VERİMLİLİK ÖNEMLİ ETKEN
Resmi verilere göre, 2014 yılında 450 bin olan mağaza sayısı 2015’te 400 bine düşerken dolar üzerinden hesaplanan cirolar ise kur farkıyla 308 milyar dolardan 227 milyar dolara düştü.
Bu yıl Top Shop, C&A, Tesco gibi yabancı markalar Türkiye’den çekilme kararı alırken, aralarında Teknosa gibi devlerin de yer aldığı yerli markalar ise onlarca mağazayı ‘verimsizlik’ nedeni ile kapattı.
Markaların mağaza stratejileri, kapanan AVM’ler, yükselen kiralar, terör nedeni ile ivme kaybeden alışveriş caddelerinin de etkisi büyük. Yapılan araştırmalara göre, 2012-2015 yılları arasında yaklaşık 1.5 milyon metrekarelik AVM alanı sistem dışına çıktı. Yeni yatırımlar devam etse de kapanan AVM’ler, mağaza sayıları açısından önemli bir eşik oluşturuyor.
ZİYARETÇİ SAYISI DÜŞÜYOR
Diğer taraftan düşen ziyaretçi, sayısı, kentsel dönüşüm ve patlamalar nedeni ile İstiklal Caddesi, Bağdat Caddesi gibi lokasyonlar cazibesini kaybetmiş durumda. Bu bölgelerdeki mağazalarda yaşanan finansal sıkıntı nedeniyle bu yıl Paşabahçe, Media Markt, The House Cafe, İş Bankası, Yapı Kredi, Colombia gibi markalar birer birer şube kapattı.
TÜRKİYE OPERASYONLARINI DURDURMA KARARI ALDILAR
Yabancı markaların Türkiye planları ise biraz karışmış durumda. Bu yıl pek çok yabancı perakendeci, Türkiye operasyonlarını durdururken, bir taraftan mağaza açılışlarını sürdürüyor. Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) tarafından açıklanan rakamlara göre, dernek üyesi olan ve Türkiye’de 2 bin 381 mağazası bulunan yabancı markalar 2016’da toplam 90 yeni mağaza açacak. Aralarında H&M, Watsons, Deichmann, Puma, Tommy Hilfiger, Mothercare, Guess, Hummel gibi markaların bulunduğu derneğin yabancı üyeleri bu yıl içinde 41 mağazaya ise kilit vurdu.
İSTİKLAL CADDESİ'NEN KAÇIŞLAR HIZLANIYOR
İSTANBUL’un turizm ve eğlence merkezlerinden İstiklal Caddesi, zor bir dönemden geçiyor. EVA Gayrimenkul Değerleme’den Emir Sezgin ve Merve Demircan’ın yaptığı araştırmaya göre, son 6 aydan bu yana markalar İstiklal Caddesi’nden, yavaş yavaş çıkıyor, ya da kiraların daha uygun olduğu arka sokaklara taşınıyor.
KİRALAR DÜŞÜRÜLMELİ
Üç yıl öncesine kadar Beyoğlu aksına günde yaklaşık 400 bin ziyaretçinin geldiğini ifade eden uzmanlar, yaşanan terör olayları nedeniyle kalabalığa girmekten çekinen kesimle Türkiye’ye gelen Avrupalı turist sayısının azalması gibi etkenler nedeniyle bugün İstiklal Caddesi’nin ziyaretçi
sayısının hafta içi yaklaşık 140 bin, hafta sonu ise yaklaşık 210 bin düzeyine düştüğünü belirtiyor.
Uzmanlar, değişen ziyaretçi profinin ise dükkanların cirolarında düşüşe neden olduğunu ve mevcut kiralarıyla rasyonel olarak işletilemeyen binaların kiracıları tarafından terk edildiğine dikkat çekiyor. Halihazırda 12-13 dükkanın yeni kiracı beklediğini belirten uzmanlar, “Şu an bulundukları dükkanlardan çıkacak kiracılar da var. Böylece caddede 30’a yakın boş dükkan olacak. Uzun zamandır el yakan Beyoğlu bölgesinde ziyaretçi sayısı yakın zamanda düzelecek gibi durmuyor. Bu nedenle kira değerlerinin eskisi gibi devam edeceğini düşünmek pek mümkün değil.
Ciro üzerinden ödenen kiraları karşılayabilen dükkanların caddeye dönüşünü sağlamak için mal sahiplerinin kiralarda indirime gitmesi şu an için Beyoğlu’nu canlandırabilecek en önemli seçenek gibi görünüyor” dedi.