CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla başlatılan 21 köy enstitüsü ziyaretinin beşincisi, CHP heyeti tarafından Konya Ereğli İvriz Köy Enstitüsü’ne yapıldı. Ziyaret, TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu üyesi, Muğla milletvekili Suat Özcan, Konya İl Başkanı Barış Bektaş, Ereğli İlçe Başkanı Veysel Gönülal, Doç. Dr. Ahmet Yıldız, sendika/dernek temsilcileri, Köy Enstitüsü mezunlarından oluşan bir heyetle birlikte gerçekleştirildi.

"EŞSİZ BİR TARİH YOK EDİLECEK"

CHP TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu Grup Sözcüsü ve Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, ziyarette şu açıklamalarda bulundu:

* "2020 Şubat ayı başlarında Konya Ereğli İvriz Köy Enstitüsü mezunu 87 yaşındaki Hasan Can Öğretmenimiz aradı. İvriz Köy Enstitüsü’nün yıkılmak istendiğini, ranta kurban edilmemesi için yıllardır mücadele ettiğini anlattı.

* Son depremden sonra, 32 binadan oluşan Konya Ereğli İvriz Köy Enstitüsü yatakhanesinin depreme dayanıklı olmadığı gerekçesiyle boşaltılarak, 200 öğrencisinin de çevredeki yurtlara yerleştirildiğini; 3 bin dönümlük değerli arazisi için, depreme dayanıklı olmadığı gerekçe gösterilerek yıkılacağını, eşsiz bir tarihin yok edileceği söylendi.

*13 Şubat 2020 tarihinde TBMM Başkanlığına verdiğim iki ayrı soru önergesi ile hem Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’a hem de Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a İvriz Köy Enstitüsü’nün yıkılmak istendiği iddialarını ve restorasyonuna ilişkin durumunu sordum.

*Hemen ardından, 14 Şubat 2020’de bir basın toplantısı yaparak, Milli Eğitim Bakanı ve Kültür ve Turizm Bakanı’na çağrı yaptım, 'Gelin Köy Enstitüsü binalarına sahip çıkalım, tarihini yok edenlerin geleceği olmaz!' dedim."

BAKANLIKLARDAN GELEN YANITI PAYLAŞTI

*Soru önergesine Milli Eğitim Bakanlığından 9 Nisan 2020’de gelen yanıtta;

*İvriz Sosyal Bilimler Lisesi Öğrenci Pansiyonu Binası’nın depreme dayanıksız olduğuna ilişkin tutulan raporla, Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün 06.02.2020 tarihli olurları gereğince pansiyon binasının resmi olarak kapatıldığı, binaların yıkımı ile ilgili olarak alınmış herhangi bir kararın mevcut olmadığı yanıtı geldi. Okul binasının güçlendirilmesine ya da restorasyonuna ilişkin sorularımıza yanıt verilmedi.

*Kültür ve Turizm Bakanlığından 19 Haziran 2020’de gelen yanıtta ise; Binaların, mülkiyetinin Maliye Hazinesine ait, Milli Eğitim Bakanlığına tahsisli olduğu; Konya Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’ nun 12.05.2000 tarihli ve 3793 sayılı kararı ile korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edildiği; Konya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne ilgili idarelerce başvuruda bulunulması halinde konu 2863 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat kapsamında değerlendirilecektir, yanıtı verildi.

"HER İKİ BAKANLIK DA SORUMLULUĞU DİĞERİNE ATTI"

*Her iki bakanlık da sorumluluğu diğerine atarak, binaları kaderine terk ettiklerini beyan ettiler.

*Konya Ereğli İvriz Köy Enstitüsü Gaybi köyünde 3 bin dönümlük arazi üzerine, 11 Kasım 1941 yılında, Ereğli’nin Zanapa bucağında yatılı bölge okulunda açılmıştır. Binanın eksiklikleri Düziçi Köy Enstitüsünden gelen imece ekibi tarafından tamamlanmıştır."

Konuşmasının devamında Yıldırım Kaya, İvriz Köy Enstitüsüne de çevre iller Konya, Niğde, Nevşehir, Mersin ili Mut ilçesinin köylerinden öğrenci alındığını, İvriz Köy Enstitüsünün Kurucu Müdürünün Recep Gürel olduğunu söyledi. İvriz Köy Enstitüsü’den de çok değerli insanlar mezun olduğunu ifade eden Kaya, bu kişilerin Mahmut Makal, Süleyman Ege, Mevlüt Kaplan, Hacı Angı, Dündar Aydoğdu Prof. Dr. Ayşe Baysal, Mustafa Üstündağ, Prof. Dr. Ali Uçan, Prof. Dr. Hasan Pekmezci olduğunu belirtti.

"MİRASINI GELECEK NESİLLERE TAŞIYACAĞIZ"

Enstitüden mezun olan Mustafa Üstündağ'ı anlatan Kaya, "Mustafa Üstündağ; İvriz Köy Enstitüsünden mezun olduktan sonra, Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Pedagoji Bölümü'nü ve ABD Wisconsin Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ni bitirdi. Hacettepe Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 14., 15., 16., dönem TBMM Konya milletvekilliği yaptı. 1969 yılında CHP’den Konya Milletvekili olarak Meclis’e girdi. 1974 ve 1977 yıllarında Bülent Ecevit hükümetlerinde Milli Eğitim Bakanlığı, 1978-1980 yıllarında ise CHP Genel Sekreterliği yaptı. 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra Bülent Ecevit'in Genel Başkanlıktan ayrılmasından sonra da CHP Genel Başkan Vekilliği görevini yürüttü. Daha çok hizmetler edeceği bir yaşta 30 Haziran 1983’de geçirdiği trafik kazasında 50 yaşında hayatını kaybetti" bilgilendirmesinde bulundu.

CHP'li Yıldırım Kaya, konuşmasını şu ifadelerle tamamladı:

* "İvriz Köy Enstitüsü ilk mezunlarını 1946 yılında vermiştir. 1954 yılına kadar toplam 573 öğrenci mezun olmuştur. 5 müdür ve 110 öğretmen görev yapmıştır. 1954 yılında İvriz İlköğretmen Okulu, 974 yılında İvriz Öğretmen Lisesi, 1989 yılında İvriz Anadolu Öğretmen Lisesi, 2014 yılında ise İvriz Sosyal Bilimler Lisesine dönüştürüldü.

*Bugün İvriz Köy Enstitüsünü ziyaret edip, eski mezunlarla konuştuk, onların anılarını dinledik. Bizim Hasan Can öğretmenimize ve tüm köy enstitüsü mezunlarına sözümüz var Koy Enstitülerini yaşatacağız, mirasını gelecek nesillere taşıyacağız."