KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2022 raporuna göre, dünyada birleşme ve satın alma işlemleri hacmi 2021 yılına kıyasla düşüş sergilerken işlem adetleri açısından geçen seneki rekor seviyesine yaklaştı.
2022 yılında dünyada yaklaşık 3,5 trilyon dolar değerinde birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşirken bu tutar önceki yıllar ile paralellik gösterdi.
Türkiye’de ise hem işlem hacimleri hem de işlem sayısı benzer şekilde düşüş gösterdi. Değeri açıklanan işlemlerin toplam hacmi bir önceki yıla göre yüzde 63 azalarak 5,3 milyar dolara gerilerken değeri açıklanmayan işlemlerle birlikte tahmini toplam işlem hacminin 6,5 milyar dolar olduğu öngörüldü. 2021 yılında değeri açıklanan işlemlerin toplam hacmi 14,3 milyar dolar seviyesindeydi.
Birleşme ve satın alma hacimlerde ilk 10 sıraya bakıldığında 4 tane Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar kökenli işlemin olması ise dikkat çekti.
'YABANCI YATIRIMCI FİYAT İSTİKRARINA GELİR'
Raporun tanıtım toplantısında değerlendirmelerde bulunan KPMG Türkiye Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Müşfik Cantekinler, 2022'nin zor bir yıl olduğunu belirterek, dünyada birleşme ve satın alma hacmindeki düşüşü, pandeminin bitmeyen etkileri, Rusya-Ukrayna savaşı gibi olayları gösterirken Türkiye'de ise küresel para ve maliye politikalarından farklı hareket edilmesi ve dış ilişkilerdeki olumsuz tabloyu gösterdi.
Bu dönemde şirketlerin bekle gör politikasına geçtiğini kaydeden Cantekinler, yabancı yatırımcıların ülkeye ilgisinin artması için yatırım iştahı ve risk algısının doğru yerde buluşması gerektiğini belirterek şu değerlendirmelerde bulundu;
"ABD ve AB ile örtüşmeyen para politikaları yabancı yatırımcıları da etkiliyor. Doğru politikalar uygulanması lazım. O zaman yabancı gelir. Güney sınırındaki meseleler, Suriye ve Irak'taki savaş ve huzursuzluk hali de yabancı yatırımcıları etkiliyor. Türkiye'ye hâlâ ilgi var ama seçim ve fiyat istikrarının sağlanmasını bekliyor.
Doğru para politikası uygulanmaması risk algısını artırıyor ama kur seviyesi onlar için daha önemli. Kurun son dönemlerde ne şekilde sabit kaldığına dair biz de bazı söylemler duyuyoruz, yabancılar da enflasyon artışı durmamışken kur nasıl sabit kalıyor diye soruyor."
'SADECE KUR DEĞİL MEVZUAT DA ÖNEMLİ'
Yabancı bakış açısının sadece kur üzerinden olmadığını kaydeden Cantekinler, şöyle devam etti;
"Yabancılar gireceği sektöre ilişkin mevzuatlar ve kurallara da bakıyor. Hükümetin vereceği teşvik, cezalandırma, zorlamalar gibi uygulamaların olup olmaması da önemli. Sermaye kontrolü benzeri bazı kurallar getirilmesi de tercih edilen bir durum değil onlar açısından. Dolayısıyla bu tür gelişmeler bazı yabancı yatırımcıları korkutuyor"
Ayrıca, birleşme ve satın alma işlem hacminin GSYİH'ye oranının dünyada normalinin yüzde 4,5 civarında olduğunu da kaydeden Cantekinler, bu oranın 2022'de azalan yatırımlar ve şirketlerin bekle gör politikası dolayısıyla yüzde 3,5'e gerilediğini kaydetti.
Bu oran, Türkiye'de geçen yıl yüzde 2 iken 2022'de yüzde 0,6'ya indi.
'2023'ÜN EN ÖNEMLİ OLAYI SEÇİM'
Gelecek yıla ilişkin birleşme ve satın alma olaylarını etkileyebilecek gelişmeleri de değerlendiren KPMG Türkiye Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Müşfik Cantekinler, şöyle konuştu;
"2023 için seçim, sonuçtan bağımsız olarak ilk sırada yer alıyor. Yabancı yatırımcılar kim kazanır diye soruyor. Seçim öncesi bir bekleme durumu olduğu için sonuç ne olursa olsun faydalı olacaktır. İkinci sırada ise bizim bölgemizi çok etkileyen Rusya-Ukrayna savaşı geliyor.
ABD ve AB'nin uyguladığı para politikaları sonrası acaba resesyona girilecek mi endişeleri ile burada Türkiye'de de ekonomik büyümede bir yavaşlık bekleniyor, dikkat edilmesi gerekiyor.
Doğu Akdeniz'deki petrol ve gaz arayışları ile Türkiye'nin bu bölgede bir gaz merkezi olmasına yönelik adımlar da birleşme ve satın almaları 2023'te etkileyebilecek olaylar"
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri Gökhan Kaçmaz (solda), KPMG Türkiye Kurumsal Finansman Bölüm Başkanı Müşfik Cantekinler (ortada)'TÜRKİYE DÜNYA ORTALAMASININ ÇOK ALTINDA'
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri Gökhan Kaçmaz da Türkiye'nin işlem hacminin GSYİH'ya oranında G20 ve Dünya ortalamasının çok altında kaldığını söyledi.
"Özel sermaye fonlarının Türkiye'ye yatırımda seçime kadar bekleyeceklerini söylüyor" şeklinde konuşan Kaçmaz ayrıca, yüksek enflasyon doalyısıyla şirket değerlerinin olduğundan daha yüksek çıkması nedeniyle yaklaşık 200 milyon dolarlık birleşme ve satın alma hacminin bu yıl gerçekleşmediğini de kaydetti.
EN BÜYÜK İŞLEM TÜRK TELEKOM
Türkiye’de TMT sektöründeki en büyük işlem Türk Telekom’un yüzde 55 oranındaki hissesinin Türkiye Varlık Fonu tarafından 1 milyar 650 milyon dolar bedelle satın alınması oldu. Bu işlem aynı zamanda 2022 yılında Türkiye’de milyar dolar seviyesini aşan tek “mega işlem” olarak ön plana çıktı.
Teknoloji, medya ve telekomünikasyon sektöründeki bir diğer büyük işlem ise Getir’in yüzde 6,8’lik hissesinin aralarında Mubadala Investment Company, Sequoia Capital, Tiger Global gibi yatırımcıları içeren finansal yatırımcı grubunun yapmış olduğu 768 milyon dolar tutarındaki yatırım ile satın alınması oldu.
Yarım milyar dolar eşiğini aşan bir diğer işlem ise Kalyon Güneş Enerjisi Üretim’in yüzde 50 hissesinin BAE kökenli International Holding Company tarafından satın alınması oldu.
