Türkiye’de kadın istihdamının toplam işgücünün yüzde 30’unun bile gerisinde kaldığını bir kez daha yazalım...

Asıl sorum şu: Tür­kiye’nin istihdam deposu işyerlerinin altına imza attıkla­rı, finansal ve beşeri kapasite yarattıkları “toplumsal cinsi­yet eşitliği” alanında neden bir gram ilerleme sağlanamıyor?

Cevabını bildiğimiz bir soru...

Toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen bir siyasal irade yok...

Sivil inisiyatiflerin kadın-erkek eşitliğini ana akımlaştırma mücadelesi bu nedenle zorlu yollar aşarak ilerliyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre 2021 yılında Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaşlarda istihdama katılım oranı yüzde 45.2.

Yine TÜİK verisine göre nüfusun yüzde 51.5’i iş arıyor.

İş arayanların yarısı iş bulmaktan umudunu kesme­miş mi desem, yüzde 48.9’u işsizler ordusuna katılmaya aday mı; bilemedim her ikisi de uyar...

85 milyonluk ülkede; 28 milyon 797 bin kişi çalışıyor.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne kayıtlı işveren sayısı 1.5 milyon...

Bu genel tablo yeterince can sıkıcıyken, kadınların istih­dama katılım oranı yalnızca yüzde 28...

Yaklaşık olarak iş arayan her dört kadından biri işsiz.

Kadınlar çalışma yaşamında da sömürünün katmerlisini yaşıyor.

Karar verici pozisyonlar kadınlara kapalı.

Kayıt dışı çalışanlar arasında kadınların oranı erkeklerden daha yüksek; eşit işe eşit ücret alamıyorlar.

Muhafazakar sağ iktidarların toplumlara dayattığı ve değiş­mesi gereken ekonomik-siya­sal düzen bu!

5 bin kadın bayi olmak istiyor


Koç Holding Dayanıklı Tüketim Grubu Başkanı Fatih Kemal Ebiçli­oğlu, üç yıl önce grup markalarından Beko’nun başlattığı “100 Kadın Bayi” kampanyasına bugüne kadar 5 binin üze­rinde başvuru aldıklarını söylüyor.

Bu rakam ülkede “ka­dınların girişimcilik” dinamizminin oldukça yüksek olduğunu göste­riyor. Yıl sonuna kadar sembolik olarak belirle­dikleri 100 kadın bayi hedefini yakalamayı umut ettiklerini belirten Ebiç­lioğlu, 79 kadın bayiye ulaştıklarını söylüyor.

Araştırma şirketi Konda işbirliği ile 32 ilde 2 bin 789 kadınla görüşülerek yapılan “İstihdam ve Girişimcilikte Kadın” araştırma sonuçlarının paylaşıldığı çevrimiçi toplantıda Ebiçlioğlu ile birlikte 2021 yılında böl­gesel ciro şampiyonu olan Beko Eskişehir Bayisi Nilgün Küçükçavdar’ı da dinledik. Ebiçoğlu “Beko’nun 1.200’ün üzerinde bayisi ve mağazası bulunuyor. Proje öncesi kadın bayi oranımız yüzde 1 bile değildi. Yüzde 7’ye ulaşan kadın bayi oranımızı 2026 yılı­na kadar yüzde 25’e çıkartarak, her dört bayimizden birisinin kadın olmasını hedef­liyoruz. Bu projenin bir diğer olumlu yanı, girişimci kadın bayi­lerimizin istihdamda da kadına daha fazla imkan sağladığını gör­mek oldu” diyor.

Projenin en can alı­cı noktalarından birisi, desteklenen kadın gi­rişimciye “kendisinin bizzat işinde çalışma” şartını koyması... Top­lantıda Arçelik Global İletişim Direktörü Zeynep Özbil ise kadın istihda­mı hedeflerini açıklıyor. Birleşmiş Milletler Kadın Birimi tarafından yürü­tülen toplumsal cinsiyet eşitliği hareketi “HeFor­She” liderleri arasında olan Koç Topluluğu, bağlı şirketlerinden Arçelik’te istihdamda yüzde 26 olan kadın oranını 2030 yılına kadar yüzde 35’e, yüzde 19 olan yönetici oranını ise yüzde 30 çıkarmayı hedefliyor.

Özgürlük ve eşitlik inancı artıyor


Araştırma sonuçlarını yorumlayan Konda Genel Müdürü Bekir Ağırdır Ülkenin kalkınması için, nüfusun yarısını oluştu­ran kadınların erkeklerle adil ve eşit eğitim im­kanlarına sahip olması, istihdama ve hayata eşit katılımı gerekiyor. Tüm toplumsal algı, ahlaki ve kültürel dirençlere rağmen kadının istih­dama katılımı, hayata bakışını olumlu anlamda değiştiriyor. Evin içinde de yaşam kalitesi ve huzur artıyor” diyor.

Kadınların çalışma hayatına katılımıyla toplumun daha sağlıklı hale geleceğine işaret eden Ağırdır, araştırmaya katılan kadınların önermeleri­ni sıralıyor:

- Kadının çalışma ha­yatına katılımı için teşvik­ler geliştirilmeli.

- Siyasette daha çok kadın yer almalı.

- Eşit işe eşit ücret verilmeli.

Girişimci kadınların yaş ortalamasının 40 olduğunu belirten Ağırdır sözlerini şöyle sürdürüyor:

Araştırma mevcut durum ne olursa olsun kadınların eşitlik konu­sunda geleceğe umutla baktığını ortaya koyuyor. Değişen dünyanın, dönü­şen toplumsal kabullerin kadınlar için daha fazla özgürlük ve eşitlik geti­receğine inanç bir hayli fazla. Çünkü genç kuşak kadınların kendi nesil­lerinden daha bilinçli ve eşitlikçi olduklarını düşü­nüyorlar.”

Aynı araştırmada 15 ka­dınla derinlemesine görüşme yaptıklarını belirten Ağırdır, kadınların Beko 100 Kadın Bayi Projesi’ni sadece maddi kaynak olarak görmediklerini, yaşamlarına manevi kaldıraç etkisi yaptığını da ekliyor.