Depremin hemen ardından kriz masası kuran, bölgeye gruplar yönlendiren Türk Tabipleri Birliği (TTB), deprem bölgesindeki sağlık sorunları ve çözüm önerileriyle ilgili bir basın toplantısı yaptı. TTB Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut, deprem illerine ulaşan hekimler ve illerin tabip odaları tarafından gönderilen bilgiler ışığında deprem bölgesinde sağlık sorunları ve çözüm önerilerini kamuoyuyla paylaştı. Deprem bölgesinde zorlu kış koşullarının hüküm sürdüğünü, durumun son derece ağır olduğunu belirterek “Önceliklerimiz doğrultusunda önerilerimiz şunlardır” dedi, önerilerini şu ana başlıklarda topladı:

KOORDİNASYON VE İŞBİRLİĞİ

Sağlık hizmetlerinin sunulması ile ilgili olarak Türkiye Afet Müdahale Planı’nda (TAMP) koordinasyon sorumluluğu Sağlık Bakanlığı’ndadır. Bu süreçte kamuoyunun tüm bileşenlerinin gücüne gereksinim vardır. TTB olarak uzmanlık derneklerimizin ve tüm üyelerimizin bilgi ve yetkinliğini her türlü koordinasyonda sunmaya hazır olduğumuzu yineliyoruz. Sağlık Bakanlığı’na ilgili yazımız gönderilmiştir ve henüz yanıt alınamamıştır.

ARAMA KURTARMA

Acil kurtarma ekiplerinin bir kısmının bölgeye ulaştığını ve farklı illerden yeni ekiplerin de yola koyulduğunu öğrenmiş bulunuyoruz. Fakat konuya dair bir hayli eksiklikler olduğu da gözlemlerimiz arasındadır. Maalesef birçok bölgede halk kendi imkanları ile baş başadır. Bu konuda kamu otoritesini doğru bir planlama ve hızlı hareket etmeye çağırıyoruz.

YARALILARIN TEDAVİSİ

Enkaz kaldırma çalışmaları sürerken şu anda hayatta olanların hayatta tutulması ve tedavilerinin sağlanması gerekmektedir. En kısa zamanda bölgedeki sağlık kurumları ve personelinin durumu hakkında hızlı bir değerlendirme yapılmalı. TTB bu konuda görev almaya hazırdır.

BARINMA

Şu an için bölgede yaşayanlar için barınma çok ciddi bir sorundur. Hava çok soğuktur. Başta, yaşlılar, engelliler, gebeler, anne ve çocuklar gibi öncelikli gruplarının tespit ederek hızla güvenli barınma alanlarına yönlendirmeleri gerekmektedir. Ancak bu hava koşulları ile bölgedeki olanaklar yeterli olmayacaktır. Yine kırılgan gruplardan başlayarak, tahliye koridorları ile en yakın uygun illere kişilerin geçici barınması sağlanmalıdır. Yoksa bu gruplarda büyük kayıplar yaşamamız olasıdır.

MEVCUT DURUMUN SAPTANMASI

Bölgenin mevcut durumunun hızlı değerlendirme yöntemleri ile değerlendirilmesi bir an önce yapılmalıdır. Bu değerlendirme farklı disiplinlerden gelen bilim insanlarının desteği ile gerçekleşebilir. Bölgede şu andan itibaren geçerli olan riskler ortaya konmalıdır.

BİLGİ KİRLİLİĞİ İLE MÜCADELE

Her olağanüstü durumda olduğu gibi başta sosyal medya ortamı olmak bilinçli ya da bilinçsiz şekilde yayılan bilgi kirliliği ile karşı karşıya kalacağımız bir dönem içindeyiz. TTB düzenli bilgilendirmeler ile bu durumla mücadele edecektir. Süreci yakından takip ederek güncel ve yakın/orta/uzak vadeli önerilerini yetkililer ve kamuoyu ile paylaşacaktır.

İLAÇ VE TEDAVİYE ERİŞİM

Özellikle deprem bölgesinde bulunan veya diğer illere yakınlarının yanına göç eden yurttaşlarımızın ilaçları ve raporları enkaz altında kaldığından dolayı, ilaçlarının sağlanması ve göçmenler de dahil olmak üzere tüm insanların ilaçlara yeterli düzeyde ulaşımı sağlanmalıdır. Diyaliz hastaları ve kronik hastalıkları bulunan diğer hastalar için Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hızla bir karar alınması gereklidir. Deprem bölgelerinde en yoğun görülen sorunlardan biri strese bağlı erken doğumlardır. Bu nedenle kadın ve doğum uzmanları, yenidoğan uzmanları ve birimleri (küvöz ihtiyacı da sağlanarak) hızla artırılmalıdır. Bu bölgede salgın hastalıklara karşı gerekli önlemler alınmalıdır.

SAĞLIK İŞGÜCÜNÜN PLANLANMASI

Bölgede bulunan sağlık çalışanlarının ailelerinde de yaralı ve vefat olduğundan dolayı, hızla diğer illerden hekimler ve sağlık çalışanlarının, bölgede bulunanları ikame edebilecekleri bir koordinasyon sağlanmalıdır. Tükenmişliğin başlamasına müsaade edilmemelidir. Burada çalışan sağlık çalışanlarının barınma gereksinimleri ve lojistik destekleri sağlanmalıdır. Psikososyal destek birimlerinin bu bölgede hızla görevlendirilmesi gereklidir.