Nazarbayev, Türk Dünyası için önemli bir siyasetçi. Düşürülen Rus uçağı sonrasında gerginleşen Türk-Rus ilişkilerinin onarılmasının da gizli kahramanıdır. Putin’in dostu olan Nazarbayev, Kazakistan’ın bir karakterinin ve tarihinin olduğunu iddia  ediyor ve bunun üzerine politikalar geliştiriyordu.

Nazarbayev’in Kiril Alfabesini kademeli terk etmesi ve Kazak Milliyetçi politika ve tavırları Rusya nezdinde sorun yaratmaya başlamıştı. Küçük Türkistan kentini, Türk Dünyası’nın manevi başkenti olması için yeniden inşa eden Nazarbayev, Hoca Ahmet Yesevi’nin Türk Dünyası için önemini kavramıştı. Yesevi’nin Türkistan’da bulunan türbesine yakın bir yerde mezarının olmasını arzu ediyordu.

ULU, ORTA, KÜÇÜK CÜZ

Olayların gerçek sebebi akaryakıta yapılan zam görünse de asıl neden Nazarbayev ailesi ve yakınlarının zenginleşmesi, yolsuzlukların Kazakları kızdırmasıydı. Örneğin Kazakistan eski Başbakanı Askar Mamin, Astana eski valisiydi. Ünlü bir otelin sahibi olduğu da biliniyordu.

Kazakistan’da adı konulmamış bir kast sistemi var. Ulu Cüz (hakan sınıfı-yönetici sınıf), Orta Cüz ve Küçük Cüz. Valiler ve yöneticiler genelde aileye yakın hakan sınıfı denilen Ulu Cüz’den. Halk bu ayrıcalıklı yönetici sınıfından rahatsızlık duyuyordu.

Nazarbayev’in, yerine Tokayev’i getirmesi Nazarbayev’in adını kullanarak zenginleşen çevrede homurtular oluşturdu. Tokayev’e söz geçiremiyorlardı. İstifa eden kabine Nazarbayev tarafından belirlenmişti. Bu kabine üyelerine dokunulmak istediğinde, hemen Nazarbayev’e koşuyor ve yardım istiyordu. Tokayev, Nazarbayev’e çok bağlı bir isim. Dahası Nazarbayev hakkında beş kitap yazmış.

FETÖ’CÜLERLE ORTAK İŞLER

Partisinin başına Tokayev’i geçirince Nazarbayev’in damadı, yakınları ve  Başbakanda, “Nazarbayev zaten yaşlı. Cumhurbaşkanına da laf geçiremiyoruz. İktidar elden gidiyor” korkusunu ateşledi. Kazakistan’da kabinenin değişeceği herkesin dilindeydi. Ancak, Dubai’de, İtalya’da, Fransa’da mülk sahibi Kazak Oligarklar vardı, bu grup  halkın tepkisini çekiyordu. Tokayev bu gruba pek yüz vermiyordu. İtalya’da şirket kuran Kazak aile (Şadiyev), Kazakistan’da ihale üstüne ihale alıyordu.

Ülkede sürekli konut yapıyor. Bu konutları Kazaklar borçlanarak uygun kredi ile alıyor. Topraktan başlayan satışlara devlet müdahale etmiyor. Ancak bu imalatı ve satışı yapan firmaların gerçek sahiplerinin politikacılar olduğunu Kazakistan’da herkes biliyor. Hatta istifa eden hükümetin önemli bir üyesinin Türkiye’de FETÖ’cü olarak bilinen bir iş adamıyla sıkı ilişkileri şaşkınlıkla izleniyordu.

Başbakan’ın odasında çay içen, makam arabasına binen firma sahibine, ülkedeki büyük devlet işleri veriliyor, ortak iş yapıyordu. Bir tarafta bu tip ilişkilerden dönen rantı paylaşan ve zenginleşen, para kazanan Kazak şirketine çöken yapı,  hem Tokayev’e laf geçiremiyor, hem de Kazak halkında homurtuları arttırıyordu.

RUSYA’DAN NİÇİN ASKER İSTENDİ?

Kazakça bilmeyen, Rusça konuşan Kazaklar ve resmi dairelerinde Kazakça işlem yapmaya,  konuşmaya zorlanan Rusları bu denkleme ekleyin...Bu durumu bilen ve iyi analiz eden Rusya, kendisine yakın şimdiki Cumhurbaşkanı’na yapılan darbe girişiminde Tokayev’e destek olarak Orta Asya’da etkinliğini arttırma çabasında. Yoksa aktif 108 bin yedek 132 bin askeri olan Kazakistan’ın Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan 2-3 bin asker talep etmesinin nedenini anlayamazsınız.

Hadisenin soruları: FETÖ’cü olduğu bilinen ve Türkiye’de her davadan sıyıran iş adamımızın Kazakistan’da ve Dubai’deki karışık ilişkilerine neden müdahale edilmedi ve Nazarbayev bu konuda neden uyarılmadı?

Nazarbayev’in yeğeni olan Kazak istihbaratının ikinci adamı Samat Abiş’in gözaltına alındığı yönünde muhalif medyada çıkan haberler yalanlandı... Haberler acaba doğru mu?

Kazak İstihbaratı Başkanı Karim Masimov’un tutuklandığına dair haberler var. Bu haberler doğru ise resim netleşiyor. Nazarbayev ve ailesine çok yakın olan Masimov'un ülkede uçan kuştan haberi olurdu. Nazarbayev’e yakın çok sayıda üst düzey yargı mensubu ve güvenlik görevlilerinin hâlâ görevde olduğu unutulmamalı.

VAHŞİ-PEKER-ÇAKICI

Kazak Mafya Lideri Arman Dikiy (Vahşi Arman) daha önce Nazarbayev’i protesto edenleri döven, tehdit eden bir karakterken ne oldu da şimdi protestoculara kumanya dağıtmaya, destek olmaya başladı? Arman’ı bu olaylara Nazarbayev’in etrafından beslenen grup mu soktu?

Vahşi Arman’ın, ülkemizdeki organize suç lideri olmaktan hüküm giymiş ve halen yurt dışında olan Sedat Peker’le, Alaattin Çakıcı’yla çekilmiş fotoğrafları var. FETÖ’cü Ankara kökenli firmanın Kazakistan’da bu ekiple olan ilişkilerine neden göz yumuldu? “Vahşi Arman”ın, Peker ve Çakıcı ile ne gibi bağlantısı var? Peker ve Çakıcı, bu ilişkilerin ne olduğunu bize açıklarsa kuşkusuz bunlara de yer vereceğim.

Sonuç olarak, “Nazarbayev’in ipleri tamamen Tokayev’e bırakmasını istemeyenler”, Tokayev’i devirmeye çalıştı denilebilir.

Bazı soruların yanıtları verilmeden konu anlaşılamaz...