Dün, 2002 Aralık'tan sonra ilk kez 1 euro, 1 dolara eşitlenmişti.
Bugün ise ABD enflasyon verisinin gelmesi sonrası euro/dolar paritesi 2002'den sonra ilk kez 1 seviyesinin de altına indi. Veri sonrası dolar/TL 17,45 seviyelerinde bulunurken euro/dolar paritesi 0,99 TL’yi gördü.
ABD'de tüketici enflasyonunun beklenti üzerinde gelerek rekor kırmasıyla dolar, euro karşısında değer kazanmaya devam ederken, gelecek Fed toplantısında 100 baz puan faiz artışı beklentisi yüzde 22'ye, 75 baz puan faiz artışı beklentisi ise yüzde 79'a çıktı.
İHRACATTA BÜYÜK KAYIP BEKLENTİSİ
Bu durumun, ham maddeyi dolarla alıp, ihracatı Euro ile yapan Türk ihracatçısını büyük kayba uğratması bekleniyor.
Sadece otomotiv ihracatçıları, yılın ilk çeyreğinde Euro-dolar paritesi kaynaklı 500 milyon dolar kayıp yaşadı. OİB verilerine göre, yılın ilk 4 ayında parite kaynaklı kayıp 700 milyon dolara ulaşmıştı.
Aynı dönemde hazır giyim ihracatçılarının kâr marjı ise yüzde 5 erimişti.
Euro'nun dolar karşısındaki değer kaybının, özellikle Avrupa pazarı ağırlıklı ilerleyen, ihracatının büyük bölümünü Euro cinsinden yapan otomotiv ve hazır giyim gibi sektörlerin kaybını artırması bekleniyor.
İTHALAT FATURASI KABARACAK
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye geçen yıl 225 milyar dolarlık ihracatının yüzde 46'sını euro ile yaparken; toplam 271 milyar dolarlık ithalatının ise yüzde 48'ini ise Euro ile gerçekleştirmişti.
İhracatta euro ve doların ağırlığı birbirine yakınken, doların ithalattaki payı ise 2022'nin ilk 5 ayında yüzde 70'i aştı.
Bu yüzden dış ticarette parite kaynaklı kayıp endişesi büyürken, ithalat faturasının da kabaracağı belirtiliyor.
'OTELLERİN BİLANÇOSUNU BOZABİLİR'
Bir diğer endişe de turizm sektöründe yaşanıyor.
Türkiye'nin turizm gelirlerinin yaklaşık yüzde 70'i Euro cinsinden. Ülkede dolar bazında satış yapılan yalnızca Orta Doğu ülkeleri var. Rusya dahil bütün pazarlara Euro cinsinden, İngiltere pazarına da sterlin cinsinden satış yapılıyor.
Euro'nun değerinin ABD dolarının altına gerilemesi, turizmde parite kaynaklı ciddi bir zarar oluşturacak.
Sozcu.com.tr'ye konuşan Türkiye Otelciler Federasyonu Başkan Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu, Euro-dolar paritesi nedeniyle düşük fiyatlı otellerin bilançolarının bozulabileceği riskine dikkat çekti.
"Turizmcinin, yüksek enflasyonla beraber çok fazla para kazandığı yok. Kâr marjımızı kıstık" diyen Bülbüloğlu, şöyle dedi:
"Hem iç hem dış pazardaki kontratlarımız bir yıl önceden yapılıyor. Döviz bazında zam yapamadığımız için kâr marjlarımız şu an oldukça düşük seviyelerde. Euro'nun değerinde daha da büyük kayıp olursa, düşük fiyatlı otellerin bilançoları çok bozulabilir. Dolayısıyla parite bozukluğu önce küçük otelleri vurur."
DIŞ BORCUN YÜZDE 58,4'Ü DOLARLA
Öte yandan, Türkiye'nin döviz gelirinin ağırlığı Euro iken, döviz giderleri ve dış borç ödemelerinin ağırlığı dolarla. Bu nedenle, Euro-dolar paritesinin Türk ekonomisine bir etkisi de dış borç ödemelerinde kendisini gösterecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'nin brüt dış borç stoku, ilk çeyrek sonu itibarıyla 451,2 milyar dolar olmuştu.
Toplam borcun yüzde 58.4'ü dolar cinsi iken, yüzde 29'u ise Euro cinsinden.
EURO NEDEN DEĞER KAYBEDİYOR?
Peki, neden 1 Euro 1 dolara eşitlendi?
İlk olarak 1 Ocak 1999'da devreye alınan Euro, Aralık 1999'da doların değerinin altına gerilemiş, Aralık 2002’ye kadar bu durum sürmüştü. Aralık 2002 sonrasında ilk kez 1 Euro 1 dolara eşitlenmiş oldu.
Bunun nedenleri arasında, Ukrayna savaşının Avrupa ekonomilerini daha olumsuz etkilemesi ve artan resesyon korkuları bulunuyor.
Ayrıca, ABD'de ve Euro bölgesinde tüketici enflasyonu yüzde 8,6’ya yükselmesine rağmen ABD Merkez Bankası (Fed) ile Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz politikalarının farklılaşması da etkili.
Fed, faizi marttan bu yana toplamda 150 baz puan artırırken; ECB'nin negatif faize devam etmesi Euro'nun dolar karşısında kayıp yaşamasına neden olmuştu.
[old_news_related_template title="ABD enflasyonu beklentileri aştı, piyasalar sarsıldı" desc="ABD tüketici enflasyonu haziranda yüzde 9,1'le beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Açıklanan veri sonrası Fed'in şahin duruşunu koruyacağına ilişkin beklentiler artarken finansal piyasalar sarsıldı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/07/13/iecrop/06abdenf_16_9_1657668537_16_9_1657715771.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/abd-enflasyonu-beklentileri-asti-7247132/"]
[old_news_related_template title="Altın, dolar ve euro yatırımcısı kritik enflasyon verisine kilitlendi" desc="Piyasalar bugün saat 15.30'da açıklanacak kritik ABD enflasyon verisine kilitlenmiş durumda. Yüksek enflasyon Fed'in üzerindeki faiz baskısını artırırken güçlü dolar ise altın ve euroyu baskılamaya devam ediyor." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/07/13/iecrop/shutterstock_1823539826_16_9_1657701113.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/finans/altin-dolar-ve-euro-yatirimcisi-kritik-enflasyon-verisine-kilitlendi-7246536/"]
[old_news_related_template title="Euro ve dolar eşitlendi" desc="20 yıl sonra ilk kez Euro ve doların değeri eşitlendi. Euro'nun yıl başından bu yana dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 12'ye ulaştı." image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/07/12/iecrop/shutterstock_2080102090_16_9_1657603501.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/finans/euro-ve-dolar-esitlendi-7244552/"]
[old_news_related_template title="İhracatta Euro depremi" desc="Euro'nun dolar karşısında değer kaybetmesi, ham maddeyi dolarla alıp, ihracatı Euro ile yapan ihracatçıyı büyük kayba uğrattı. Otomotiv ihracatçısı yılın ilk çeyreğinde Euro-dolar paritesi kaynaklı 500 milyon dolar kayıp yaşadı. Hazır giyimde kâr marjı yüzde 5 eridi. " image="https://sozcuo01.sozcucdn.com/wp-content/uploads/2022/04/28/iecrop/depophotos_16728231_16_9_1651128573.jpg" link="https://www.sozcu.com.tr/2022/ekonomi/ihracatta-euro-depremi-7102561/"]
