Hem lezzetli, hem hafif atıştırmalık. 15 çeşidi var.

Çocuklar için üretildi ama büyüklerde çok seviyor. İki nesil bununla büyüdü. Parlak, renkli ambalajlarında çubukların maskotu çizgi kahraman kedi kullanılıyor.

Lezzetli çubuk anlamına geliyor. Bizim için simit, Japonlar için de Umaibo...

1979 yılında piyasaya çıktı. 43 yılda milyonlar bağımlısı oldu.

Fakat bugünlerde Japonya’da kime sorsanız, “Ne olacak bu Umaibo’nun hali” diyor! İnsanlar resmen şokta...

Nasıl şoke olmasınlar?

Japon simidi piyasaya çıktığı günden beri, 10 Japon Yeni’ne (1 lira 18 kuruş) satılıyordu. İthal mısır fiyatının yükselmesiyle büyük zam gelecek, artık 12 Yen’e (1 lira 42 kuruş) satılacak!

Tokyo sokaklarında millete konuyu sormuşlar, ortak görüş şu: “2 yenlik zam mı? Kabul edilemez!”

E haklılar ama. Japonya’da 1958 ile 2021 yılları arası ortalama enflasyon yüzde 2.85!

***

1961 yılında kurulan ve çubuk dondurma üreten bir firma kurulduğundan beri fiyatı hep aynı tutuyordu; 60 Yen! 2016 yılıydı. Maliyetler artınca 70 Yen’e çıkarma kararı aldılar. Zamdan önce bir reklam filmi çektiler. Filmde ünlü oyuncular yerine firmanın patronu, yöneticileri ve kapıdaki bekçisine kadar tüm çalışanlar vardı. Sahne açılıyor patrona zoom yapmış kamera geri çekilirken kalabalık artıyordu. Herkes saygı ile duruyor, hüzünlü bir şarkı görüntüye eşlik ediyordu. Ekranda 60 – 70 rakamı çıkınca da topluluk saygı ile kameranın önünde eğiliyordu.

Özür diliyorlardı halktan!

55 yıl sonra zam yapmak zorunda kaldığı için bunu yapan firmanın adı Akagi Nyuguyo, bizden değil, yine Japon yani.

Japonya’da, dondurmasında, simidinde, utanma duygusunda, insanlığında durum bu!

***

Bize gelince...

Erdoğan, taa 1993’te ‘çay-simit fiyatı ile asgari ücret hesabı’ yapmıştı. Hesaptan iyi anlayan memleket insanı(!) ona ‘yürü be aslanım kim tutar seni’ dedi sonra!

Aradan zamanlar geçti, başka bir sözü girdi atasözleri arasına: Yok öyle 25 kuruşa bir simit!

Kısaca memleket insanı için iktidara gelmek, iktidarda tutunmak ve hesap yapmak için simit önemli.

Mesela AKP iktidar olduğunda 20 kuruştu simit, 2011’de 1 lira oldu! Sonra zaten kimse tutamadı onu... 1.25, 1.5, 1.75, 2, 2.25, 2.50, 3 oldu...

Geçen yılın son günlerinde 3.5 lira oldu mübarek!

3.5 olunca Türk zekası sayesinde yarım simit devri başladı!

2002’den 2021’e ‘neredeeen nereye’ gelerek üzerindeki susam tanesi kadar, 175 kat arttı simit fiyatı.

Artık ‘çay-simit fiyatı ile asgari ücret hesabı’ yapmıyor, ‘yok öyle 25 kuruşa bir simit’ demiyor Erdoğan..

Demeye kalksa, hangi fiyata göre yapacak garibim hesabı? Geçti o günler...

Neden?

Sadece artmayıp uçuşa geçen un fiyatı, ürettiğimiz 16 bin ton susamın neredeyse tamamını Japonlar aldığı için dolarla ithal edilen susamın fiyatı, su fiyatı, elektriğin inanılmaz fiyatı, çalışanın ücreti, artan kiralar, dağıtım için şart olan arabanın vergisi, deposuna doldurulan mazotun fiyatı, doğalgazın anormal fiyatı, artan gelir vergisi yüzünden 3.5 liraya satılan simit, simitçileri kurtarmıyor artık...

Ankara’da 4 lira oldu bile... Çok yakında memleketin tamamında 5 lira olacakmış!

Cumhurbaşkanı’nın yapamadığı hesabı, herhangi bir şeyin başı olmadığımız için biz yapabiliriz.

AKP 2002’de iktidara geldiğinde ortalama memur maaşı 531 liraymış ve bu para ile 2 bin 655 simit alınıyormuş. Bugün ortalama memur maaşı 6 bin 854 lira. Tamamı ile 1958 simit alınıyor.

Fakat dur, daha bu iyi hesap!

Aynı memur Ankara’da 4 liralık simitlerden 1713 adet alabiliyor şimdi. Bu yazıyı yazarken belki 5 lira oldu simit. İşte o zaman memurun maaşı ancak 1370 simide yetecek!

***

Japon simidi Umaibo’daki 2 Yen’lik zam Japonlar’ı şoke etmeye yetti. Dondurmaya gelen zamdan sonra yerlere kadar eğilip özür diledi Japon patron ve çalışanlar.

20 kuruştan 5 liraya çıkan Türk simidi, aynı etkiyi yapar mı bizde? Bir Allah’ın kulu çıkıp bırak indirimi, özür falan diler mi?

Yoksa, “Kazığın bin türlüsünü attık, atıyoruz; gıkı bile çıkmıyor ahalinin. Eski köye yeni adet, kalkıp özür mü dileyeceğiz bir de” mi denir!