Bazı haberler vardır, insanın boğazına düğümlenir. Bulgaristan ve Romanya’nın Schengen’e (Şengen’e) kabul edildiği haberi tam da öyle bir şey. Daha dün gibi hatırlıyorum; Türkmenler, Özbekler piyasada yoktu, ama Bulgarlar her yerdeydi. Evlerde çocuk bakar, temizlik yapar, güvenlikçi olurlardı. Yıllarca “Bizden çok gerideler” dediğimiz bu iki ülke, şimdi bizi sollayıp gitti. Helal olsun!
★★★
2000’lerde leva, TL’nin yanında pıtırcık gibi kalıyordu. 1 TL ile 3.58 leva alınırdı. Şimdi tablo tersine döndü: 1 leva tam tamına 18.8 TL. Rumen leyi de o dönem TL karşısında ezilir büzülür, başını kaldıramazdı. Bugün? 1 Rumen leyi, 7.5 TL’ye kafa tutuyor. “Kader!” deyip geçmek isterdim ama insana çok koyuyor.
★★★
Kişi başına düşen gelire gelirsek... 2000’lerin başında biz, Bulgaristan ve Romanya’yı cebimizden çıkarırdık. Türkiye’de kişi başına düşen gelir 4 bin 200 dolardı, onlarınki sadece 1650 dolar. Fark mı? Dağlar kadar! O zamanlar “Gelecek bizim” diyorduk. AB çıpamız vardı, müzakere konuları açılıyordu. Şimdi? O defteri kapattık. Gelir sıralamasında Batı’nın tembel talebesi olduk.
★★★
Ama ürün fiyatlarında zirvedeyiz! Eurostat istatistikleri sağ olsun, meyve-sebze fiyatlarında Avrupa’yı sollamışız: Avrupa’da 100 birim olan gıda Türkiye’de 173 birim. Yani aynı file onlarda 100’e, bizde 173’e doluyor. Avrupa’da 100 birim olan eğitim masrafı, Türkiye’de 137 olmuş.
Satın alma gücü paritesine göre yıllık net gelirde 8 bin 968 Euro ile Avrupa’nın dibine demir atmışız. Bulgaristan mı? Onlar 9 bin 355 Euro ile gülüyor. Romanya? 11 bin 105 Euro! Bizi kıskanıp kıskanmadıklarını bilemem ama hafta sonu Edirne’ye nur yağıyor. Akın akın gelip pazarda ne varsa yağmalıyorlar.
★★★
Üstelik bizim gibi benzersiz konum ve niteliklere sahip çok az ülke varken... Sanayimiz güçlü, insan kaynağımız zengin, jeopolitik konumumuz paha biçilemezken... Her yer, cennetten bir köşe iken, bunlar oluyor.
Ama işte bir zamanlar “Bulgaristan ülke bile değil!” dediğimiz yer, Schengen’e girdi. Romanya’yı toplasan bir Bursa sanayisi etmez ama şimdi Avrupa’nın kucağında oturuyor. Kosova, Arnavutluk, Bosna-Hersek de sırada. Yakında hepsi birer Avrupa prensi olacak.
★★★
Sorun ne peki? Ekonomi mi? Sanayi mi? Yoksa üretim mi? Hayır dostlar, sorun vizyon! Türkiye yıllardır “Biz farklıyız, biz Müslümanız” diye diye sonunda kendini Orta Doğu kurtlar sofrasında buldu.
Bulgaristan ve Romanya ise Avrupa’ya “Biz buradayız ve geleceğin bir parçasıyız” dedi. Şimdi ellerini kollarını sallaya sallaya dolaşacaklar Avrupa’da...
Türkiye olaraksa geçtik vizeyi, Avrupa ülkelerinden vize randevusu bile alamaz haldeyiz. Bu kadar onur kırıcı bir duruma hiç düşmemiştik.
Özetle; yeni yıla onlar girdi Şengen’le, biz kaldık yine yengenle...
