"E-kitaba getirilen vergi kültür hayatına darbedir"

Döviz kurundaki artış sonucunda artan maliyetlerle krize giren yayıncılık sektörü, rahat bir nefes alabilmek için üretim girdisinden alınan yüzde 18'lik KDV'nin ve satış sürecinden alınan yüzde 8'lik KDV'nin sıfırlanmasını talep ediyordu. Yayınevleri, kağıt krizini aşmak için Türkiye'de yeni gelişen elektronik mecrayı bir fırsat olarak görüyordu. Ancak Resmi Gazete'de yayınlanan Yayıncılık sektöründe Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı ile e-kitaba, e-gazete ve e-dergilere yüzde 18 KDV oranı getirildi. "SEKTÖR BU AĞIRLIĞI TAŞIYAMAYACAK DURUMDA" 1 Ocak'ta yürürlüğe girecek kararla ilgili açıklama yapan Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, Hazine ve Maliye Bakanlığı'na çağrıda bulunarak şöyle dedi, "E-kitabın, Türkiye’de edebiyat, kurgudışı, çocuk yayıncılığı ve inanç yayıncılığı olmak üzere dört kategoriyi kapsayan kültür yayıncılığı cirolarındaki toplam payı yok denecek kadar azdır. Ama önümüzdeki yıllarda hızlı bir şekilde gelişme potansiyeli olan bir alanı daha başlangıç aşamasında boğmak doğru değildir. Arttırılan vergiler bu yeni filizlenen ve yayıncılığın teknolojik olarak gelişmesine destek olan bu alanı büyük ölçüde tırpanlamış oldu. Bugün yapılan değişiklikle, 5 yıl öncesine geri dönmüş oluyoruz. E-kitap KDV’sindeki bu artış elbette yayıncıları demoralize etmiştir. Çünkü son aylarda kağıt ve baskı fiyatlarındaki hızlı artış nedeniyle yayıncılar yayın programlarını revize ederek, kitapların bir kısmını e-kitap olarak satışa sunmayı ve bu maliyet artışını bu şekilde hafifletmeyi düşünmekteydiler. Sektörümüz çok ağır bir vergi yüküyle karşı karşıyadır, yaratıcı endüstriler, bu vergi yükü ağırlığını taşıyamayacak duruma gelmiştir. Bir başka sıkıntı da, e-kitap KDV’sindeki artışın fiyatlara yansıması durumunda, kitapların yasal olmayan yollarla paylaşımının artması olasılığıdır." "KÜLTÜR HAYATINA VURULAN DARBE" Kırmızı Kedi Yayınevi Yöneticisi Haluk Hepkon, son değişikliği şöyle değerlendirdi: "Elektronik kitapta KDV’nin yüzde 8’den yüzde 18’e yükseltilmesi kültür hayatımıza vurulan bir darbedir. Bu karar aynı zamanda Türkiye’yi yönetenlerin kültür dünyamızı güçlendirmek ve Türk okurunun kitaba daha kolay ulaşmasını sağlamak ile ilgili hiçbir kaygılarının olmadığını göstermektedir. İnşaattan kuyumculuğa kadar bütün sektörlere her türlü vergi kolaylığını sağlayan hükümet, iş yayıncılığa ve okurlara gelince tavrını değiştirmektedir. Türkiye’nin geleceğini aldıkları kıyak teşviklerle inşaat yapanlar değil kitap alan ve okuyan insanlar belirleyecektir. Türkiye’de kitap kâğıdı üretilmemektedir. Özelleştirme adı altında yürütülen soygun operasyonlarıyla SEKA satılmış, yayıncılığımız tamamen dışarı bağımlı hale getirilmiştir. Dövize bağlı olduğu için giderek yükselen kâğıt fiyatları yüzünden birçok dergi ve yayınevi kapanmıştır. Burada yapılması gereken Türk kültür dünyasının dışa bağımlılığını önlemek için bir an önce yerli kâğıt üretecek fabrikalar kurmak, bu süreç esnasında da yayıncıları rahatlatmak adına kitapta KDV’yi kaldırmaktır. Maalesef içinde bulunduğumuz süreçte KDV sıfırlanmamakta, aksine elektronik dergi ve kitaplarda yükseltilmektedir. Zaten zor durumda olan yayıncılığımızı daha kötü günlerin beklediği anlaşılıyor." "İNSANLARIN OKUMASINI İSTEMİYORLAR" Destek Medya Genel Müdür Ertürk Akşun ise kültür ve sanata gelişmiş ülkelerde devlet desteğinin olduğunu, Türkiye'de ise köstek olmak için yeni kanunlar çıkarıldığını belirterek, "Bunun sebebi ne olabilir?' diye düşündüğümüzde aklımıza 'İnsanların okumasını istemiyorlar' cümlesinden başka bir şey gelmiyor. Kağıt sorununun ayyuka çıktığı şu günlerde üstüne üstlük bir de elektronik ortamda yayınların KDV oranlarının yükseltilmesi insanın aklına tamamen komplo teorileri getiriyor" dedi. "TUHAF OLDU" Doğan Kitap Yayın Direktörü Cem Erciyes de "Kitabın önündeki bütün engellerin kaldırılması, teşvik edilmesi, Türkiye’de okuyucu sayısının artırılması için yapılması gereken daha onca şey varken tersi bir etki yaratacak vergi artışı bir tuhaf oldu" açıklamasını yaptı. E-kitabın Türkiye’de ve dünyada bir duraklama döneminde olduğunu belirten Erciyes, "Bugün satılan kitabın çok çok az bir bölümü e-kitap formatında. Dolayısıyla bu alandaki vergi artışının maliyeye önemli bir gelir getirmeyeceği muhakkak. Tam gerekçesini bilmiyorum, öğrenemedim de... Ama herkesin kitabın geleceği olarak gördüğü e-kitapta fiyatları artırıp okuyucuyu caydıracak böyle bir kararı tasvip etmek pek mümkün değil" ifadelerini kullandı.