Dolar 18 liraya yükselmişti. Dünya lideri kabinesini topladı, mühim kararlar alıp kürsüye çıktı ‘yeni ekonomik modelini’ açıkladı.

Sonra, dünyada sadece bizde olabilecek bir şey oldu. Akşamüstü açıklanan yeni ekonomik model, iki üç saatte meyvesini verdi. Dolar, aynı gece Hazine bakanına bile ‘ulaaa’ dedirtecek şekilde düştü, sabaha 12 lira oldu!

Ortalık güllük gülistanlık hale gelince yurttaşların bir bölümü asgari ücretle 3 çocuk okutup, yaz aylarında Puket’e tatile gitmenin yolunu buldu, kimi iki yıldır işsiz olmasına rağmen TOKİ’de yazlık-kışlık eve girdi!

20 yıldır baş ekonomistin yaptıklarına, ara ara ‘yeni ekonomik model’ açıklamalarına baka baka ekonomi hakkında ders verecek düzeye ulaşan yurttaşlar, yenilikleri yorumlayıp modelden model çıkardılar.

Gece gündüz modeli...

Yurttaşın modeli basitti: İhtiyaçlar günün hangi diliminde daha ucuza satılıyor takip ediliyor ve o saatlerde satın alınıyordu!

Mesela elektrik... 06:00-17:00 saatleri arasında çok pahalı olduğu için bu saatler arasında evde ne var ne yok sigortadan kapatılıyor; çamaşır, bulaşık, çocukların ödev yapması, dişlerin fırçalanması, çay demleme, ısınma, yemek yapma, zorunlu haller dışında tuvalet gibi faaliyetler elektriğin en ucuz olduğu 22:00 ile 06:00 saatleri arasında hallediliyordu.

Mahalle kahvesindeki emekli bankacı Nurullah Bey, kankasına şöyle dedi bir gün: Yarın çiğ süt fiyatlarına zam gelecekmiş. Eee dedi öbürü... Nurullah Bey ne e’si marketten yoğurt ve teneke peyniri alalım! Öbürü hala anlamamıştı, neden ki dedi. Yahu kardeşim yoğurt ve peynir sütten yapılmıyor mu? Yarın hepsine zam gelecek işte, hadi kalk kalk...

Yeni model yurttaşlar arasında hızla yayıldı.

2023’ün Haziran ayında evlenecek dayı oğlunun nikahında çeyrek takmayı düşünen çift tartışıyordu evde: Altın fiyatları hayli oynak. Merkez Bankası da altına yatırım yapıyormuş. Çeyreği yarın akşamüstü mü alsak daha karlı, yoksa akşamı beklemeden sabah kuyumcular açılır açılmaz mı?

Elindeki liste ile markette raflara bakan bir adam az gidiyor zınk diye durup telefon ediyordu bir yere. Tekrar tekrar yapınca bu hareketi orta yaşlı müşterinin dikkatini çekti, nedenini sordu. Adam, eşimi arıyorum ayçiçek yağını, deterjanı, tuvalet kağıdını şimdi mi alayım sonra mı diye danışıyorum deyince, soru soran çok şaşırdı. Öbürü devam etti... 5 litrelik yağ mesela şu anda 225 lira. Ama Merkez Bankası faiz indirdi ya. Bakarsın indirim fiyatlara da yansır!

Pazarlardaki sabahçı ve akşamcı müşteri sayısında piyasalardaki dalgalanmalara benzer bir durum var son zamanlarda. Karnabaharı sabah alırsan başka, akşam başka fiyat. Tatlı kabak da öyle, ıspanak, pırasa, havuç, turp da...

Dünyada yüzde 4, memlekette yüzde 100 artınca gıda fiyatları kuru iken yaş, ayak iken baş, baş ekonomistin tapusunda her birimiz ekonomist olduk elhamdülillah!

Arkasından konuşmak gibi olmasın, uyanık olmakla böbürlenen arkadaşım telefonda tuhaf bir şey söyledi:

Araban benzinliyse bu gece yarısına kadar depoyu doldur. Araban dizelse gece yarısından sonra depoyu doldur! Araban tüplüyse iki gün evin önünde beklet, sonra depoyu doldur!

Hoppalaaa dedim, nerden çıktı şimdi depo?

Sesi değişti, “Yahu bilmiyorsun işte, kabul et. Gece yarısından sonra benzine zam gelecek. Gelmeden al diyorum. Gece yarısından sonra ise mazotta indirim var. Kek gibi bu gece depoyu doldurayım deme diyorum. Otogazlı ise araban, iki gün bekle OPEC petrolle ilgili bir karar verecekmiş belki indirim gelir” dedi!

Haklıydı, bilmiş bilmiş kıkırdamasına bir şey diyemedim...

Siz de kulak kabartın sağda solda... Ekonomi modeli gibi milletin konuşma modeli de değişti!

Keşke dün şeker alsaydım, bugün zam gelmiş.

Perdeleri iyi ki yıkamışız dün, suya okkalı zam gelmiş diyorlar.

Oğlana iş çıkışı defter aldım kırtasiyeden, sabaha yüzde 40 zam geldi.

Dün 10 yumurta almıştım, sabah birini tavaya kırıyordum ki televizyonda duydum zam gelmiş. Kahvaltı bedavaya geldi resmen...

Gece gündüz ekonomi modelinden habersiz olup dün akşam depoyu fulleyenlere not... Üzgünüz, siz uyurken dün gece yarısından itibaren motorin fiyatlarına 82 kuruş indirim geldi!