Yıl 1872... Na­mık Ke­mal, Av­ru­pa me­de­ni­ye­ti hak­kın­da­ki iz­le­nim­le­ri­ni yur­da dön­dük­ten son­ra yaz­dı­ğı ya­zı­lar­da di­le ge­ti­ri­yor. Ko­nu bi­lim, tek­nik ve sa­na­yi­de­ki iler­le­me­le­re ge­li­yor. Her şe­yi yurt­dı­şın­dan it­hal et­ti­ği­miz için kı­zı­yor da kı­zı­yor.
Yıl 2015... Ne­re­dey­se her şe­yi yurtdı­şın­dan it­hal et­me­ye de­vam edi­yo­ruz. Üre­ti­mi­miz yok mu? Var! Üret­mi­yor­sak 150 mil­yar do­lar­lık ih­ra­ca­tı na­sıl ya­pı­yo­ruz de­ğil mi ama?
Ta­bi­i adı­nı üre­tim mi koy­sak yok­sa mon­taj mı?
İş­le­me İzin Bel­ge­le­ri Türk sa­na­yi­nin, 100 do­lar­lık ih­ra­cat ya­pa­bil­mek için 61 do­lar­lık gir­di it­hal et­ti­ği­ni or­ta­ya ko­yu­yor.
İt­hal gir­di dü­şü­lün­ce 100 do­lar­lık ih­ra­ca­tta ül­ke eko­no­mi­si­nin ka­zan­dı­ğı pa­ra 39 do­lar­da ka­lı­yor. Bu yön­tem­le ih­ra­cat re­kor­la­rı kı­rıl­sa bi­le kâr­lı­lık ba­kı­mın­dan bir an­lam ifa­de etmi­yor.

Ha­mal­lık ya­pı­yo­ruz

Ne it­hal edi­yo­ruz? Gir­di ola­rak ara mal­la­rı... Son­ra­sın­da on­la­rı mon­taj­la bir­leş­ti­rip ana ürü­nü mey­da­na ge­ti­ri­yo­ruz. Pe­ki, ara mal­la­rı­nı ne­den biz üre­te­mi­yo­ruz?
Yıl­lar­ca TL’­yi de­ğer­li tut­ma po­li­ti­ka­sı uy­gu­la­dık. He­men hep­si KO­Bİ olan yer­li ara ma­lı üre­ti­ci­le­ri ucuz it­hal gir­diy­le re­ka­bet ede­me­di. Ya ka­pan­dı ya da ya­ban­cı­ya sa­tıl­dı. Bi­ze işin ka­ba­sı kal­dı.
Şöy­le ki; Bi­zim ham­mad­de­nin üze­ri­ne ko­ya­bil­di­ği­miz de­ğe­re ki­lo he­sa­bıy­la ba­kar­sak, Tür­ki­ye 1 ki­log­ram ham­mad­de­yi 3.50 do­lar­dan it­hal edi­yor, fab­ri­ka­sı­na so­ku­yor, ener­ji har­cı­yor, ma­ki­ne kul­la­nı­yor, iş­çi ça­lış­tı­rı­yor, emek har­cı­yor, nav­lun ödü­yor, sat­tı­ğı ma­lın ki­lo­su 1,50 do­la­ra ge­li­yor.
Ay­nı işi Al­man­ya ya­pı­yor, ki­lo­su­nu 1 do­lar­dan it­hal edip, üret­tik­le­ri­nin ki­lo­su­nu 4,10 do­lar­dan sa­tı­yor. Bu­yu­run ba­ka­lım...

Bir ba­ka­nın iti­raf­la­rı

Ha­liy­le bi­zim he­sap bir tür­lü tut­mu­yor. Tam an­la­mıy­la ha­fif sık­let ka­lı­yo­ruz. İh­ra­cat, it­ha­la­tın an­cak yüz­de 60’ı­nı kar­şı­lı­yor.
Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Ba­ba­can bi­le di­yor ki; “Ü­re­tim ya­pı­sı de­ğiş­me­li. Tür­ki­ye­’nin üre­tim ve ih­ra­ca­tı fa­son ağır­lık­lı... Kat­ma de­ğer­li ürün üre­ti­le­me­di­ğin­de mil­li ge­lir dü­şük, ca­ri açık yük­sek ger­çek­le­şi­yor.”
Açık an­la­mı; “Ü­ret­mi­yo­ruz, it­hal edip mon­taj ya­pı­yo­ruz. Üre­tim ar­tın­ca ca­ri açık co­şu­yor. Dü­şür­sek mil­li ge­lir tak­la­ya ge­li­yor.” An­la­ma­dı­ğım, ki­mi ki­me şi­kâ­yet edi­yor?
Na­mık Ke­mal hak­lı ga­li­ba... Me­ga pro­je­ler di­ye uçup ka­ça­ca­ğı­mı­za ön­ce­lik­le bu du­ru­mu dü­zelt­me­li­yiz. 143 yıl son­ra, çok geç ol­ma­dan!