11 şehrimiz neredeyse yerle bir oldu. Arnavutluk nüfusunun 5 katı, 14 milyon insanımız etkilendi depremden. Hasar gören bölgenin büyüklüğü Avrupa’da 4-5 ülkenin toplamı kadar! Arnavutluk’un nüfusu kadar, 3 milyon insan çadırlarda yaşıyor şimdi. 83 kişiye bir tuvalet düşüyor.
İşte bu büyük yıkım yüzünden 20 Mart 2023’te Türkiye ve Suriye için Brüksel’de Uluslararası Bağışçılar Konferansı toplandı.
Vadedilen bağış miktarı 6 milyar 50 milyon eurosu Türkiye’ye, 950 milyon eurosu Suriye’ye verilmek üzere 7 milyar euro oldu.
İdarecilerimizin gözleri yaşardı, bu dayanışmayı unutmayacağız dediler. Medyamız, ‘İnsanlık için güzel bir gün... Büyük dayanışma... Türkiye için tek yürek...’ şeklinde manşetler attı.
Peki, durum gerçekten böyle miydi, dünya Türkiye için tek yürek mi olmuştu?
***
Mayıs 2013... Terör grupları tarafından işgal edilen Mali’nin ayağa kaldırılması için Uluslararası Bağışçılar Konferansı toplandı. 3.3 milyar euro bağışlandı.
Mayıs 2020... Venezuelalı mülteci ve göçmenlere destek için toplanan Uluslararası Bağışçılar Konferansı’nda 3 milyar dolar bağışlandı. 2021’de bir toplantı ve 2 milyar dolar daha.
Ağustos 2020... Beyrut Limanı’ndaki patlamanın ardından toplanan Uluslararası Bağışçılar Konferansı’na katılanlar 357 milyon dolar bağışladı. 2021’de bir toplantı ve 370 milyon dolar daha.
Ekim 2020... Myanmar’ın Arakan bölgesinde yaşanan şiddet mağduru insanlar için toplanan Uluslararası Bağışçılar Konferansı’nda 2.8 milyar dolar bağışlandı.
Mayıs 2022... Suriyelileri desteklemek için Uluslararası Bağışçılar Konferansı Brüksel’de toplandı. 2023 yılı için 4.3 milyar, sonrası için de 2.4 milyar dolar bağışladı.
26 Kasım 2019’da 2 milyon 800 bin nüfuslu Arnavutluk’ta 6.4 büyüklüğünde deprem oldu. 51 kişi yaşamını yitirdi, üç bin kişi yaralandı. 17 bin kişi yerinden yurdundan oldu. Depremden 200 bin kişi etkilendi. Arnavutluk hükümeti yeniden inşa maliyetinin 1 milyar 7 milyon euro olduğunu açıkladı.
Şubat 2020... Uluslararası Bağışçılar Konferansı Arnavutluk için toplandı. 1 milyar 150 milyon euro bağışlandı!
Aralık 2020... Cumhurbaşkanı Erdoğan, Arnavutluk depreminde yıkılanların yerine Türkiye’nin yapacağı hibe konutların temel atma töreninde konuştu. 522 konut, 37 ticari ünite ve 375 araçlık otoparktan oluşan deprem konutlarının 42 milyon euroya mal olacağına açıklayıp, bir yıl içinde bitirilmesi için talimat verdi.
***
Uluslararası Bağışçılar Konferansı’nın önceki yıllarda yıkıma uğramış başka ülkeler için düzenlediği kampanyaları alt alta sıralayınca, yaşanan büyük yıkım için dünyanın bize karşı epeyce ‘pinti’ davrandığı çıkıyor ortaya!
Üstelik Suriye’ye verilecek payın tamamı hibeyken, Türkiye’nin payından 1.7 milyar euroluk bölüm hibe, geri kalan 4.3 milyar euroluk kısım ise kredi.
Dünyaya kızmadan önce düşündüm!
Mesela, ‘asrın felaketine asrın bağış kampanyası’ düzenleyen iktidar 115 milyar lira toplandı, rekor kırıldı açıklaması yapmış ama hesaplara 74 milyar lira yatırıldığı ortaya çıkmıştı ya... Geri kalan 41 milyar lira nerede demiş, sözlerini tutmayanlara teessüf etmiştik.
Haksızlık yapmışız!
Çoğu yabancı banka ve kuruluşlar şunu sormuş yetkililere: Bağışları nerede ve nasıl kullanacaksınız?
Yanıt verilmiş: Ev yapacağız, yurttaşlar taksitle geri ödeyecek bize!
Onlar da şunu demiş işbilir yetkililerimize: Kusura bakmayın bağışlarımızla ev yapıp satılması tuhaf. En iyisi siz bize yer gösterin bağışlarımızla ev yapıp, yıkılanlara bedava verelim!
Yani, bağışçı ile ev yapıp yurttaşlara satmayı planlayan iktidar arasında ‘güven sorunu’ çıkmış ortaya.
Brüksel’de toplanan Uluslararası Bağışçılar Konferansı’na katılanlar arasında da benzer bir güven sorunu mu çıktı acaba?
Onlar da mı duydu bağış yap bana faizi ile satayım yurttaşıma modelini!