adet hazır mikser alımında ise il genelinde yol yapılması belediyeler için süreklilik arz eden bir iş olduğunu açıklayan Sayıştay denetçileri, şu ifadelere yer verdi:
"Yol yapım işi önceden öngörülemeyen bir olay değildir. Yol Yapım ve Onarım Dairesi Başkanlığının 2021 yılı programı yapılırken 1.456,650 kilometre yol yapımını hedefledikleri görülmektedir.
Ayrıca Covid-19 salgınının ülkemizde başladığı tarih düşünüldüğünde, idarenin bu iş için gerekli hazırlıkları ve çalışmaları yapabilecek süreye sahip olduğu görülecektir. 8,5 Metre alçak tavanlı otobüs alımı ihalesinin de, 12 metrelik uzun araçların manevra kabiliyetinin sınırlı olması dolayısıyla 8,5 metrelik otobüslerin trafiği rahatlatacak olması gibi nedenlerle, idarenin öngöremediği olaya dayandırılması anlaşılamamıştır.
Bu nedenlerle, virüsün etkisinin tahmin edilemediği, açık ihale usulü yerine pazarlık usulünün kullanılmasında haklı gerekçeler oluşturmamaktadır. Dolayısıyla belirtilen açıklamalar gereğince, öngörülemezlik ve işin ivediliği gerekçeleri kabul edilebilir değildir."
OBJEKTİF GEREKÇELER DEĞİL
Belediyenin öncelikli görevi, temel ilkelere uygun olarak rekabetçi bir ortamda ihale gerçekleştirmek olduğunu belirten Sayıştay, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması gerektiğini belirtti.
Pazarlık usulüyle ihale yapılmasının şartlarının kanunla açıklandığını hatırlatan Sayıştay, "İhale dökümalarında yer alan gerekçelerle idarenin yapmış olduğu açıklamalarda, ihale usulünün seçimine dayanak olan gerekçelerin kabul edilebilirlik ölçülerini zorladığı ve objektif gerçekçi dayanakların oluşmadığı görülmektedir" denilerek, temel ihale usulleri yerine pazarlık usulünün tercih edilmesinin kanunun amacı ve ruhuna aykırı olduğunu açıkladı.
Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa DemirBİN 33 TAŞINMAZ İHALE EDİLMEDEN KİRAYA VERİLMİŞ
Sayıştay, Samsun Büyükşehir Belediyesine ait bin 033 adet taşınmazın ihale yolu ile kiraya verilmeyip, ecrimisil karşılığında kullandırıldığı ortaya çıkardı. Belediye ise, Yabancılar Pazarında yer alan dükkânlar haricinde ecrimisil alınmak suretiyle kullandırılan taşınmazların büyük bir kısmının kamulaştırma proje alanlarında kalmaları nedeniyle yeni bir kira sözleşmesi yapılmadığını tahliye edilene kadar ecrimisil karşılığında kullandırıldığını beyan etti. Ancak raporda "Gerek ilk kez kiralanan, gerekse daha önce kira ihalesi yapılan taşınmazlarda ihale süresi bittiğinde, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu 45’inci maddesi uyarınca açık teklif usulüyle ihale yoluyla kiralamalarının gerçekleşmesi uygun olacaktır" denildi.
ERDOĞAN'IN TASARRUF TEDBİRLERİNE UYULMAMIŞ
Raporda yer alan bilgilere göre, belediyenin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafında yayımlanan Tasarruf Tedbirleri Genelgesi'ne uymadığı ileri sürüldü. Tasarruf Genelgesi yayım tarihinden sonra belediyenin çeşitli tarihlerde, belediye çalışmalarının tanıtımı için canlı yayın 16.387,28 lira, Samsun’u keşfet, şehrini farket gezi programına katılacak gençler ve görevli personel için akreditasyon kartı 31.340,67 lira, Düğün, tören, cenaze gibi merasimler için çiçek alımı 12.332,39 lira, Cenaze, düğün, açılış için çiçek alımı 19.473,83 lira, Yetiştirme Yurdu öğrenci ve beraberlerindeki sorumlu heyete düzenlenecek program için Vezirköprü Şahinkaya Kanyonunda açık alan organizasyon ve tekne turu hizmet alımı 18.143,78 lira, tören, düğün, açılış ve benzeri organizasyonlarda kullanılmak üzere çiçek alımı 9.416,83 lira harcama yaptığını tespit edildi. Belediye verdiği cevapta ise eleştiriye ilişkin iş ve işlemlerde hassasiyet gösterileceğini, tasarruf tedbirlerine uyulacağını ifade etti.
