Nazan DOĞANER HALICI

Prof. Dr. Yeşim Erbil'den sağlıklı yaşam tüyoları-2

Çeşitli araştırmalarda aralıklı açlık periyotlarının beyin fonksiyonlarına olumlu etkileri gösterilmiştir. Haftada iki gün erkeklerin 600, kadınların 500 kalori alması, diğer günlerde ise normal beslenmesi, sinir hücrelerindeki DNA hasarının tamirini sağladığını bildirmişler. Bir diğer etkisi de sinir hücrelerindeki mitokondri (enerji sağlayan parçacıklar) sayısının artmasıdır. Açlık sırasında beyin, stresle mücadele eder. Bu mücadele sırasında beyinde protein yapımı artar. Protein yapımındaki artışla nöronlarda büyüme ve nöronlar arasındaki bağlantıların kuvvetlenmesine neden olur. Aralıklı açlık süresince beynin bir anlamda egzersiz yaptığı kabul edilmektedir.

Kan şekeri düşüklüğü varsa...

Bu sonuçları veren çalışmalar olmakla birlikte bu konuda kesin kurallar koymak mümkün değildir. Çünkü kişilerin metabolizması kendine özgüdür. Uzun süre açlık sırasında kan şekeri düşüklüğü yaşayabilecek kişilerin bu tarz beslenmesi doğru olmayacaktır. Kişi; kan şekeri düşüyor, kendini iyi hissetmiyorsa tabii ki öğlen de yiyebilir, ara öğün de tüketebilir. İki öğün beslenmede ayrıca yağ hücrelerinden leptin hormonu salgılanır. Bu hormon kanda dolaşır ve beyne tokluk sinyali gitmesinde etkilidir. Yağ yakımı için önemlidir.

Prof. Dr. Yeşim Erbil Prof. Dr. Yeşim Erbil


Atıştırmak zararlı mı?

Hayır zararlı değil ancak neleri atıştırmalık olarak tükettiğiniz önemli... Şeker içeren atıştırmalıklar “glusit” içerir. Glusit yağların yakılmasını engelleyen ayrıca çözünmesi çok zor bağlar oluşturan zararlı bir maddedir. Bu nedenle fabrikasyon atıştırmalıklar yerine kavrulmamış kuruyemişler atıştırmalık olarak tercih edilmelidir. Kuruyemişler de uzun süre bekletilmeden tüketilmelidir. Çünkü içerdikleri yağlar oksitlenerek vücuda zararlı olan lipid perokside dönüşür ayrıca bekleme sırasında kanserojen madde olarak bilinen “aflatoksin” oluşumu görülmektedir.

Yaşam için yağ gerekli...

Vücudun enerji kaynakları protein, karbonhidrat ve yağlardır.  Karbonhidrat ve proteinlerin bir gramında 4 kalori, bir gram yağda 9 kalori bulunur. Yağlar vücutta sınırsız depo edilebilir ve enerji gereksinimi olduğu zaman da enerji olarak kullanılır. Vücutta stres hormonlarının salgılandığı durumlarda (Hashimoto ve diğer otoimmün hastalıklar gibi) karbonhidratlar ve proteinler de yağa dönüştürülerek depolanır. Bu istenmeyen bir durumdur. Yağlar ayrıca A, D, E, K gibi yağda eriyen vitaminlerin emilmesini sağlar. Bazı hormonların sentezlenmesi ve vücut ısısının korunması için gereklidir.

Yağ değil şeker zararlı

Amerika’da 1960 yılından itibaren şeker endüstrisinin baskısı ve sonuçları çarpıtılmış yayınlar ile yağların sağlık açısından şekerden daha zararlı olduğu şeklinde yanlış bilgilendirmeler yapıldı. Artık bilinmektedir ki kalp ve damar sağlığı açısından ‘şeker’ büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Ayrıca önemli olan doğru yağı doğru miktarlarda tüketmektir.