Yüksek Askeri Şûra’nın (YAŞ) kuruluşunda 2018’e kadar, Başbakan ve Milli Savunma Bakanı ile TSK’da görevli 11 orgeneral/oramiral olmak üzere 2 siyasetçi ve 11 asker bulunuyordu. YAŞ’ın yapısı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 2018’de değiştirildi. Yeni yapısı Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı, Hazine ve Maliye Bakanı, Milli Eğitim Bakanı, Milli Savunma Bakanı, Genelkurmay Başkanı ile Kara, Hava ve Deniz Kuvvetleri Komutanları olmak üzere 8’i bakan, 4 askerden oluşuyor. Yani, YAŞ’ın adı hariç, yapısı değiştirildi.
Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı’na Kurmay Subay yetiştiren Harp Akademileri’nin yapısı da değiştirildi. Genelkurmay Başkanlığı’na bağlı olan Kuvvet Harp Akademileri (Kara, Deniz ve Hava Harp Akademisi) ile Silahlı Kuvvetler Akademisi Milli Savunma Üniversitesi’ne bağlandı ve Kuvvet Harp Enstitüleri (Kara, Deniz ve Hava Harp Enstitüsü) ve Müşterek Harp Enstitüsü adını aldı. İçişleri Bakanlığı’na bağlı olarak Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi kuruldu. Bir yıl süreli Komutanlık ve Karargâh Subaylığı (KOMKARSU), eğitiminin adı Karargâh Subaylığı (KARSU) eğitimi, iki buçuk yıl süreli Kurmaylık Eğitimi de Komuta ve Kurmay Eğitimi adını aldı.
TERFİLER İNCELENDİĞİNDE
Ergenekon ve Balyoz kumpasları ile önemli ölçüde tasfiye edilen kurmay subayların bir kısmı da son YAŞ kararları ile emekliye sevk edildi. 2025 YAŞ kararları ile Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na mensup 39 albaydan generalliğe terfi eden kurmay albay sayısı 11 oldu. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda ise tuğamiral olan 12 albaydan 3’ü, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nda da terfi eden 10 albaydan sadece 2’si kurmay subay.
Milli Savunma Bakanlığı eski Genel Sekreteri, Kutlu Parti Güvenlik Politikaları ve Dış İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı emekli Kurmay Albay Ümit Yalım, terfileri şöyle değerlendirdi:
“Kurmay olmayan subayların belli bir oranda terfi ettirilmesi moral ve motivasyon açısından son derece önemli ve gereklidir. Ancak, çoğunlukta olması uygun değildir. Örneğin; Kara Harp Akademisi/Kara Harp Enstitüsü’ndeki subaylara 1. Sınıfta Tugay ve Tümen Komutanlığı, 2. Sınıfta Kolordu ve Ordu Komutanlığı Eğitimi, Silahlı Kuvvetler Akademisi/Müşterek Harp Enstitüsü’ndeki Kurmay Subaylara Genelkurmay Başkanlığı Eğitimi veriliyor. Söz konusu eğitimi almayan yani kurmay olmayan subayların çoğunlukla terfi etmesi, Silahlı Kuvvetlerin muharebe etkinliğini olumsuz etkiler.”
DİPLOMA SAYISI İKİDEN BİRE İNDİRİLDİ
Temmuz ayında yapılan yasa değişikliğiyle, korgeneral ve koramiralliğe yükselebilmek için kurmay olma şartının kaldırıldığı yorumları yapılsa da, Ümit Yalım, “Hayır, o koşul devam ediyor. Ancak silahlı kuvvetler akademisi/müşterek harp enstitüsü öğrenimi şartı kaldırıldı” dedi ve bu konuyu şöyle anlattı:
“TSK Personel Kanunu’nun 47. Maddesinin (f) fıkrasının eski haline göre ‘Korgeneral ve Koramiralliğe yükselebilmek için harp akademisi öğrenimini başarı ile bitirmek, aynı zamanda Kara Kuvvetlerinde muharip sınıfı general, Deniz Kuvvetlerinde güverte veya deniz sınıfı amiral, Hava Kuvvetlerinde pilot sınıfı generali olma şartı vardı. Korgeneral ve Koramiralliğe yükselebilmek için Kuvvet Harp Akademisi/Kuvvet Harp Enstitüsü ve Silahlı Kuvvetler Akademisi/Müşterek Harp Enstitüsü’nden mezun olmak yani iki diploma sahibi olma koşulu vardı.
MADDENİN YENİ HALİ
10 Temmuz 2025’te 47. Maddenin (f) fıkrası değiştirildi. Fıkranın yeni haline göre Korgeneral ve Koramiralliğe yükselebilmek için ‘kuvvet harp enstitüleri komuta ve kurmay öğrenimini başarıyla tamamlamış muharip sınıfı general veya amiral olmak’ koşulu var. Deniz Kuvvetlerinde güverte veya deniz sınıfı amiral, Hava Kuvvetlerinde pilot sınıfı general olma şartı ve Silahlı Kuvvetler Akademisi/Müşterek Harp Enstitüsü’nden mezun olmak şartı kaldırıldı. Yani, kurmay olma şartı devam ediyor. Değişen diploma zorunluluğunun ikiden bire indirilmesi oldu.”
TSK Kadroları görev tanımında, General ve Amirallerin, Birleşik Harekât (Çok Uluslu Harekât için yabancı dil bilmesi) ve Müşterek Harekâtı (Silahlı Kuvvetler Akademisi/Müşterek Harp Enstitüsü eğitimi almış olması) sevk ve idare edecek eğitimi alması gerektiği belirtiliyor. Yalım, “Yeni düzenleme ile TSK’nın muharebe etkinliğinin olumsuz etkilenebileceğini” öne sürüyor.
KORGENERALLİĞE TERFİSİ TARTIŞILIYOR
Ümit Yalım, açıkladığı her konuyu kanuna, yönetmeliğe dayandırıyor. Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nda korgeneralliğe terfi eden bir komutanın Kara Harp Akademisi/Kara Harp Enstitüsü Diploması olmamasına rağmen, terfi ettirildiğini öne sürdü. Yalım, bu durumun “Tam Kanunsuzluk ve Mutlak Butlan Hali” olduğunu, korgeneralliğe terfi ettirilen komutanın bu rütbesiyle vereceği emirlerin, attığı imzaların kanunen ve hukuken hükümsüz olacağını iddia etti.
Gözbebeği kuruluşumuz TSK’da, yasanın yanlış uygulandığına ilişkin emekli albay, Kutlu Parti yöneticilerinden Ümit Yalım’ın kanun maddelerine dayanarak yaptığı açıklamaya bir cevap verilirse buna da köşemiz açıktır.
