Anayasa Mahkemesi (AYM) Gezi Parkı davasında 18 yıl hapis cezasına mahkum edildikten sonra milletvekili seçilen Can Atalay’la ilgili hak ihlali kararının gerekçesini açıkladı. Yerel mahkemenin tahliye kararı vermesi gerektiği işaret edildi, Enis Berberoğlu ve Ömer Faruk Gergerlioğlu kararlarına da atıf yapıldı. AYM, ayrıca Yargıtay 3. Ceza Dairesi için "Yetkisini aştı, benzer ihlalleri önleme yükümlülüğünü yerine getirmedi, içtihatlara aykırı davrandı" dedi.

YARGITAY İÇTİHADA AYKIRI DAVRANDI

İlgili kısımda "Anayasa Mahkemesince tespit edilen ihlalin altında yatan sorunları giderme yönünde kamu gücünü kullanan makamlar genel bir yükümlülüğe sahip olmasına karşın Yargıtay 3. Ceza Dairesi, AYM içtihadına aykırı davranmış, benzer ihlalleri önleme yükümlülüğünü yerine getirmemiş, aksine başvurucunun anayasal haklarını -Anayasa’nın parlamentoya verdiği bir yetkiyi kullanarak- daraltıcı bir şekilde yorumlamak suretiyle ihlal etmiştir" ifadeleri yer aldı.

HAK İHLALİ KARARI VERİLMİŞTİ

Anayasa Mahkemesi, Gezi Parkı Davası’nda hakkında 18 yıl hapis cezası kararı verilen Türkiye İşçi Partisi Hatay Milletvekili Can Atalay’ın bireysel hak ihlali başvurusunu 25 Ekim’de görüşmüştü. Can Atalay’ın “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma” hakkı ile “kişi hürriyeti ve güvenliği” haklarının ihlal edildiğine oyçokluğu ile karar verilmişti. Yüksek Mahkeme, Can Atalay hakkındaki hak ihlali kararının gerekçesini bugün Resmî Gazete’de yayınladı.

'TUTUKLAMA VE YARGILAMA AYNI NİTELİĞE SAHİP'

Kararda, şu değerlendirmeler yapıldı:

- Anayasa Mahkemesi, Ömer Faruk Gergerlioğlu kararında olduğu gibi eldeki başvuruda da başvurucunun seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkını koruyan temel güvencelere sahip, belirliliği ve öngörülebilirliği sağlayan anayasal veya yasal bir düzenlemenin bulunmaması nedeniyle seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşmıştır.

- Bir kimsenin milletvekili seçildikten sonra yargılanıp yargılanmayacağı meselesi ile tutuklanıp tutuklanmayacağı meselesi aynı niteliğe sahiptir. Bu sebeple, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı yönünden yapılan tüm tespit ve değerlendirmeler, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı yönünden de geçerlidir.

YENİDEN YARGILAMA MAHKEMENİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Anayasa Mahkemesi, ilk derece mahkemesinin ihlal kararının ardından izlemesi gereken yolu da kararında açıkladı. Gerekçede, şu ifadeler yer aldı:

-Anayasa Mahkemesince yeniden yargılamaya hükmedilen hallerde; derece mahkemesinin yeniden yargılanmaya karar vermesi için lehine ihlal kararı verilenin ya da ilgili başka kişi veya kişilerin talepte bulunması gerekmemektedir. Derece mahkemesi, Anayasa Mahkemesi kararı kendisine ulaşır ulaşmaz; taraflarca başvuru yapılmasını beklemeksizin yeniden yargılama yapmak yükümlülüğündedir.

TAHLİYESİNİN SAĞLANMASI ZORUNLU

-Buna göre, Anayasa Mahkemesi’nce başvurucu hakkında tespit edilen hak ihlallerinin sonlandırılmasına ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına yönelik olarak; yeniden yargılamanın başlaması, mahkûmiyet hükmünün infazının durdurulması ve ceza infaz kurumundan tahliyesinin sağlanması, başvurucunun hükümlü statüsünün sona erdirilmesi, yeniden yargılamada durma kararı verilmesi işlerinin yerine getirilmesi zorunludur.

BEŞ ÜYE KARŞI ÇIKTI

Karar, oyçokluğu ile alındı. Üyeler Muammer Topal, Yıldız Seferinoğlu, Basri Bağcı, İrfan Fidan ve Muhterem İnce; karşı oy kullandı.