Bu işin de danışmanlığı mı olur mu? Türkiye'de bir adam toplumun en hassas noktası olan ‘cinsiyetin’ danışmanı olmaya karar verdi. Cinsiyet değiştirmek isteyenleri sıfırdan alıp hastaneden, askerlikten psikolojik danışmanlığa ve en son mahkeme kararıyla yeni nüfus cüzdanını eline tutuşturup yeni yaşamına uğurluyor. Deyim yerindeyse cinsiyet değiştirmek isteyenler kapısında sıra olmuş durumda. Ama Süleyman Şennur mesleğini titizlikle icra ettiği için bir ayda ancak 4 kişi ile çalışabiliyor. Nereden aklınıza geldi ‘cinsiyet değiştirme danışmanı’ olmak? Bu işe girmeden önceden zaten yine danışmanlık üzerine çalışıyordum. Kurumlara ve şahıslara özel A’dan Z’ye her türlü sorunlarını çözüp danışmanlık hizmeti sunuyordum. Bir gün Çapa Tıp Fakültesi’nde bir transseksüelin hastanede yaşadığı bir zorluktan dolayı çıkan bir tartışmaya şahit oldum ve mesleğim gereği olaylara hızlı çözüm bulma gibi bir refleksim var orada da devreye girdi. Sonrasında oturduk arkadaşla sohbet ettik, bana toplumda ve hastanelerde yaşadığı zorlukları, insanların onlara karşı gösterdikleri olumsuz tepkileri anlattı. Cinsiyet düzeltme ameliyatı olacaktı ama kimse prosedürü doğru düzgün bilmediği için yıpratıcı ve yorucu bir süreçten geçiyordu. Ben de bunun üzerine biraz araştırma yaptım, çevremdekilerle konuştum ve cinsiyet düzeltme ameliyatları ve prosedürü hakkında oldukça geniş bir bilgi birikimine sahip oldum. Ne kadar sürdü konuya tam anlamıyla hakim olup artık ‘danışman’ olarak hizmet vermeniz? Yaklaşık 1 yıl kadar araştırma yaptım. Hukuksal boyutlarını ve ameliyat aşamalarını hepsini tek tek konunun uzmanlarıyla birebir görüşerek öğrendim. Bu sanıldığı kadar kolay ve basit bir işlem değil nüfus, askerlik ve psikolojik olarak geniş bir yelpaze söz konusu. Bir yılın sonunda çevremdeki trans birey arkadaşların işlemlerine yardımcı olmaya başladım. Sonra internet sitemi kurup, vergi levhamı aldım ve cinsiyet değiştirme danışmanı olarak cinsiyetini değiştirmek isteyenlere danışmanlık vermeye başladım. “HER CİNSİYET DEĞİŞTİRMEK İSTEYENLE ÇALIŞMIYORUM” Peki bu süreç nasıl işliyor? Öncelikle ben her cinsiyet değiştirmek isteyen kişiyle çalışmıyorum, gerçekten düşünceleri ve yaşamları ne kadar birbiriyle örtüşüyor, yaşam şekline ne kadar özenli benim için çok önemli bazıları arada kalmış oluyor kendinden emin olmayan insanlar ile yola çıkmıyorum. Ben danışanlarıma artı ve eksilerini aktarıyorum kolay olmadığını hastane ve adliye koşullarını tek tek anlatıyorum. Onların yıpranmaması için de anlaşmamızı yaptıktan sonra vekalet alarak danışanımız hiç yorulmadan, bütün prosedürü onun için biz gerçekleştiriyoruz. Danışanlar sadece isteklerini söylüyor. Ve her şeyin sonunda bizden tabiri caizse yeniden doğmuş olarak ayrılıyorlar. suleyman-sennur-ic   CİNSİYET DEĞİŞTİRMEDE TAYLAND’DAN SONRA İRAN GELİYOR Tayland’da daha yaygın bu tip ameliyatlar. Orada bu konuyu araştırdınız mı? Size çok enteresan bir bilgi vereyim. Türkiye’de bu ameliyatları tam anlamıyla yapabilecek doktor sayısı bir elin parmağını geçmez o yüzden insanlar Tayland ve İran’ı tercih ediyor. İran hükümetinin kararı, insanların kendi bedenin dışında bir bedene sahip olmasını kabul etmiyor bunu açacak olursak hemcinsiyle bir ilişki yaşar ve yakalanırsa bunun cezası İran‘da ölüm... Ya da hükümet tüm masraflarını karşılayarak cinsiyet değişimini sağlıyor. Bundan dolayıdır ki İran Tayland’dan sonra cinsiyet değiştirme ameliyatların fazlaca yapıldığı ve başarılı olunduğu ikinci ülkedir. Şimdi sorunuza dönecek olursak; Tayland’da bulunan dünyaca ünlü cinsiyet değiştirme operasyonları yapan bir hastanenin daveti üzerine oraya gidip hastaneyi ve hastaları inceleme fırsatım oldu. Oradaki profesörlerle yaklaşık bir ay kalıp hem detaylı bilgi edinme hemde seminerlere katılma fırsatı yakaladım. Peki Cinsiyet değiştirme ameliyatı olmak için ne gerekiyor? Devlet 18 yaşını doldurmuş ve evli olmaması şartı ile bu hakkı tanıyor. T.M.K.’nın 40. Maddesini yerine getirdiğiniz zaman her iki cinsiyete geçişte de üreme yeteneğinden tamamen yoksun olunması şart ve geçeceğiniz cinsiyetin davranış ve yaşam şartlarınıza uygun olduğunu belgeleyen psikiyatri raporu da gerekli. Kendileri bu süreci destek almadan yapamaz mı? Elbette ki yapabilir, ama zorlu bir süreç. Cinsiyetini değiştirmek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak da mahkemece cinsiyet değiştirme durumuna izin verilmesini isteyebilir. Hangi mahkemeye gidileceği, hazırlanacak evraklar, hastane süreci hepsinin yanında psikolojisi bunlar zor eğer ki tecrübeli ve işin nasıl ilerleteceğini bilmiyorsa sonuçsuz kalıp kaldıramıyorlar. İşte tam da bu noktada bir danışman ihtiyacı oluşuyor. Bize bu süreci anlatabilir misiniz? Vekalet işlemlerinin ardından devlet önce araştırma yapıyor sebebini öğreniyor, sonra hastaneye sevk ediyor. Üroloji veya kadın doğum muayeneleri ve yaklaşık 10 kere psikiyatri gidiliyor. 6 aylık gözetimden sonra kişiyi bir uzman görüyor ve uygun görürse heyete çıkartıyor. Heyet raporu, “cinsiyet geçişi zorunludur” ya da “değildir” diye rapor veriyor. Ameliyattan sonra ürolog veya kadın doğumcu tekrar kontrol ediyor, onay verirse rapor mahkemeye gidiyor, mahkeme sonucu ile de Nüfus Memurluğuna cinsiyet tespiti davası açılıyor ve yeni kimliklerine kavuşmuş oluyorlar. Peki kişinin cinsiyetini değiştirdiğinde sosyal haklarını kaybetmesi söz konusu mu? Asla! Hiçbir hakkını kaybetmiyor. Mesela erkekten kadına geçen kişi, kadının sahip olduğu tüm haklardan faydalanıyor. Mesela babasının emekli maaşını alma hakkı kazanıyor ya da erkek olduysa askerlik yoklaması ona da geliyor. Tabi durumdan dolayı muaf oluyorlar.
Erkekten kadınlığa geçen Seçil, 43 yaşında ve ev hanımı Erkekten kadınlığa geçen Seçil, 43 yaşında ve ev hanımı
Elbette zor olduğunu tahmin etmek güç değil. Peki bu insanlar ne zaman ameliyat olmaya karar veriyorlar? Genellikle danışanlarım 30’lu yaşlarda karar veriyorlar bunun da sebebi ekonomik özgürlüklerini kazanıp kimseye muhtaç olmadan yapabilmek için. ERKEK OLMANIN SÜRECİ DAHA UZUN Ne kadar sürüyor bu süreç? Kadın ve erkek arasında bu süreç farklılık gösteriyor. Kadından erkeğe geçişte 8 ay, erkekten kadına geçişte 6 ay gibi değişiklik izni alınıyor.Tabi kişiden kişiye değişiklik gösteriyor bu süreç ama 1,5 yılda her şey tamamlanmış oluyor. Maddi imkanları yetmeyenler ameliyatlarını erteleyip önce iznini alıyor sonrasında ameliyatını oluyorlar. ERKEK OLMAK DAHA PAHALI Kadın ve erkek olma operasyonlarında fiyat farkı var mıdır? Var. Bir erkeğin kadın olması yaklaşık 50 bin tl iken, kadının erkek olması 80 bin tl... Yani erkek olmak daha pahalı. Zaten erkekten kadına geçişte sıkıntı yok, asıl olay kadından erkek olmak. Operasyon süreci daha zorlayıcı ve detaylı... Kullanılan protez ve silikon kalitesi gibi detaylar da fiyatın yükselmesine sebep oluyor. En çok Kadın olmak için mi yoksa erkek olmak için mi geliyorlar? Eşit şekilde geliyor 10 hastamdan 5 kadın 5 erkek olmak için başvuruyor. En çok hangi isimleri tercih ediyorlar? Kadınlar erkek olduklarında genelde Murat , Can ve Umut ismini erkekler ise kadın olduklarında Derya ve Hülya'yı tercih ediyorlar. Peki ayda kaç danışan ile çalışıyorsunuz? Ben bu işi 7 yıldır yapıyorum 100 üzerinde danışanım oldu. İşimi titizlikle yaptığım için danışanlarımla birebir ilgileniyorum o yüzden de ayda 4 danışan ile yola çıkıyorum. Daha fazla kabul etmiyorum. Peki dini açıdan bu değişimi nasıl yorumluyorsunuz? Ben bunu sapkınlık olarak asla görmüyorum. Bu tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlık gibi düşünün neden tedavi edilmesin ki? Kuran’da sebepsiz ve keyfi vücut değişikliği yasaklanmış zaten. CİNSİYET DEĞİŞTİRMENİN DANIŞMANLIK ÜCRETİ 13 BİN TL Danışmanlık ücreti nedir? A’dan Z’ye her şeyi ile ilgileniyorum. Bunun karşılığında 13 bin TL alıyorum. Yarısını masraf olarak kullanıyorum. “BEDENLERİNDE KENDİLERİNİ HAPİS GİBİ HİSSEDİYORLAR” Sizce neden cinsiyet değiştirmek istiyorlar? Gelen kişilerde beden ve ruhlarının eşleşmediğini kendilerini beden içinde hapis gibi hissettiklerini söylüyorlar. Genetik olarak da geçtikleri testlerde hormonlar cinsel tercihlerini gösteriyor. Ama ailelerin baskısı ve çevresel faktörler yüzünden hissetmedikleri yaşamları yaşamak zorunda kalıyorlar. Çıkış arayışına girdiklerinde imkanları oluşturanlar bu hapisten kurtulup özgürce hissettikleri bedene kavuşuyorlar. HER CİNSİYET DEĞİŞTİREN SEKS İŞÇİSİDİR ALGISI ÇOK YANLIŞ Sizce Türkiye’de cinsiyet değişimine bakış açısı nasıl? Ataerkil bir toplumda yaşıyoruz. Bunu cinsiyet değişiminde de hissediyoruz. Örneğim kadın erkek olarak hayatını sürdürmek istediğinde sorun olmuyor. Ama erkek kadın olduğunda daha çok sorun yaşıyor. İnsanlar hala şunu ayırt edemiyor her cinsiyet değiştiren “travesti,seks işçisi” olarak hayatını kazanmıyor. Benim erkek iken kadın olan Din Kültürü Öğretmeni olan danışanım var. Şuan İmam Hatip Lisesinde kapalı bir bayan olarak çalışıyor ve hiçbir sorun yaşamıyor. BÜYÜKŞEHİRLERDE DURUM BİRAZ DAHA HOŞGÖRÜYLE KARŞILANIYOR Belki de bu sürecin en önemli ayağı aileler, bunu hiç konuşmadık. Ailelerin tepkisi nasıl oluyor? Her danışanım ayrı bir hikayesi ve aile yapısı var. Aile, eğitimli modern de olsa bu durumu anlayıp kabullenmesi ne yazık ki çok zor oluyor. İnsanlar en çok başkalarının tepkilerinden çekindikleri için kabullenmeyip çocuklarına baskı yapıyor. Ama kabul edip çocuğu ile birlikte gelerek en sorunsuz ve sağlıklı şekilde çözüm arayanlar da var. Eğer aile ikna olmazsa onlarla konuşarak: “Sizin iki seçeneğiniz var benim böyle bir çocuğum yok deyip dışlamak, ya da çocuğunu böyle kabul edip, benim bir oğlum vardı, öldü, şimdi benim bir kızım var” diyeceksin. Kimi zaman zor olsa da bunu kabul etmek sonunda kabulleniyorlar. Bana sayenizde bir oğlum oldu onunla eskisinden daha çok zaman geçiriyoruz maça gidiyoruz diye teşekkür edip sarılan babalar var. Peki son bir sorum olacak size? Sizin çocuğunuz çıkıp gelse ‘Baba ben cinsiyetimi değiştirmek istiyorum’ dese tepkiniz ne olurdu? Benim bir oğlum var ve o da Çin'de hukuk okuyor. Tabii ki onun kararına saygı duyardım ve desteklerdim. Çünkü beden ve ruh sağlığı benim için daha önemli. Türk Medeni Kanunu 40. Madde Hakkında... 2. Cinsiyet değişikliğinde Madde 40- Cinsiyetini değiştirmek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliğine izin verilmesini isteyebilir. Ancak, iznin verilebilmesi için, istem sahibinin onsekiz yaşını doldurmuş bulunması ve evli olmaması; ayrıca transseksüel yapıda olup, cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunluluğunu ve üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun bulunduğunu bir eğitim ve araştırma hastanesinden alınacak resmi sağlık kurulu raporuyla belgelemesi şarttır. Verilen izne bağlı olarak amaç ve tıbbi yöntemlere uygun bir cinsiyet değiştirme ameliyatı gerçekleştirildiğinin resmi sağlık kurulu raporuyla doğrulanması hâlinde, mahkemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verilir. YARIN: CİNSİYET DEĞİŞTİRENLER YAŞADIKLARINI ANLATTI...