“Dijital para” denince aklınıza ne gelir? Çoğunlukla kripto paralar... Bitcoin, Ethereum, ripplelar...

Oysa Tom Cruise ile ben ne kadar benziyorsak, dijital paralar ile kripto paralar birbirlerine o kadar benziyorlar. İkimiz de erkeğiz sonuçta... Tek benzerlik bu aramızda...

★★★

Bir gün fiziki paranın olmadığı bir dünyaya uyandığını hayal et... Sinirlendiğinde trip atmak için kimsenin suratına nakit para çarpamayacaksın!

Ya düğünlerde ne takacaksın? Gelinin, gelin başına telefonunu yaklaştırıp “ödeme alındı” tadında “dııt” sesiyle birlikte “hayırlı olsun” mu diyeceksin?

Çok uzak değil aslında... Bakkaldan ekmeği bile telefonu okutarak aldığınız bir sefa... Pek yakında bütün dünyada vizyonda...

★★★

Kripto paralar mahallenin asi çocukları gibi dolaşırken, dijital paralar merkezi bir otoritenin denetimindeki sefillerdir...

Bu ikili birbirinden o kadar farklı ki Çin kriptoya kısıtlamalar getirip kökünü kurutmak isterken, parasının dijitalini piyasaya süren ilk devlet...

Bunu Çin yapınca düşüneceksin aslında... Keşke bu durum göründüğü kadar masum olsa...

★★★

Zira Çin, 2014’ten bu yana azmin ötesinde bir kudretle denemelerini yaptığı “dijital yuan”ın saha testlerine başladı. Para birimi, 35 Çin bankasının mobil uygulamalarına dijital cüzdan olarak yerleştirildi.

Belirlenen noktalarda dijital para ile alışveriş yapabilen vatandaşlar Pekin metro hattında da ödeme yapabiliyorlar. Çin’in Uber’i, Didi, dijital paranın kullanımı için Merkez Bankası ile anlaştı... Yine de bu gelişme ağızda kekremsi bir tat bıraktı!

★★★

Sahi kriptoda bulamadığı neyi dijitalde buldu? Çin bu! Öncelikli hedefi halkının üzerindeki denetim gücünü artırmak, kendinden habersiz kuş uçurtmamak... Nitekim kripto paranın nihai hedefi, para birimi ile devleti ayırmak.

Çin yeni bir kripto para çıkarmıyor sadece mevcut parası yuanı dijitalleştiriyor. Dijital para takip edilebilen kontrol altındaki nakittir...

Paranın nasıl harcandığı gerçek zamanlı olarak görülebilir. Vatandaşının hayatına zırt pırt karışma muradına da hizmet edebilir. Tek tuş ile bütün harcamalar dondurulabilir.

★★★

İşlem maliyetlerini azaltan hızlı bir ödeme aracı olarak öne çıkıyor dijital paralar...

Teknoloji dışında dijital yuanın Çin halkına getirdiği tek bir yenilik yok. Hükümete getirisi ise çok... Belki bir gün doları tahtından ederiz hayalleri ile yaşıyorlar. Bir anlamda Süperman’i sapanla vurup düşürmeye çalışıyorlar.

★★★

Bugün dünyada bizimki dahil merkez bankalarının yüzde 65’i kendi dijital para birimlerini test ediyor. Belli ki çok yakında bir olacağız, iri olacağız, diri olacağız, dijital olacağız!

Bir şeyi de önce biz yapalım. Öncü olalım. Ne bitmez testmiş bizimkisi! Bıraksınlar istediğimiz sorudan başlayalım. Hadi gari şu işi başlatalım!